Verloofde Khashoggi tegen Tiësto: 'Treed niet op'
13
Britse 'cancelcultuur' zit steeds dieper in de samenleving
De universiteit van Cambridge
staat na een rel rond een
imitatie van Adolf Hitler
symbool voor de Britse
cancelcultuur. Zelfs Sir
Winston Churchill wordt
afgerekend op zijn vroegere
denkbeelden over rassen en
zijn koloniale verleden.
Geert Langendorff
Cambridge
Portretten van de Dalai
Lama, actrice Dame
Judi Dench (M in Ja
mes Bondfilms) en
miljardair Bill Gates
hangen in het zicht. Oud-voetbal
ler Sol Campbell kijkt voorbijgan
gers door het raam schalks aan.
Brasserie The Orator, onderdeel
van het debatgenootschap Cam
bridge Union, pronkt met een se
lectie foto's van de beroemdste
sprekers. Na een rel rond een imi
tatie van Adolf Hitler van een re
cente gast tijdens een debatavond
lijkt niemand zijn plek aan de
wand nog zeker.
Cambridge University staat be
kend als een verzamelplaats van de
knapste koppen in de meest uit
eenlopende disciplines. In deze
wereld van kennis geldt de Cam
bridge Union als de 'verdediger
van het vrije woord sinds 1815'.
Morrende studenten brachten dit
motto vorige week aan het wanke
len. Voorzitter Keir Bradwell zette
kunsthistoricus Andrew Graham-
Dixon na ophef over diens bij
drage op een zwarte lijst.
Slechte smaak, zo stelde Gra-
ham-Dixon, gaat samen met per
verse en fascistische ideeën. Om
dit tastbaar te maken parafra
seerde hij uitspraken van Hitler
over kunst. Niet zo zeer de imitatie
van de nazileider kwetste zijn toe-
hoorders, maar het gebruik van de
termen 'neger' en 'Jood' in een
grimmige context. Bradwell greep
niet in tijdens het debat, maar be
sloot de spreker later onder druk te
'cancelen'.
Komiek John Cleese, die in de
series Monty Python en Fawlty To
wers zelf Hitler nadeed, trok zijn
belofte om naar de 'Union' te ko
men vervolgens in. Oud-preses
Andrew Lownie noemde het be
sluit 'stalinistisch'. De ophef
leidde tot een optische knieval.
Bradwell beloofde sprekers niet te
weren. In de stegen en op de plei
nen van Cambridge gelooft nie
mand dat. De Britse 'cancelcul-
tuur' verspreidt zich al een tijd
Kunsthistoricus Andrew Gra-
ham-Dixon (kleine foto) haalde
Hitler aan op Cambridge en dat
viel niet goed. John Cleese, die
ooit Hitler nadeed (r), pikte dat
weer niet. foto's bbc, getty, privéfoto
door de academische hoofdader.
Op een muurtje voor de poorten
van het majestueuze King's Col
lege haalt Charlie (21) haar schou
ders op. „Cambridge Union vormt
al meer dan tweehonderd jaar lang
een bastion van rabiaat conserva
tisme'', zegt de studente Engelse
literatuur. ,,Nu komt toevallig een
snipper naar buiten van wat daar
binnen wordt gezegd. Van mij
mag die club in zijn geheel van
daag nog verdwijnen.''
Uitgummen
Op Churchill College, één van de
vele campussen in Cambridge, ge
beurde dit uitgummen letterlijk.
De president proostte dit jaar tij
dens het Scholar's Feast voor het
eerst niet op naamgever Sir
Winston, maar alleen nog op de
'Queen'. Het gedachtegoed van de
Britse leider was door academici
kritisch tegen het licht gehouden.
Door zijn denkbeelden over rassen
en zijn koloniale verleden ver-
diende Churchill volgens hen
geen prominente plek meer.
Een 26-jarige promovendus in
de rechten schudt zijn hoofd over
deze in zijn ogen zorgelijke trend.
Zijn 'zeer onderscheidende' voor
naam houdt hij liever geheim, uit
vrees zelf te worden gecanceld.
,,Een reëel gevaar voor mijn loop
baan", verklaart hij zijn voorzich
tigheid. ,,Wat ik wel kwijt wil, is
dit: de vergiftiging van de univer
siteit door mensen die overal aan
stoot aan nemen, wordt steeds er
ger."
De man vindt Graham-Dixon
'smakeloos', maar hekelt de con
troverse. De heksenjacht op 'Terfs',
een benaming voor vrouwen die
het geslacht van een persoon zien
als een biologisch kenmerk en niet
als een identiteit, in Cambridge
vindt de onderzoeker gevaarlijker.
De vergiftiging door
mensen die overal
aanstoot aan nemen,
wordt steeds erger
- Promovendus in de rechten
In de studiegids staat een pagina
met 'kenmerken van een Terf. ,,Ze
hebben iemand op de korrel om te
cancelen", zegt hij. ,,De hel kan
hier elk moment losbreken."
Aan de universiteit van Sussex
merkte filosoof Kathleen Stock
hoe dat voelt. Op posters, spandoe
ken en sociale media werd ze net
zo lang geïntimideerd tot ze uit ei
gen beweging ontslag nam. Gaat
deze golf van verontwaardiging
over schurende ideologieën de
Cambridge Union beknotten?
Canberk (22), een Britse Turk,
denkt van niet. ,,Ik ben geboren in
Duitsland. Daar zijn imitaties van
Hitler uit den boze. Nu hier dus
ook."
De masterstudent in economi
sche geschiedenis gelooft dat het
verder wel meevalt met het
schrappen van controversiële per
sonen. ,,In de jaren 60 sprak politi
cus Enoch Powell hier nog, nu al
gemeen gezien als een racist. Per
cepties en normen veranderen nu
eenmaal.''
Zijn relativeringsvermogen
wordt in Cambridge niet overal
gedeeld. De 'cancelcultuur' voelt
als drijfzand rondom de debatclub,
waar de leden angstvallig zwijgen.
Elk woord kan er één te veel zijn.
WASHINGTON
Hatice Cengiz, de verloofde van
de vermoorde journalist Jamal
Khashoggi, roept Justin Bieber
op zijn optreden bij de Formule 1
in Saoedi-Arabië te cancelen. In
een open brief in The Washing
ton Post herinnert ze de Cana
dese popster eraan dat het Sa-
oedische regime geen tegen
standers duldt en ze zelfs doodt.
Cengiz voegt zich hiermee bij men
senrechtenorganisatie Human
Rights Watch (HRW), die vorige
week dezelfde oproep deed. In het
weekend van 3 tot en met 5 decem
ber gaan wereldberoemde artiesten
optreden bij de Grand Prix in
Djedda (Saoedi-Arabië), zoals Jus
tin Bieber, A$AP Rocky, Jason Der
ulo, David Guetta en de Neder
landse dj Tiësto.
Ze schrijft in haar briefdat Bieber
een statement kan maken als hij
zijn optreden afzegt. 'En zodat ta
lent niet gebruikt wordt voor het
herstellen van de reputatie van een
regime dat zijn critici vermoordt.'
Human Rights Watch vroeg on
langs hetzelfde aan de artiesten. In
de briefwerd de situatie in het land
een mensenrechtencrisis genoemd.
Onder kroonprins Mohammed bin
Salman worden de rechten ge
schonden 'van tientallen miljoenen
Saoedi's', schreef onder anderen
oud-schaker Garry Kasparov na
mens HRW.
Daar valt onder meer de slechte be
handeling van dissidenten en
lhbti'ers onder. Maar ook gelden er
veel restricties voor de pers en zijn
er gevangenisstraffen voor vrou
wenrechtenactivisten. Dat gebeurt
allemaal onder leiding van de Saoe-
dische prins. 'Niets gebeurt in dit
land zonder zijn toestemming',
richt Cengiz zich tot Bieber. 'Al he
lemaal niet zo'n belangrijk optre
den als dat van jou in zijn land.'
De verloofde verloor op 2 oktober
2018 haar aanstaande echtgenoot,
een journalist en columnist van The
Washington Post. Die dag ging hij
naar de Saoedische ambassade in
Istanboel om nog wat papieren in
orde te maken voor hun huwelijk.
Hatice Cengiz, Khashoggi's ver
loofde FOTO GUUS SCHOONEWILLE
Khashoggi keerde niet meer terug.
Hij bleek vermoord en in stukken
gezaagd.
Met de Formule 1 binnenkort in
het land probeert het regime vol
gens mensenrechtenorganisaties
de aandacht af te leiden van alle
schandalen. Het is niet voor het
eerst dat artiesten wordt gevraagd
niet naar het land af te reizen. Zo
was Mariah Carey de eerste wereld
ster die er zong na Khashoggi's
dood. Oproepen van journalis
ten ('Beste Maria Carey, weet je wel
dat vrouwelijke activisten gefolterd
zijn op bevel van kroonprins Mo
hammed?') en Amnesty Internatio
nal waren tevergeefs.
- Sami Kappé
GO MAANDAG 22 NOVEMBER 2021
Zelfs op Cambridge is het
vrije woord niet langer heilig
