We gaan naar het WK, maar
hoe prima is het in Qatar?
m
9
biertje, maar dan in speciale 'wet
fan zones'. Tijdens de FIFA Club
World Cup 2019 experimenteerde
Qatar al met de speciale zones
waar fans toch een alcoholische
versnapering konden nuttigen,
en dat beviel ze prima. Wel was
alcohol er ontzettend duur: fans
moesten zo'n 7 euro voor een
pilsje wegtikken.
In elke speelstad worden grote
feesttenten met airco gerealiseerd,
die zullen fungeren als fan zones.
'We zijn er weer bij, en dat is
prima', zong de selectie van
Oranje in de kleedkamer na
de zege op Noorwegen die
kwalificatie voor het WK in
Qatar betekende. Maar is het
eigenlijk wel prima?
Het is nog niet zeker of er ook
een Oranjekaravaan door Doha
kan trekken: het is in principe
niet de bedoeling dat fans buiten
deze zones feest gaan vie
ren. Buiten de zones wordt dan
ook geen alcohol geschonken,
dus ook niet in de stadions.
Hoe zit het met andere
regels?
David Beckham, voetbalicoon in
ruste, prijst 'de veilige facilitei
ten, fantastische hotels en prach
tige cultuur' van Qatar en haar
hoofdstad Doha. ,,Hier wordt
echt iets unieks neergezet'', zei
hij over het WK in een inter
view, opgenomen in een vers ge
bouwd stadion. Ronald de Boer,
iets minder icoon, maar ook een
officiële, betaalde ambassadeur
van het WK-land, zegt: ,,Het is
een land in ontwikkeling. Ik ben
ervan overtuigd dat de volgende
generaties een beter Qatar gaan
meemaken.''
Maar kom daar allemaal niet
mee aan bij Kees Wieringa, van
2016 tot 2019 was de Nederlander
directeur van het Al-Thani mu
seum, privé-eigendom van de
gelijknamige sjeik. ,,Nederland
moet beseffen dat dit WK een
privéfeestje is voor de heersende
familie Al-Thani, zij organiseert
het. Er is geen voetbalcultuur in
Qatar. Alleen stadions.''
De vorige drie WK's waren in
Rusland (2018), Brazilië (2014)
en Zuid-Afrika (2010). Landen
waar stuk voor stuk wat op af te
dingen is, maar één ding hadden
ze wel gemeenschappelijk: de
bevolking houdt er van voetbal.
Toen Rusland regerend wereld
kampioen Spanje via strafschop
pen uit het toernooi knikkerde,
reden de Russen toeterend door
de straten van Moskou.
En net nu Oranje weer mee
mag doen, gaan 'we' naar Qatar.
Een woestijnstaatje van 200 ki
lometer lang en 90 kilometer
breed. Doha is de enige echte
stad en alle (nieuwe) stadions
staan binnen 70 kilometer van
elkaar. Het is ook een WK waar
al sinds de toewijzing in 2010 te
gen wordt geprotesteerd: van
wege de betaalde steekpennin
gen aan Fifa-bonzen, de abomi
nabele manier waarop arbeids
migranten worden behandeld en
het gebrek aan vrijheid. Een WK
dus waarvan bijna iedereen en
ook voetbalbond KNVB zegt:
Qatar was geen goede keuze.
Kees Wieringa schreef een
boek over zijn tumultueuze ja
ren als directeur van het Al-
Thani museum in het land, met
daarin de persoonlijke collectie
van een van de meest vooraan
staande sjeiks van het land. Hij
beschrijft uitgebreid het verschil
tussen de buitenkant én de bin
nenkant van de Qatarese samen
leving: de intriges, de dubbele
moraal en de ongelijkheid.
,,Naar een totalitaire staat, gere
geerd door één familie. Die bezit
het land én leidt het. Ze zijn
puissant rijk door olie-inkom
sten en investeren nu heel veel
Qatar is een
fascinerend land,
maar het blijft
een dictatuur
in drie pilaren: sport, cultuur en
educatie. Qatar is een fascine
rend land, waar in korte tijd veel
is bereikt. Maar het blijft een dic
tatuur waarin lang niet alle men
sen vrij zijn om te doen wat ze
willen. Het land draait om geld.''
,,Er wonen 2,5 miljoen mensen,
maar meer dan 2 miljoen van
hen zijn arbeiders uit andere
landen. De kleine groep echte
Qatari is puissant rijk. De arbei
ders zijn straatarm, die hebben
helemaal geen geld om naar die
prachtige winkelcentra en mu
sea te gaan. En ook niet om
straks een kaartje voor het voet
bal te betalen.''
,,Voor veel geld is iedereen te
koop. Die voetballers zeggen: ik
had er een geweldige tijd toen ik
er speelde! Ja, natuurlijk, want je
werd er gepamperd. Ik heb er
ook een mooie tijd meegemaakt.
De koninklijke familie investeert
veel in kunst en cultuur, dat is
heerlijk voor een museumdirec
teur. Maar tegelijkertijd leefde ik
er onder controle van die familie.
Er is geen vrijheid.''
,,In Qatar is alles van tevoren uit
gedacht, het moet onder con
trole blijven. Ook genieten moet
onder controle. Officieel mag er
geen alcohol worden gedronken,
maar er zullen wel speciale zo
nes komen waar dat wel mag.
De stadions liggen relatief dicht
bij elkaar, er is een metrolijn
gemaakt die ze verbindt. Het
WK heeft eigenlijk niet zoveel
met het land zelf te maken.''
,,Nee, je moet gaan, maar wel
vragen stellen. Ik zou volgend
j aar graag naar Zeist gaan en
mijn boek aanbieden aan Louis
van Gaal en de spelers. Dan heb
ben ze wat informatie over hoe
Qatar in elkaar zit. Je hoort vaak:
het WK zal wel zorgen dat het
land moderniseert. Maar ik ge
loof niet dat dit vanzelf gebeurt.''
Fans zullen rekening moeten
houden met een hoop gedrags
regels in Qatar. Zo wordt het niet
op prijs gesteld als er geen bedek
kende kleding wordt gedragen
door zowel mannen als vrouwen,
is lichamelijk contact tussen
geliefden in het openbaar een
no-go en zijn homoseksuele han
delingen in het land strafbaar.
Qatar heeft toegezegd deze 'over
tredingen' door de vingers te
zien tijdens het toernooi, maar
dat maakt de Qatari zelf niet per
se toleranter.
GO DONDERDAG 18 NOVEMBER 2021
mag dat?
(7
Qatar experimenteerde in 2019
ai met zones waar bier werd ver
kocht. Een piisje kostte 7 euro.
Cyrii Rosman
Doha/Rotterdam
FOTO GETTY IMAGES
Huisvesting van arbeidsmigranten die in Qatar voetbaistadions
bouwden. foto corbis/ getty images
Naar wat voor iand gaan we voi-
gend jaar?
- Kees Wieringa, kenner
U beschrijft een enorme kioof
tussen arm en rijk in het iand.
Hoe kijkt u naar de mooie woor
den van Beckham, De Boer en
andere ex-topvoetbaiiers?
Wat gaan de voetbaifans daar
voigend jaar van merken?
Bent u van het kamp 'Oranje
moet er eigeniijk niet naartoe'?
