7
CORONA
Vooral in Limburg en de
regio Zwolle kunnen
ziekenhuizen het aantal
coronapatiënten
nauwelijks de baas. Het
landelijke coördinatie
centrum patiënten
spreiding doet wat het
kan. Een reportage
vanuit het crisiscentrum.
Ellen van Gaaien
Zeist
e hebben een
extra bed vrij
gekregen in
Noord-Hol
land." Genees-
kundestudent Sander (24) kijkt naar
de lijst patiënten die wachten op
overplaatsing. Het zijn er vandaag 33,
een deel staat al een dag aangemeld.
Met name Limburg is oververtegen
woordigd. Sander: ,,We hebben con
tact gezocht met Limburg om te kij
ken in welk ziekenhuis overplaatsing
het hardst nodig is." Chef patiënten
evacuatie Bert Pronk knikt bedenke
lijk. ,,Als zij vinden dat hun patiënten
zo'n lange reis aankunnen..."
Google Maps wordt erbij gepakt.
Een ritje tussen de betreffende zie
kenhuizen - uit privacyoverwegin-
gen mogen die niet genoemd worden
- duurt zeker twee uur. Maar het al
ternatief is een overplaatsing naar
een ziekenhuis in het noorden van
het land. ,,Ik denk niet dat we dich
terbij een bed kunnen krijgen", zegt
Sander.
En dus is het wachten op het be
sluit van de behandelend artsen. Zij
moeten bepalen van welke patiënt de
conditie goed genoeg is om een lange
rit met de ambulance af te leggen.
Puzzel
Het is een constante puzzel die ze bij
het Landelijke Coördinatiecentrum
Patiënten Spreiding (LCPS) proberen
te leggen. Door de grote toestroom
van coronapatiënten vragen meer
ziekenhuizen om overplaatsing dan
dat er bedden vrij zijn om zieken
over te nemen. Hoe dat precies gaat?
Daarvoor nemen we een kijkje in het
kantoorpand in Zeist, vlak langs de
snelweg A28.
Wie denkt dat in dit crisiscentrum
de telefoons roodgloeiend staan en
de medewerkers met zweetparels op
het voorhoofd achter de computer
zitten, komt bedrogen uit. Er hangt
verrassend genoeg een serene rust,
met slechts drie mensen die alles re
gelen. „Defensie heeft ons laten zien
dat als het druk wordt juist iedereen
gefocust is", verklaart Willy Rensen,
chef-staf.
Defensie ja, want wat hier gebeurt,
kun je gerust een militaire operatie
Sander(boven,
links) en Thomas in
het LCPS in Zeist.
Onder: chef patiënten
evacuaties Bert Pronk
bekijkt de routes.
Er zijn nog
zo veel
wachtlijsten
dat nergens
bedden vrij zijn
- Monique Jacobs,
hoofd LCPS
noemen. Vorig jaar maart hielpen
militairen het centrum in razend
tempo op te zetten toen met name
Noord-Brabant en Limburg overlie
pen met coronapatiënten. „Defensie
werkt precies hetzelfde in bijvoor
beeld Afghanistan om gewonde mili
tairen uit het veld te halen en naar
een hospitaal te krijgen", aldus de
chef-staf. En ja, ook de functiebena
mingen (chef-staf, chief patient eva
cuation coordination centre) komen bij
defensie vandaan.
Precisiewerk
Het is precisiewerk. Afgelopen zo
mer, toen het aantal coronapatiënten
in de ziekenhuizen laag was, stond
het LCPS in de slaapstand. Maar nu
de aantallen groeien, wordt ook het
LCPS groter om de ziekenhuizen te
helpen. ,,Door patiënten over het
land te spreiden, zorgen we dat de
zorg voor iedereen toegankelijk
blijft", zegt Monique Jacobs, hoofd
LCPS.
Ziekenhuizen die het bijna niet
meer aankunnen, melden hun pa
tiënten aan voor overplaatsing. Als
dat niet in de eigen regio lukt, zoals
nu in Limburg, springt het LCPS bij
om een bed in een ander deel van het
land te zoeken. Ziekenhuizen zetten
zelf in het systeem hoeveel vrije bed
den ze hebben voor deze groep zie
ken. Op het hoogtepunt, begin dit
jaar, werden op één dag vijftig men
sen naar een ander ziekenhuis ge
bracht. Per ambulance, maar soms
ook per helikopter.
Nu zijn er dus 33 patiënten aange
meld. Het lukt deze dag om er tien
over te plaatsen; naar Friesland,
Drenthe, Noord-Holland. Want deze
zesde golf is toch echt anders dan alle
eerdere golven. Jacobs: ,,De druk is in
alle ziekenhuizen hoog. Er zijn nog
zo veel wachtlijsten dat er nergens
bedden vrij zijn. Ziekenhuizen moe
ten echt bewust bedden vrijmaken
om patiënten te kunnen overnemen,
maar dat betekent dat ze andere zorg
moeten afschalen."
En dat wil natuurlijk niemand,
want ook al die wachtenden moeten
een keer worden geholpen. Chef
Pronk: ,,We zien bovendien een hoog
ziekteverzuim, dus soms lijkt het
alsof er bedden vrij zijn, maar dan is
er geen personeel."
Duitsland
Waar het LCPS voorheen een beroep
kon doen op Duitse ziekenhuizen, is
die route nu afgesneden. In Duits
land loopt het aantal besmettingen
zo hard op dat ze geen plek hebben
voor Nederlanders. Jacobs: ,,Jammer,
want daar zouden we graag gebruik
van maken.'' Rensen vult aan: ,,Al
proberen we patiënten altijd in Ne
derland te houden, want zo'n over
plaatsing heeft ook enorme impact
op de familie. Zeker als je ineens in
het Duits moet praten met de art
sen."
De telefoon rinkelt weer. Het is de
regio Limburg, ze hebben een patiënt
die naar Noord-Holland kan. ,,Oké,
dan gaan we daar het vervoer voor re
gelen", reageert geneeskundestudent
Thomas (25), die het telefoontje aan
nam. Iemand van het Acute Zorgnet-
werk in Noord-Holland belt terug.
,,Het wordt toch een ander zieken
huis."
Want ja, het kan verkeren. Rensen:
,,Soms meldt een ziekenhuis een vrij
bed aan, maar komen er ineens vier
nieuwe coronapatiënten bij de
spoedeisende hulp binnen. En het
gebeurt ook dat een aangemelde pa
tiënt niet meer vervoerd kan worden.
Het ziekteverloop blijft grillig; de ene
dag lig je in de kliniek, de volgende
op de ic."
GO MAANDAG 15 NOVEMBER 2021
Schuiven met patiënten is
net een militaire operatie
FOTO'S MARLIES WESSELS
B Dashboard G
