Zo versla je de
maandagblues
<42
c Ingeborg Kroese: blinde vlek voor diversiteit
15
AAN HET WERK
Thijs Launspach
Geen zin in de week, energiegebrek,
irritatie en het liefst meteen weer te
rug in je bed willen - de maandag
blues zijn mij niet geheel onbekend. Hoe
leuk ik mijn werk over het algemeen ook
vind, er zijn maandagen waarop ik het
vooral erg onrechtvaardig vind dat de week
weer is begonnen. En welke flapdrol heeft
bedacht dat ik op maandag vroeg moet op
staan om me ergens op tijd te melden?
Ik ben gelukkig niet de enige die op maan
dag de blues heeft. Zo blijkt uit cijfers dat de
gemiddelde productiviteit op maandag ach
terblijft op de rest van de week. Bestellingen
worden trager verwerkt, er worden minder
targets gehaald en vergaderingen duren lan
ger. Het schijnt zelfs zo te zijn dat van alle
dagen op maandag de meeste ongelukken
gebeuren. Natuurlijk geldt het 'maandag-ef
fect' niet voor iedereen - er zijn mensen die
er geen last van hebben en maandagochtend
al meteen 'aan' staan (maar die heb ik altijd
een beetje verdacht gevonden).
Ik heb altijd gedacht dat mijn maandag
blues vooral kwamen doordat maandag nu
eenmaal de dag is dat ik na het vrije en blije
weekend de koude, keiharde en asgrijze
werkelijkheid van de werkweek word inge-
sleurd. Ik heb inmiddels echter begrepen dat
het ook een andere, minder existentiële oor
zaak kan hebben: mijn slaappatroon. Uit
recent onderzoek
blijkt namelijk dat
niet alleen het aan
tal slaapuren telt
voor de kwaliteit
van je slaap, maar
ook de regelmaat.
Wanneer je normaal
bijvoorbeeld slaapt
van elf uur 's avonds
tot zeven uur 's och
tends, en 's week
ends na een feestje om één uur je bed in tui
melt om om een uur of tien pas weer wak
ker te worden, raakt je biologische klok van
slag. Je doet jezelf zo een soort jetlag aan.
Het verleggen van je slaap heeft weer effect
op je slaap van zondagavond (wanneer je
weer je vaste ritme in moet), met een lo
gisch gevolg op maandag: futloosheid en het
gevoel weer onder de wol te willen kruipen.
De maandagblues kunnen dus best ver
oorzaakt worden door de negatieve gevol
gen van een soort jetlag in het weekend. Het
schijnt zelfs zo te zijn dat je na een feestje
toch beter gewoon op je nor
male tijd kunt opstaan, met
een goed getimed dutje op
de zaterdagmiddag. Het
beste is natuurlijk helemaal
geen feestje op zaterdag en
op tijd je nestje in. Maar of
dat nu de maandag veel
positiever maakt...
Je doet
jezelf zo
een soort
jetlag aan
Aandelen
gedumpt
Megadeal
voor Airbus
Op de werkvloer kan het voor
een vrouw heel anders zijn dan
voor haar mannelijke collega.
Toch komen die verschillen niet
aan bod tijdens bedrijfs-
trainingen. Een gemiste kans,
zegt promovenda Ingeborg
Kroese.
,,Ik was vaak de enige vrouw in de
teams waarin ik werkte en ik
merkte dat ik op een andere ma
nier beoordeeld werd dan mijn
mannelijke collega's. Dat gebeurde
niet zozeer door mijn directe man
nelijke collega's, maar meer door
externe partijen. Ik was niet alleen
accountmanager, ik was de vrou
welijke accountmanager. Ik kreeg
bijvoorbeeld al vroeg in mijn car
rière te horen dat ik minder moest
lachen als ik serieuzer wilde over
komen. Als gevolg daarvan pro
beerde ik vooral hetzelfde te doen
als mijn mannelijke collega's."
,,In 2016 volgde ik een mastermo-
dule 'Kritisch kijken naar gelijke
kansen in het onderwijs'. Op dat
moment realiseerde ik mij dat in
trainingen die ik had gevolgd en
die ik zelf gaf, er geen rekening
werd gehouden met diversiteit en
gender in reguliere trainingen.
Mijn eigen ervaringen als vrouw in
commercie zijn nooit in trainingen
besproken, ook niet in communi
catietrainingen of persoonlijk
heidstrainingen. Dat het op de
werkvloer voor een vrouw anders
kan zijn dan voor een man, is nooit
aan bod gekomen. Het leek een
soort blinde vlek. Ik ben toen gaan
onderzoeken of die aanname
klopte. Op dat onderwerp promo
veer ik binnenkort."
,,Twee belangrijke punten. De eer
ste uitkomst is dat trainingen uit
gaan van één aanpak voor iedereen,
maar dat dit niet betekent gelijke
kansen voor alle deelnemers. Zo
gaven in mijn onderzoek vrouwen
aan dat zij zich op het werk meer
moeten bewijzen, vaker onderbro
ken worden tijdens vergaderingen,
minder vragen durven te stellen
om geen irritatie op te wekken bij
mannelijke collega's. Als je die ver
schillen tussen mannen en vrou
wen niet meeneemt in trainingen,
leren de deelnemers ook niet om
met die verschillen om te gaan."
,,Laat ik een voorbeeld geven: stel
je leert een diverse groep mensen
zwemmen in een warm en kalm
bad. Maar de realiteit is dat een
deel van die groep later zwemt in
een koude zee met gevaarlijke stro
mingen. Als je dat niet bespreekt
tijdens de zwemles, dan is die les
dus alleen relevant voor mensen
die die stromingen niet tegenko
men. De groep die de gevaarlijke
stroming wel tegenkomt, krijgt
met die training niet dezelfde
kansen om een goede zwemmer
te zijn."
,,De tweede uitkomst is dat voor,
tijdens en na de training gender op
allerlei aspecten een rol speelt,
maar niet wordt onderkend. Het
begint bijvoorbeeld al met toegang
krijgen tot trainingen. Europees
onderzoek laat zien dat vrouwen
minder ruimte krijgen om trainin
gen te volgen. Ook logistiek speelt
gender een rol. Trainingen worden
soms gegeven op afgelegen loca
ties waar je in het weekend naartoe
moet reizen, wat voor vrouwen
Paspoort
moeilijk te combineren kan zijn
met zorgtaken. Je ziet dat in het
cursusmateriaal vaak cases worden
aangehaald met succesvolle man
nelijke leiders. En dan kan ook de
samenstelling van de groep een
rol spelen. Het kan lastig zijn als
je als enige vrouw in een training
zit en er een dominante sfeer
heerst."
,,Hiermee wordt de huidige situa
tie in stand gehouden of zelfs on
gelijkheid versterkt. Een gemiste
kans om de inclusiviteit in bedrij
ven te vergroten."
,,Klopt. Maar meestal worden die
programma's pas aangeboden als
vrouwen al op een bepaald niveau
zijn in hun carrière. Die aandacht
voor gender en diversiteit zou er
moeten zijn vanaf dag één, het mo
ment dat iemand de eerste intro
ductiecursus volgt in een bedrijf."
,,Trainers geven in mijn onderzoek
aan niet altijd geleerd te hebben
dat er een verschil is tussen hoe
mannen en vrouwen de training
ervaren of dat er een verschil is op
de werkvloer. Ik denk daarom dat
het begint met bewustwording bij
de trainingswereld, gevolgd door
de wil om te veranderen.''
GO MAANDAG 15 NOVEMBER 2021
Elke maandag geeft psycholoog Thijs
Launspach zijn kijk op stress op het werk.
Vandaag: het maandag-effect blijkt niet
alleen psychologisch, maar ook feitelijke
oorzaken te kunnen hebben.
Thijs Launspach
is psycholoog en stress
expert. Hij schreef
hierover de boeken
Fokking druk (2018),
Werken met millennials
(2019) en Werk kan
ook uit (2020).
ELON MUSK
Elon Musk heeft
deze week voor
meer dan 6,9
miljard dollar
(6 miljard euro)
aan aandelen
Tesla verkocht.
De massale uit
verkoop van de
effecten zette
de beurskoers
onder druk. Het
aandeel verloor
deze week ruim
15 procent aan
waarde.
-O-»
af al#
DUBAI
Europese vlieg
tuigbouwer Air
bus heeft een
order ontvan
gen voor 255
toestellen van
type A321 op de
luchtvaartshow
van Dubai. Hier
mee is circa
26 miljard euro
gemoeid. De
order komt van
Amerikaanse
investeerder
Indigo Partners.
'Bij trainingen is geen
oog voor vrouwen'
Natasja de Groot
Rotterdam/Londen
Wat heeft u zelf ervaren in uw
carrière?
Wanneer besloot u iets te doen
met die ervaringen?
Wat heeft u ontdekt?
Hoe erg is dat?
Econoom Ingeborg Kroese. foto marco okhuizen
Wat is uw tweede bevinding?
Econoom Ingeborg Kroese
(53) werkte vijftien jaar in
commerciële functies bij
multinationals Procter Gam
ble en PepsiCo in Europa,
Azië en het Midden-Oosten.
Daarna begon ze haar eigen
trainingsbedrijf in Dubai.
Binnenkort promoveert ze
op het onderwerp bedrijfs-
trainingen en gender aan de
Open Universiteit in het
Verenigd Koninkrijk.
Wat zijn de gevolgen?
Maar er is bij bedrijven toch iets
meer aandacht gekomen voor
het onderwerp? Kijk naar female
leadership-programma's.
Wat is volgens u de oplossing?