Heleen van Royen
José ligt opgebaard
draagt een fleurige, roze blouse met korte mouwen. Haar
lijfle rust onder een dekbed met poezen. Op haar hoofd
kussen prijkt Maja de Bij. Naast haar ligt een knuffel.
José is mijn schoonzus. Ze is 67 jaar geworden, een mooie
leeftijd voor iemand met downsyndroom. Ze heeft nooit
geweten dat Ton en ik gescheiden zijn. Wat maakte het
uit? We bleven familie.
Voor José leek het leven simpel. Tonnie was haar grote
held, al was ze net zo dol op paatje en maatje. Toen paatje
naar de hemel ging, was ze verdrietig, maar gelukkig
bleven maatje en Tonnie haar bezoeken in Huize Ursula
in Nieuwveen, waar ze vanaf haar twintigste woonde en
fantastisch werd verzorgd.
'Het klinkt misschien gek, maar soms hoop ik dat José
eerder gaat dan ik,' vertrouwde mijn schoonmoeder me
meer dan eens toe. 'Want als ik er niet meer ben, hoe moet
het dan met haar?'
'Dat komt goed,' stelde ik haar gerust. 'Ton, de kinderen
en ik zullen er altijd voor haar zijn.'
Ze keek me dan aan alsof ze het niet helemaal vertrouwde,
dus herhaalde ik de belofte met meer strengheid in mijn
stem. Dat hielp.
Mijn schoonmoeder overleed in 2009 op 91-jarige leeftijd.
Maatje was nu in de hemel bij paatje, begreep José.
Je hoort vaak dat mensen met downsyndroom zo lief zijn.
Dat is onzin. José kon net zo nukkig zijn als ieder ander.
Ze veinsde nooit. Bewegen deed ze niet graag. Ze had een
roze driewieler waarmee ze in een slakkentempo naar De
Beukennoot fietste, waar ze werkte. José heeft ons lang
wijsgemaakt dat ze sponzen inpakte, terwijl ze dat al jaren
niet meer deed. Ze ging eigenlijk alleen naar De Beuken-
noot om koffie te drinken en met haar collega's te kletsen.
Ook in dat opzicht was ze een heel gewoon mens.
Er bestaat een onduidelijke verzameling zaken waaraan
José een hekel had, zoals zonnebrillen, lange mouwen,
honden en trappen. Dat laatste werd een probleem toen
ze bij ons zou langskomen in Portugal. Op de luchthaven
van Rotterdam was geen slurf. José wilde de vliegtuigtrap
niet op en schreeuwde moord en brand.
'Je wil toch naar Tonnie toe,' probeerde Olivia, die met
haar mee vloog. Ze vertikte het. Er moest een speciale lift h
aan te pas komen om mevrouw aan boord te krijgen. g
Eenmaal in de Algarve, serveerde ik José mijn lekkerste g
spaghetti: 'Als je het niet helemaal op krijgt, laat je het
maar staan hoor,' zei ik er voor de vorm bij.
Zonder enige aarzeling spuugde José de hap die ze in haar
mond had terug op haar bord. Ze wilde liever patat. En die
kreeg ze, want tegen José zei je geen nee.
Wij zullen José herdenken in de Ursulakapel in Nieuw-
veen, omdat ze daar zo graag kwam. Er zal Nederlands
talige muziek klinken, omdat ze daar zo van hield.
Daarna reist ze naar de hemel, waar paatje en maatje op
haar wachten. Wat zullen we haar missen. Dag lieve José. 2
MEZZA 7
Schrijver Heleen van Royen (56) woont samen met Bart (35). Ze is moeder van Olivia (28) en
Sam (25) en oma van Spencer (1 jaar) en van twee bonuskleinkinderen van 13 en 11.
CÜ
Ze heeft nooit
eweten dat
Ton en ik
escheiden
zijn
