November is in de tuin, de
maand van bessen en bottels
inaldDuck.nl/actie
23
EIGEN TUIN EERST
ROMKE VAN DE KAA
6 Laarzen: pas op voor
blaren en zweetvoeten
De klassieke rubberen kaplaars
(vanaf€35) ademt niet, waardoor hij
zweet en blaren kan veroorzaken.
Ook heeft hij nauwelijks pasvorm,
daardoor kun je gaan slippen en nog
meer blaren krijgen.
Anders is dat met de waterdichte
kaplaars anno 2021. De nubuckleren
laars van Adisa bijvoorbeeld (€200)
heeft uitneembare voetbedden in
twee diktes. Voor 20 euro extra heb je
de versie met lamswollen voering.
7 Schoenen: steeds meer
merken zijn waterdicht
Naast bekende outdoormerken als
Lowa, Hanwag en Meindl mogen
steeds meer andere fabrikanten het
waterdichte membraan van de firma
Gore-Tex in hun schoenen verwer
ken. Zoals Vans, populair onder ska
ters. Het casual merk Angie verwerkt
het Aquastop membraan in zijn
fraaie leren schoenen.
Gespot: waterdichte sokken die
volgens enthousiaste gebruikers je
voeten kurkdroog houden, zelfs als je
ermee in een teiltje water staat. Ze
zijn er onder meer van het merk Seal-
skinz. En dan is er nog de water
dichte schoen die als een nauwslui
tende condoom om je schoenen past.
Misschien waterdicht, gegarandeerd
honderd procent zweterig.
8 Waterdichte rugzak:
ook je laptop past erin
Nu je spullen nog. Die kun je opber
gen in losse plastic zakken, maar
handiger is een waterdichte rugzak.
De Commuter Daypack City Rugzak
(21/27 liter, €149,95) van Ortlieb is
een betrouwbare, net als de Phantom
Proof 28 (fiets)rugzak van Vaude (28
liter, in zwart of oranje). Er past met
gemak een laptop in en hij is gepro
duceerd volgens de Vaude-filosofie:
duurzaam en met respect voor het
milieu.
Je kunt ook losse regenhoezen ko
pen, die maak je met een elastiek en
wat bevestigingslusjes vast aan je
rugzak of fietstas.
9 Spray: jas en schoen
opnieuw waterdicht
Een jas kun je (weer) een tijdje
waterdicht maken met een wasmid
del of spray (dat geeft het beste resul
taat); schoenen met een spray of
crème. Impregneren verhoogt de
waterdichtheid, maar vermindert het
ademend vermogen van stof of leer.
Nikwax en Grangers zijn bekende
merken.
Regen en brillen: een
10. grote ergernis
Het is misschien wel de grootste
ergernis van brildragers: beslagen
glazen. Dé oplossing is daar nog niet
voor. Wel enkele tips van natuurlief
hebbers: een coating (werkt niet bij
iedereen), poetsen met een stukje
zeem om je wijsvinger (kan krassen
geven), contactlenzen en - als echt
niets helpt - bij regen of wind ach
teruitlopen of -fietsen.
ruimte bij de knieën, verstelbare
pijpmanchetten, reflectiestroken
en schoenkleppen. De AGU Com
muter (€120, van gerecycled po
lyester) is zo'n regenbroek.
Ook fijn: Rainlegs (ca. €27,50),
een waterdicht kledingstuk dat
alleen je bovenbenen bedekt: je
trekt het snel aan en uit (via een
riem om je middel), je zweet er
niet in en je hebt veel bewe
gingsvrijheid.
Er bestaan ook fietsoverschoe-
nen. AGU heeft waterdichte exem
plaren (€33) die sluiten met klitten
band en drukknopen.
ijn carrière als tuin-
schrijver begon in Enge
land, ik schreef daar
voor het tijdschrift Ama
teur Gardening. En
omdat ik een Hollander was, werd ik
geacht alles van tulpen en hyacinten
te weten en mocht ik elke maand
over bloembollen schrijven. Na een
jaar bloembollen vroeg ik de hoofd
redacteur permissie om ook eens
over iets anders te schrijven. 'Geen
sprake van', was zijn antwoord. 'Volg
de kringloop van de seizoenen en
begin gewoon weer van voren af aan.
Lezers zijn kort van memorie.'
Of dat zo is, betwijfel ik. Sommige
lezers hebben een geheugen als een
olifant, maar het volgen van de sei
zoenen is geen slecht idee. Vandaar
een antwoord op de vraag: valt er in
de tuin nog wat te beleven in novem
ber? Nou en of; november is de
maand van bessen en bottels. Bottels
aan rozen en bessen aan veel andere
struiken. Bessen zijn vaak rood of
oranje, maar ook andere kleuren
komen voor.
Viburnum davidii is een laag
struikje - een halve meter hoog en
twee keer zo breed - met leerachtig,
donkergoen blad dat 's winters aan
de struik blijft en met in november
knalblauwe bessen aan
rode vruchtsteeltjes. Er
zijn mannelijke en
vrouwelijke planten. De
man draagt geen bes
sen, maar bevrucht in
zijn eentje met gemak
een harem van vijf
vrouwen.
zijn groenblijvend in de
winter. Viburnum pli-
catum is een brede stuik
met bijna horizontaal
groeiende takken. Deze
viburnum kent twee
hoogtepunten: in mei/
juni bloeit hij met witte
bloemen, in de herfst
zijn die veranderd in
rode bessen. Later ver
kleuren die naar
zwart. Er zijn nogal
wat variëteiten; 'Dart's
Red Robin' staat bekend
om haar overvloed aan
bessen.
Veel struiken kennen maar één
moment van glorie; hun bloeitijd
duurt drie weken, waarna ze terug
zinken in nietszeggendheid. Voor
sommigen is die korte glorietijd vol
doende. Zij vinden de bloei van jas
mijn zo mooi en de geur zo bedwel
mend, dat ze bereid zijn om meer
dan elf maanden van het jaar tegen
een saaie struik aan te kijken.
In een grote tuin kan dat gemakke
lijk. Daarin is er een opeenvolging
van bloeiende heesters die in ver
schillende tijden van het seizoen op
de voorgrond treden, om daarna
weer discreet in de coulissen te ver
dwijnen.
In een kleine tuin ligt dat anders.
Daar is misschien maar ruimte voor
één struik en dan is drie weken schit
teren per jaar niet genoeg. Het min
ste wat je mag ver
wachten is dat een
heester twee hoog
tepunten per jaar
kent.
Viburnum opulus
'Compactum' is een
dwergvorm van
onze inheemse
Gelderse roos. Het
struikje bloeit in
mei met grote,
witte bloemtuilen.
In het najaar ver
kleurt het blad naar
rozerood; het vormt
dan een geraffi
neerde combinatie
met de bessen, die
tinten aannemen
tussen geel en
abrikoos.
Ze ruiken
naar zweetvoe
ten. Daardoor
laten zelfs de
merels ze de hele
winter hangen.
GO ZATERDAG 13 NOVEMBER 2021
Niet alle viburnums
Snoeien, stekken,
planten, verpotten,
zaaien en schoffelen.
Tuingoeroe Romke
van de Kaa helpt een
handje.
