Militair machteloos
tegen aanval met
speelgoeddrones
Brech: 'Domheid'
dat ik vondst Nicky
niet meteen meldde
mttSÊÊÊiÈÉ
c Gedetailleerd verhoor in hoger beroep
11
Jos Brech (rechts) met achter hem zijn advocaat Gerald Roethof. tekening hollandse hoogte anp
Eindelijk sprak Jos Brech dan
over Nicky Verstappen. In het
gerechtshof in Den Bosch gaf
hij gisteren wel antwoord op
vragen, maar hij bleef bij zijn
onschuld. En hij huilde: „Nicky
was dood, ik kon niks meer
doen.''
Victor Schildkamp
Carla van der Wal
Den Bosch
Gisteren begon de inhoudelijke
behandeling van het hoger beroep
over het misbruik en de dood van
Nicky (11) in 1998. Tijdens eerdere
zittingen zei Brech bijna niks. Nu
sprak hij, zachtjes en vaak na lange
stiltes. Hij was gaan fietsen, was op
de Brunssummerheide beland,
ging plassen en 'toen werd zijn
aandacht ergens door getrokken'.
Hij ging op onderzoek uit, er lag
iets roods, dichterbij zag hij dat er
een kind lag. ,,Ik heb hem omge
draaid en op vitale delen gecontro
leerd. Ik heb hem bij de heupen
gepakt."
Liggend op de vloer van de
rechtszaal deed Brech voor hoe hij
Nicky heeft omgedraaid. Van de
buik op de rug. Daarna vertelde
Brech dat hij Nicky's hartslag con
troleerde. En barstte hij in huilen
uit. Hij zegt dat hij geen melding
durfde te maken van zijn vondst
vanwege zijn zedenverleden.
,,Domheid'', noemt hij dat nu.
,,Toen had ik al naar de politie
moeten gaan." Brech bleef verder
dichtbij zijn eerder opgenomen
videoverklaring, waarin hij zegt
dat hij Nicky slechts heeft gevon
den. Op de vraag of hij Nicky's
pyjamabroek naar beneden heeft
gedaan, zei hij 'nee'.
Pijnlijk stil werd het toen advo
caat-generaal Gerard Sta vroeg
waarom Brech gisteren vertelde
dat hij Nicky omdraaide door hem
bij de heup te pakken. ,,In uw
videoboodschap zegt u daar niks
over, waar komt nu die herinne
ring vandaan?" Brech zei: ,,Hoe
anders moet ik dan zijn hartslag
controleren." Sta weer: ,,Ik weet
het niet, u was daar, ik niet." Brech
vervolgens: ,,Ik ga ervan uit dat ik
Ik heb Nicky
omgedraaid en op
vitale delen
gecontroleerd
- Jos Brech
hem heb gedraaid door hem te
pakken bij de heup."
's Middags kwamen Brechs
dna-sporen in de onderbroek van
Nicky ter sprake. Volgens Brech
wordt daarmee te makkelijk
geconcludeerd dat hij Nicky heeft
misbruikt en gedood. ,,Is dat een
gekke gedachte dan?" vroeg Sta.
,,Het klopt niet", zei Brech. Hoe
het dna daar dan komt, weet hij
niet. Nicky had de onderbroek
achterstevoren en binnenstebui-
ten aan toen hij werd gevonden.
Toen Brech werd geconfronteerd
met het 3D-model van de onder
broek, vól met zijn dna-sporen, zei
hij: ,,Ik heb geen verklaring."
Sta ondervroeg Brech tot in
detail. Zo bracht hij een pleegkind
van Brechs zus ter sprake, tegen
wie Brech ooit gezegd zou hebben
dat hij één keer verliefd is geweest,
'op Nicky'. Maar volgens Brechs
advocaat Gerald Roethof heeft het
pleegkind zelf gezegd dat het ver
haal van de 'verliefde Brech' niet
klopt en wil ze dat eventueel zelfs
als getuige komen vertellen.
Hardnekkig
Voor de inhoudelijke behandeling
van het hoger beroep zijn vijf
dagen uitgetrokken. De strafeis
komt pas volgende week. Brech
werd een jaar geleden veroordeeld
tot 12,5 jaar cel voor het misbruiken
met dodelijke afloop van Nicky
Verstappen.
Tijdens eerdere pro-formazit-
tingen hield Brech de kunst van
het zwijgen hardnekkig vol.
Slechts de plotselinge getuige
nis van een andere gedetineerde,
Bekir E. (veroordeeld voor de
moord op Humeyra), dwong hem
tot een reactie. Volgens Bekir heeft
Brech in de gevangenis - waar ze
samen verbleven - tegen hem
gezegd dat hij Nicky inderdaad
heeft gedood, per ongeluk, maar
toch. Brech doet dat af als verzin
sels. ,,Hij is zeker niet iemand bij
wie je je hart lucht."
De zaak gaat volgende week
maandag verder.
Militairen blijken onvoldoende in
staat om aanvallen met kleine
speelgoeddrones af te kunnen
slaan. Tijdens een grote Navo-
oefening in het Limburgse Vre-
depeel proberen ze er snel een
antwoord op te vinden, want de
dreiging neemt toe.
Raymond Boere
Vredepeel
Een drone geladen met explosieven
die een huis binnen vliegt en daar
iemand probeert te vermoorden.
Het klinkt als een scenario voor een
spannende Hollywoodfilm, maar
werd afgelopen weekend werke
lijkheid in Irak. Met de aanval moest
de 54-jarige premier Mustafa Al
Kadhimi worden uitgeschakeld. De
poging mislukte. Alleen enkele
beveiligers raakten gewond.
Ook Nederlandse militairen kre
gen dit voorjaar op het vliegveld in
het Iraakse Erbil te maken met een
droneaanval. Het projectiel vol
explosieven ontplofte op een han
gar van het vliegveld waar de
Nederlanders hun basis hebben.
Aanslagen op westerse doelen in dit
land komen vaker voor, maar tot nu
toe gebeurde dat meestal met raket
ten.
De voorbeelden laten volgens
plaatsvervangend hoofd Willem
Koedam van het counterdroneteam
bij het Nederlandse leger zien dat
de dreiging van drones groter
wordt. ,,We zien een stijgend aantal
incidenten, maar ook de apparaten
zelf worden sneller en goedkoper.
Mensen die kwaad willen, sleute
len er wat aan en maken er zo een
voudig een wapen van. Sommige
vliegen al volledig autonoom. Daar
moeten we iets op vinden om onze
mensen beter te beschermen."
Dreiging
Een goed antwoord hebben Navo-
legers nu nog niet op deze dreiging,
bleek gisteren tijdens een oefening
op de legerbasis in het Limburgse
Vredepeel. Er bestaan al wel tiental
len systemen die militairen kun
nen beschermen tegen droneaan-
vallen, maar elke fabrikant en elk
land gebruikt nu eigen oplossingen.
Tijdens internationale missies van
bijvoorbeeld de Navo is dat niet
effectief, omdat de apparaten niet
met elkaar en de systemen van de
Navo kunnen 'praten'.
Daarom hoopt de Navo deze dagen
op de basis in het Limburgse Vre-
depeel met nieuwe oplossingen te
komen. Er worden zeventig syste
men uit twintig landen uitgepro
beerd. Zo demonstreert een mili
tair hoe hij met het apparaat - dat
doet denken aan een raketwerper
- de radioverbinding van een sim
pele speelgoeddrone kan verstoren.
De aanvaller verliest hierdoor de
controle over het apparaat en dank
zij de ingebouwde beveiliging
vliegt de drone zelf terug naar het
punt waar het is opgestegen.
Even later zoeft een drone zo
groot als een flinke roofvogel door
de lucht om volledig automatisch
een kleiner exemplaar te achtervol
gen. Als de drone zijn kleinere
evenknie tot enkele meters is gena
derd, klapt er een netje uit en is de
'vijand' gevangen.
Een enkele drone uit de lucht
plukken is zo nog kinderspel, maar
wat als een vijand honderden van
dit soort drones op militairen
C Elk land heeft eigen
afweer tegen drones:
bij Navo-missies is
dat niet effectief
afstuurt? Tijdens een demonstratie
hangen er lichtjes aan de 150 drones
die in een zwerm over het veld zwe
ven, maar vervang dat door explo
sieven en er is geen militair die dan
nog lachend in zijn schuttersputje
blijft zitten. ,,Dat is de uitdaging
waar we voor staan en waar we wel
serieus rekening mee moeten hou
den", zegt Koedam. Inmiddels zijn
dit soort formaties al ingezet bij
aanvallen op Russische militaire
bases in Syrië en op olie-installaties
in Saoedi-Arabië.
De drones zijn overigens niet
alleen een bedreiging voor het le
ger. De krijgsmacht probeert er ook
zijn voordeel ermee te doen. Niet
door de projectielen aanvallend in
te zetten en bommen af te gooien
- dat ligt politiek uiterst gevoelig -
maar wel om inlichtingen te verza
melen of verkenningen te verge
makkelijken. Ook daarbij wordt er
gekeken naar zwermen drones die
bijvoorbeeld in een cirkel rond een
eenheid kunnen worden opgelaten
om de omgeving in de gaten te hou
den.
Een militair met een 'jammer'
(stoorzender) gisteren tijdens
een oefening tegen drones
in Limburg. foto anp
GO DONDERDAG 11 NOVEMBER 2021