Zeeuwse
Boekenprijs prooi
voor Wim Hofman
Restanten van drugs, medicijnen en PFAS in water uit zuiveringsinstallatie
Waterstofauto
Voor een tientje op en
neer naar Zuid-Italië
De Vlissingse schrijver Wim
Hofman won al vele grote prijzen.
Alleen de Zeeuwse Boekenprijs
ontbrak nog. Tot gisteravond, want
de jury bekroonde zijn bundel We
vertrekken voordat het licht is met
de prijs.
Daarmee staat Hofman dezer
dagen volop in het zonnetje, want
hij schreef ook het geschenk van
de Week van het Zeeuwse Boek,
waaruit Hofman op de foto
voorleest. De Zeeuwse
boekenweek begint vandaag en
duurt tot en met zaterdag 20
november. De PZC Publieksprijs
ging naar Rieks Veenker (foto
inzet), met De mossel en de parel.
Illustrator Martijn van der Linden
kreeg de Prijs van de Zeeuwse
Boekhandels. «zeeland5
'De vraag of dat verantwoord was,
is niet beantwoord: nood brak wet',
staat in een ambtelijke notitie bij
het besluit van het dagelijks provin
ciebestuur om de effecten van dit
water op aardappelen, uien en pe
ren te onderzoeken.
In rioolwaterzuiveringsinstalla
ties (rwzi's) worden niet alle scha-
delijke stoffen uit het water ge
haald. 'De afgelopen jaren zijn met
name de concentraties resten van
medicijnen en drugs toegenomen',
aldus de provincie. Daar is ook nog
eens PFAS bij gekomen. Uit onder
zoek van Stowa, de denktank van
de Nederlandse waterschappen,
bleek onlangs dat rwzi's schadelijke
PFAS, stoffen die het immuunsys
teem aantasten en kanker of lever-
schade kunnen veroorzaken, niet of
nauwelijks uit afvalwater weten te
verwijderen.
Driejarige proef
In samenwerking met de Wagenin-
gen Universiteit, de HZ, en de Ho
geschool Arnhem/Nijmegen be
gint waterschap Scheldestromen
nu aan een driejarige proef. Daaruit
moet blijken of de stoffen die over-
blijven in water uit een rwzi schade
toebrengen aan de bodem, gewas
sen en uiteindelijk ook de consu
ment. Het driejarige onderzoek, dat
zich richt op de rwzi in Ritthem,
kost 840.000 euro.
Ondertussen is dat water dus al
gebruikt voor de irrigatie van
Zeeuwse akkers, zegt de provincie.
Volgens waterschapsbestuurder
Gert van Kralingen is de kans op
schade nihil. ,,We hebben het over
heel lage concentraties van schade
lijke stoffen. In de waterzuiverings
installaties worden die concentra
ties nog kleiner. Normaal gespro
ken lozen we het gezuiverde water
op de Oosterschelde of de Wester-
schelde. Dan worden die concen
traties nog meer verdund. In heel
uitzonderlijke gevallen, bijvoor
beeld bij de droogte van 2018, heb-
ben we dat water in de sloten ge
pompt, om te voorkomen dat het
veenweidegebied zou uitdrogen.
Dan wordt het dus weer verdund.
Boeren mogen water niet gebrui-
We hebben het over
heel lage
concentraties van
schadelijke stoffen
ken als de sloten onder het zomer-
peil staan, wat toen vrijwel zeker
het geval was. Dus als ze al water uit
de sloten hebben gebruikt, is dat
echt zeer incidenteel." Bovendien is
het dan gebruikt voor irrigatie, de
plantjes water geven bij de wortel,
en niet voor beregening, aldus Van
Kralingen. ,,Je moet het natuurlijk
niet gebruiken om de slablaadjes te
besproeien."
Hij noemt de formulering van de
provincie 'verschrikkelijk'. Gede
puteerde Anita Pijpelink weet niet
of in het verleden normen zijn
overschreden. ,,Daarvoor moet ik
verwij zen naar het waterschap. Wij
subsidiëren nu een onderzoek
waarbij gekeken wordt of die stof
fen uit het afvalwater kunnen wor
den gehaald zodat j e dat water in si
tuaties van grote droogte kunt in
zetten zonder gevaar voor de volks
gezondheid. We willen weten of
dat technisch mogelijk is en dat
moet natuurlijk wel veilig zijn."
I woensdag 10 november 2021
I pzc.nl e-mail: walcheren@pzc.nl
ZEELAND 4
m
Akkers bevloeid met vies water
Tijdens de droge zomers van
2018, 2019 en 2020 zijn restan
ten van drugs, medicijnen en
PFAS op Zeeuwse akkers te
rechtgekomen. Er is toen 'op ta
melijk uitgebreide schaal' afval
water uit rioolwaterzuiveringen
gebruikt voor het bevloeien van
landbouwpercelen.
Ernst Jan Rozendaal
Ritthem
-Gert van Kralingen,
bestuurder Waterschap