9
Tot op hoge leeftijd was Dirkje Buijs-Dijkstra uit Middelburg vrolijk en vitaal.
Ze had belangstelling voor alles wat er om haar heen gebeurde. Dat ze de honderd kon
aantikken, deed haar niet zo veel. Maar haar kinderen moeten loslaten, viel haar zwaar.
Nog nooit was Dirkje ge
opereerd, tot ze in haar
laatste levensjaar haar
heup brak. ,,Dit is mijn
einde", zei ze tegen de
orthopedisch chirurg. Die lachte: ,,U
bent toch niet voor niets zo oud ge
worden!" Inderdaad knapte ze na de
ingreep op en scharrelde weer met
haar rollator rond.
Volgens Dory Goedman-Buijs
(66), haar jongste dochter, illustreert
dit de vitaliteit van deze eeuweling:
,,Ze nam het leven zoals het kwam.
Opgewekt, bescheiden, altijd belang
stellend en genietend van kleine din
gen. Haar 100ste verjaardag vierden
we met een surpriseparty, telefoon
tje van de burgemeester en felicitatie
van de koning. Hoewel ze dat wat
overweldigend vond, wilde ze nog
lang niet dood: 'Ik kan jullie toch niet
achterlaten', zei ze tegen ons."
Dirkje Dijkstra, van Friese komaf,
groeide op in Middelburg. Met buur
meisje Corrie, die altijd haar vrien
din zou zijn, wandelde ze spelend en
de tijd vergetend naar de kleuter
school. Ook met Sientje was ze de
cennialang bevriend. Ze zouden later
als drie jonge weduwen samen fiet
sen, picknicken en naar de schouw
burg gaan.
Na de lagere school werd Dirkje
opgeleid tot naaister bij Atelier De
Duif. Toen ze in juli 1942 met de acht
jaar oudere Andries Buijs in het hu
welijk trad, droeg ze een zelfge
maakte trouwjurk. Ook hun kinde
ren Piet (1943), Jannie (1944), Willie
(1947) en Dory (1955) zagen er altijd
verzorgd uit. Secuur en handig in het
omdraaien van jasjes, tornde ze voe
ringen los en zette alles opnieuw in
elkaar. Tot op hoge leeftijd breide ze
voor de tien kleinkinderen en zestien
achterkleinkinderen truien, sokken
en sjaals. De babysokjes met koordjes
heeft Dory nog.
Nieuwe bloesjes
Vanaf 1956 woonden ze op de Lange-
vieleweg. Een gezellig gezin, vertelt
Dory. Haar moeder had altijd alles op
orde en was zorgzaam: „Yoghurt die
ik vies vond, verwarmde ze op de
schoorsteenmantel zodat ik het zó
naar binnen kon slobberen. Wie ziek
was, mocht met het ledikant in de
woonkamer. Van nieuwe bloesjes
zette ze de knopen steviger aan."
Toen haar vader, die loodgieter
was, in 1975 op 61-jarige leeftijd aan
longkanker overleed, woonde alleen
Dory nog thuis. ,,Onze band werd
hechter. Toch was ze een sterke
vrouw; het verlies van haar maatje
verwerkte ze in haar eentje."
Dory trouwde twee jaar later: ,,Ik
vond het moeilijk bij haar weg te
gaan, maar zij zei: 'Jij moet jóuw le-
ven leiden.' Ze had veel afleiding;
naast de uitstapjes met haar vrien
dinnen kwamen er kleinkinderen lo
geren. De tuin toverde ze om tot
een geurende bloemenzee. Oudere
kleinkinderen die in het weekeinde
uitgingen, stalden hun fiets in haar
schuur, en wanneer ze die tegen het
ochtendgloren ophaalden, schonk zij
hen een kopje thee."
Jarenlang ging Dirkje elke dag
langs bij haar hoogbejaarde moeder.
Wekelijks las ze tijdschriften voor
aan een demente buurvrouw. Ook
hielp ze een ouder echtpaar in het
huishouden. ,,Ze is langer zónder
partner geweest dan mét, maar aan
een andere man had ze geen be
hoefte: dat is je vader niet, zei ze
dan."
Het is soms
stil. Ik schrijf
maar wat.
Vergeef me
In de loop van haar leven ging Dirkje
steeds slechter zien. De kinderen
zorgden voor boeken met grote let
ters en een Daisy-speler. Van Om
roep Zeeland op de radio genoot ze
intens. Net als van haar verjaardag
vieren met de hele familie in Seroos-
kerke; een terugkerend ritueel dat
haar rond de jaarwisseling liet op
merken: 'Reserveer jij De Zandput
alvast voor september?'
Opgewekte moeder
Vanaf 2013 woonde Dirkje in Hof 't
Seijs in Middelburg. De wereld werd
kleiner. Haar vriendinnen stierven.
Zelf hoefde ze niet meer zo nodig er
gens naartoe; samen wandelen
sloeg ze af. Wel wilde ze graag orde
nen en weggooien - huisraad, foto's,
paperassen. Maar ze bleef de opge
wekte moeder die er altijd was. Bij
het weggaan, stopte ze hen altijd een
tientje benzinegeld toe, en zei: 'Dag
kind'.
Oude brieven
Brieven die ze sinds haar tachtigste
levensjaar in tussenpozen schreef,
niet verstuurde maar bewaarde voor
als zij er niet meer zou zijn, geven nu
een inkijkje in het ouder worden en
toeleven naar het einde: ,,Lieve kin
deren, jullie hebben straks heel wat
op te ruimen." Dat viel wel mee,
vindt Dory. Alleen de donkere ei
ken meubelen belandden op de stort:
,,Als ze dat geweten had! Niemand
wilde ze hebben."
Sommige brieven zijn geschreven
in hoofdletters, zodat ze kon lezen
wat ze neerpende: ,,Lieve kinderen,
ik moet dankbaar zijn. Ik mag niet
zeuren, jullie doen zoveel voor mij.
Maar ik ben ook maar een mens.
Mijn gezichtsvermogen wordt min
der. Het is soms stil. Ik schrijf maar
wat. Vergeef me."
Tijdens de lockdown in 2020,
maandenlang zonder bezoek, was
Dirkje verdrietig en boos. Bij de pers
conferenties balde ze haar vuisten
naar premier Rutte. Haar kinderen
belden dagelijks, maar het ging niet
goed; ze viel steeds vaker. Omdat
er sprake was van aantoonbaar men
taal lijden, mocht Dory uiteindelijk
langskomen.
In december kreeg ze last van pijn
lijk jeukende gordelroos en infecties.
Ze herstelde niet meer. Haar krach
ten namen af. Ze werd bedlegerig.
Eeuwig leven
Een paar dagen voor Dirkje dit voor
jaar door langzaam binnensijpelende
morfine het bewustzijn zou verlie
zen, informeerde ze bij haar jongste
dochter: ,,Ga ik nu dood, denk je?"
,,Wil je een eerlijk antwoord?"
vroeg die.
Dirkje knikte.
,,Je wordt niet meer beter", zei
Dory.
Waarschijnlijk voelde haar moeder
dat zelf ook, want ze schrok niet. Het
oprechte antwoord stelde haar ge
rust. Toch vertrouwde ze Dory nog
toe: ,,Ik zou wel eeuwig willen le
ven."
,,Maar lieve moeder, je hebt er al
een eeuw opzitten!"
En daar konden ze samen om la
chen.
Br%.
dinsdag 9 november 2021
GO
UIT HET LEVEN.
Dirkje Buijs-Dijkstra
1920 - 2021
Dirkje wilde wel eeuwig leven
Jacoline Vlaander
Dirkje Buijs-Dijkstra
achterop bij schoon
zoon Hans Goedman,
augustus 2003,
FOTO'S PRIVÉCOLLECTIE
- Dirkje Buijs in
brieven die ze schreef,
maar niet verstuurde
Heeft u ook mooie herinneringen
aan een overleden dierbare? En is
er een datum die daarom speciaal
voor u is? U kunt uw verhaal doen
in 'Uit het leven'. U kunt mailen naar
uithetleven@pzc.nl
