GEZOND
Niet gevaccineerd?
Misschien heeft diegene
wel gewoon prikangst
Hoogleraar over de tien populairste
20
René Diekstra
Boven een pot stomend water hangen. Kauwen op
gember. In dit seizoen proberen we van alles om het
gesnotter te stoppen. Hoogleraar huisartsengenees-
kunde Dirk Devroey scheidt het kaf van het koren.
'Ga niet
werken als je
ziek bent'
Er gaat al zo'n ander
half jaar geen jour
naal voorbij of mijn
vrouw en ik kijken
even de andere kant
op. Dan heb ik het over het
moment waarop voor volk en
vaderland wordt getoond hoe
een naald een bovenarm in
gaat. Volgens mijn vrouw zit
er een psycholoog in de redac
tie die ervan overtuigd is dat
als je mensen maar vaak ge
noeg blootstelt aan iets waar
voor ze bang zijn, die angst op
den duur uitslijt of zelfs ver
dwijnt.
Ik schat in dat
300.000tot
400.000 mensen
ernstige prikfobie
hebben
,,Ongevoeligmaking noemen
jullie dat toch?'' zegt ze. ,,Maar
ik betwijfel of het altijd werkt.
Zelf krijg ik er een fantoomge-
voel bij, alsof ik die prik echt
voel.'' Ik herken het, maar het
voelt voor mij wel minder hef
tig dan in het begin. ,,En wie
weet hebben veel mensen zich
daardoor wel eerder laten vac
cineren omdat ze aan die prik-
beelden gewend zijn geraakt.''
Daar is geen wetenschappe
lijk bewijs voor, zegt ze te
recht. ,,Dus kan het goed zijn
dat alle mensen met prikangst
al maanden niet meer zonder
angst tv kunnen kijken en zich
voortdurend opgejaagd voelen
door de laat-je-vaccineren-op-
roepen. En ik vind het oneer
lijk dat alle niet-gevaccineer-
den op één hoop worden ge
gooid en worden weggezet als
wappies, onverantwoordelij-
ken en aso's. Ik vrees dat veel
mensen klem zitten tussen
hun prikangst en de druk van
uit de omgeving.''
Het was na zo'n gesprek dat
tot me doordrong dat we niet
eens weten, ook het kabinet
en het OMT niet, hoeveel
mensen lijden aan ernstige
prikfobie. Ik schat in dat het er
minstens 300.000 tot 400.000
zijn, als ik het classificatiesys
teem voor psychische proble
men van de Wereldgezond
heidsorganisatie hanteer.
Voor hen geldt dat alleen al
het denken aan een injectie
symptomen als hartkloppin
gen, zweten, benauwdheid,
misselijkheid, paniek-,
vlucht- en depressiereacties
teweeg kan brengen. Ze lijden
daaronder, schamen zich er
voor, praten er niet met ande
ren over, vermijden vaccinatie
en staan als gevolg van dat al
les onder grote stress.
Beschamend dat we nog vrij
wel niks hebben gedaan om
deze mensen op te sporen en
te helpen. In plaats van be
schuldigend te roepen, zoals
Hugo de Jonge onlangs deed,
dat de toenemende ic-bezet-
ting door covid-patiënten een
pandemie van de non-gevacci-
neerden is, spoor ik hem aan
om Spinoza's advies ter harte
te nemen: 'Alvorens een ander
te bespotten, te betreuren of te
veroordelen, span je in 'm te
begrijpen'.
en verstopte neus kan twee
oorzaken hebben'', zegt
Dirk Devroey, huisarts en
hoogleraar huisartsenge-
neeskunde aan de Vrije
Universiteit Brussel ,,Ten eerste is er
de virale infectie van je neus, met op
hetzelfde moment meestal ook
klachten van je keel en sinussen (bij
holten). Je lichaam wil het virus dan
elimineren en doet dat door stoffen
uit te scheiden via het neusslijmvlies,
dat daardoor zal opzwellen. Dat is
wat we kennen als sinusitis of neus-
verkoudheid. Ten tweede is er de
verstopte neus als gevolg van een
allergie, zoals een pollenallergie of
allergie voor dieren. Alles wat via de
lucht tot ons komt, kan een zwelling
van het neusslijmvlies veroorzaken."
Deze middelen helpen mogelijk bij
neusverkoudheid:
H Neusspray: helpt wel
I,,Er zijn veel soorten neusspray. Ik
raad bij een neusverkoudheid een
verzadigde of fysiologische zoutop
lossing aan. Je kunt zo'n busje in de
supermarkt kopen, maar ook zelf
maken. Strooi wat keukenzout in een
pot water, laat het oplossen
en spuit het mengsel in
je neus met een plastic
spuitje. Je kunt ook een
neusspray met ontsmet
tingsmiddel kopen, zoals
xylometazoline. Zwaarder
moet je bij een verkoudheid niet
gaan. Dus geen cortisone of produc
ten die de bloedvaten in het
neusslijmvlies laten samentrekken.
Zulke middelen worden snel te veel
gebruikt, waardoor gewenning op
treedt en zelfs gevaar voor verslaving
bestaat. Cortisonespray gebruik je
wel bij allergieën."
'Met koortswerende
middelen blijf je langer
ziek. Paracetamol om
te genezen van een
verstopte neus is zeker
geen goed idee'
THOMAS ROSSEEL
2 Een pot met stomend
.water: helpt wel
,,Met je hoofd boven een pot met sto
mend water hangen mag zeker. Ik
zou niets extra's in dat water doen. Er
is geen wetenschappelijk bewijs dat
honing of zout zou helpen, maar je
vergroot wel het risico op irritatie
aan je ogen. Sommige mensen doen
een druppeltje eucalyptus in het wa
ter, voor een fijn effect aan de lucht
wegen. Je kunt dat vergelijken met
een Turks stoombad. Dat kan zeker,
maar overdrijf de hoeveelheid niet,
dat kan je neus overprikkelen.''
3 Je neus snuiten:
.helpt wel en niet
,,Je neus snuiten is goed als je het
zachtjes doet en niet te vaak. Houd er
rekening mee dat het slijm dat je
neus aanmaakt dient om je te gene
zen. Het kan op een bepaald moment
onaangenaam aanvoelen maar als je
het slijm weg snuit, zal je neus ge
woon nieuw slijm aanmaken."
4 Een ui op je
nachtkastje:
helpt niet
„Een klassieker. Uien
maken deel uit van een
volksgeloof uit de tijd
van de pest. Mensen
merkten toen dat bewo
ners van huizen waarbij
uien in de tuin waren ge
plant, minder getroffen werden door
de pest dan huizen zonder. Maar de
ratten, die de pest verspreidden, ble
ven weg van die huizen omdat ze
niet van uien houden.
Mensen doen de raarste din
gen met uien. Sommigen
gaan ze versnipperen en
inademen, omdat het
de neus doet lopen en
de ogen doet tranen. Ze
denken dat ze op die
manier zullen ge
nezen. Spoelen
met water en
zout is beter.
1
DINSDAG 9 NOVEMBER 2021 GO
René Diekstra en zijn vrouw
kijken liefst meteen weg als
ze op televisie weer beelden
zien van een injectienaald in
een bovenarm.
c Reageren?
rene.diekstra@dpgmedia.nl
Wat helpt bij
een verstopte
neus?
E!
„Gezond eten, sporten
en voldoende slapen
zijn de basis voor een
goede gezondheid en
een goede afweer'',
zegt Devroey. ,,De voor
bije maanden hebben
we gemerkt dat afstand
houden, een mondkapje
dragen en handen ont
smetten zeer effectief
zijn in het voorkomen
van infecties. Niet alleen
voor het coronavirus
was dit nuttig, maar ook
voor de gewone ver-
koudheidsvirussen. We
kunnen uiteraard niet
verwachten dat we deze
maatregelen voortzet
ten na corona, maar
we kunnen er wel een
aantal leerpunten uit
meenemen. Ga niet
werken als je ziek
bent, draag een
mondkapje in het open
baar vervoer en was
regelmatig je handen."