zwaar vervuilende brandstof
B
MJMÊ^
19
'Vaak willen
ze niets
meer te
maken
hebben met
hun oude
dorp. Het is
te pijnlijk'
en een keuken waarin dagelijks
voor iedereen wordt gekookt.
Overal klinkt gehak en gezaag en
er liggen stapels pallets voor de
mensen die, hangend in klimtuig,
werken aan indrukwekkende
boomhutten.
Ook op het terrein te vinden:
een kleine eerstehulppost, die be
stierd wordt door de Amster
damse huisarts Nienke Esselink
(52). Met haar vriend, die in Keu
len woont, heeft ze een caravan
neergezet, waar ze zo'n twee keer
per maand een aantal nachten in
doorbrengen. ,,Ik vind het belang
rijk om te laten zien dat hier niet
alleen jonge, werkloze mensen
wonen", zegt Esselink. ,,Maar ook
mensen zoals ik, die vrij nemen
van een drukke baan omdat ze de
noodzaak zien actie te voeren
voor een snellere klimaatacties.''
In haar eerstehulppost heeft ze
nog niets ernstigs meegemaakt,
zegt ze. „Hoogstens een val uit
een boom, of een wond die ge
hecht moest worden. Maar nu
de confrontatie met RWE nadert,
is het een geruststellend idee voor
de mensen hier dat er een arts
voor ze klaarstaat. Zodra de
noodklok luidt, kom ik meteen
vanuit Nederland deze kant op."
Tal van actiegroepen mengen
zich in de strijd tegen de afgra-
ving: van boeren die hun erven
willen redden, tot gelovigen die
opkomen voor de eeuwenoude
kerken uit de dorpen. Een van de
drijvende krachten achter het
protest is de groep Alle Dörfer
Bleiben, gevormd door bewoners
van bedreigde dorpen. Eerder dit
jaar liet de organisatie een rapport
opstellen door het Deutsches In-
stitut für Wirtschaftsforschung
(instituut voor economisch on
derzoek) over het effect dat
RWE's plannen zouden hebben
op de Duitse CO2-uitstoot.
De conclusie in het rapport is
dat Duitsland de doelstellingen
van het Klimaatakkoord van Pa
rijs niet zal halen als RWE, zoals
gepland, nog 780 miljoen ton
bruinkool afgraaft. Dat mag maxi
maal 210 miljoen ton zijn, wil
Duitsland zich aan de afspraak
houden om de aarde niet meer
dan 1,5 graad te laten opwarmen.
RWE wijst op het Kohleaus-
stiegsgesetz, de wet uit 2020
waarin de Duitse strategie voor
het 'uitfaseren' van kolenverbran-
ding is uitgestippeld. Volgens
deze wet mag Garzweiler wél uit
breiden en nog tot 2038 worden
gebruikt om energiekrapte te
voorkomen. Maar mogelijk zal een
nieuw Duits kabinet deze termijn
vervroegen naar 2030. De Duitsers
ondertekenden deze week tijdens
de klimaattop in Glasgow niet de
door 22 landen gesteunde verkla
ring om eind 2022 te stoppen met
het gebruiken van publiek geld
voor investeringen in olie-, gas-
en steenkoolprojecten. Ook Ne
derland tekende niet.
,,De afspraak is dat tot 2030
RWE zijn bruinkoolcapaciteit
met twee derde zal verkleinen",
zegt een woordvoerder. „Daarmee
draagt RWE het leeuwendeel van
de maatregelen voor het vermin
deren van kolenverbranding in
Duitsland. De groeves Inden en
Hambach worden vroeger geslo
ten dan gepland. Uitbreiding van
Garzweiler is nodig om de reste
rende krachtcentrales van kolen
te kunnen blijven voorzien.''
Uitstel
Oorspronkelijk zouden na Lütze-
rath de dorpen Berverath, Keyen-
berg, Kuckum, Oberwestrich en
Unterwestrich moeten verdwij
nen, maar afgelopen maart be
sloot de landsregering van Noor-
drijn-Westfalen die beslissing tot
2026 op te schuiven.
Veel van de dorpen zijn intus
sen half leeggelopen, de bewoners
verhuisd naar de nieuwbouwdor-
pen die ervoor in de plaats zijn ge
komen. ,,Vaak willen ze niets
meer te maken hebben met hun
oude dorp. Het is te pijnlijk", zegt
David Dresen (29) die met zijn
ouders, grootouders en zus wel in
Kuckum bleef. ,,Maar sommigen
zeggen ook: als het dorp toch
blijft, wil ik mijn huis terug."
Zijn grootouders groeiden al op
in Kuckum, vertelt Dresen, een
idyllisch dorpje tussen de velden
en bossen dat tussen de 11de en
13de eeuw ontstond. Toen zijn ou
ders in 2016 te horen kregen dat ze
moesten vertrekken, waren ze
daartoe aanvankelijk bereid. ,,De
politieke situatie was toen nog
heel anders. Wij zagen geen an
dere optie dan te verhuizen."
Maar in de onderhandelingen
met RWE veranderde alles, toen
bleek dat het gezin zijn stuk
grond van 12.400 vierkante meter,
met boomgaarden en een weiland
voor hun paarden, zou moeten in
ruilen voor 2000 vierkante meter
in het nieuwe dorp. ,,Dan zouden
mijn opa en oma bij ons in huis
moeten komen wonen. En we
zouden de paarden moeten weg
doen; dat was niet acceptabel."
Kort geding
De protestwandeling voert deze
zondag door akkers vol graan en
wortels. Ook Eckhardt Heukamp
wandelt mee over de veldwegge-
tjes, zijn fiets aan de hand. Hij
vertelt dat RWE een kort geding
heeft aangespannen om te bepa
len of het zijn boerderij en huizen
al mag afbreken, zonder de uit
komst van de hoofdprocedure af
te wachten. De rechtbank in Aken
gaf RWE groen licht, waarna
Heukamp in hoger beroep ging
bij de rechtbank in Münster.
De uitspraak verwacht hij er
gens de komende weken. ,,Ik zie
het niet erg positief in, maar dit is
mijn laatste hoop. Als ik verlies, is
mijn boerderij weg en heeft het
ook geen zin meer om door te
gaan met de hoofdprocedure.''
Intussen is hij al ruim 90.000
euro kwijt aan gerechtskosten,
een bedrag dat nog flink kan oplo
pen als hij verliest. Gelukkig is er
dankzij een campagne van Alle
Dörfer Bleiben al een aanzienlijk
bedrag aan giften binnengeko
men, zegt Heukamp. ,,Bijna nie
mand durft een rechtszaak aan te
spannen tegen RWE, het is ge
woon te duur en te risicovol."
RWE laat weten dat Heukamp
niet onteigend zal worden vóór de
uitkomst van het kort geding. An
dere voorbereidende werkzaam
heden zullen wel doorgaan.
,,RWE zal binnen afzienbare tijd
beginnen met de afbraak van de
leegstaande huizen in Lütze-
rath'', aldus een medewerker. ,,De
tenten en boomhutten zullen dan
vanzelfsprekend ook worden
weggehaald."
Hevige aanvaringen tussen de
activisten en de politie van Aken,
zoals die ook voorkwamen tijdens
de ontruiming van het Hamba-
cher bos, lijken niet uit te slui
ten. Maar Eckhardt Heukamp zelf
is niet van plan het zo ver te laten
komen. Als wordt besloten dat
RWE zijn huizen mag afbreken,
zal hij niet afwachten tot hij door
de politie wordt weggevoerd, zegt
hij. ,,De media-aandacht die we in
Lützerath wilden, is er inmiddels.
Ik denk niet dat het ook maar
iets toevoegt als ik me tot het laat
ste moment verzet. Een paar fo
to's van een man die uit zijn huis
wordt gesleept, is dat het waard?"
GO ZATERDAG 6 NOVEMBER 2021
S»É™3il
'--j
