Hannie Jeroense (82), psychologe niet in ruste
6
Hannie Jeroense voelt zich een roepende in de
woestijn. De 82-jarige inwoonster van Zierikzee
heeft ideeën over de vernieuwing van de geestelijke
gezondheidszorg in Nederland, die volgens haar al
tientallen jaren ernstig tekortschiet. Als psychologe
had ze jarenlang een praktijk aan huis. Nu ze
daarmee gestopt is, werkt ze aan een essay. Ze
hoopt dat dit boekwerk niet ergens onder in een la
belandt. ,,Het is de hoogste tijd dat men in actie
komt."
jMWiPMIPffll1 lillliHl
Jeroense spelt iedere ochtend de
PZC en haalt er artikelen uit
waarin ze bevestigd ziet dat 'het
volledig mis is met de geestelijke
gezondheidszorg'. In haar werk
kamer liggen stapels knipsels
over onder meer huiselijk ge
weld, misbruik, mensen in geestelijke nood en
de lengte van de wachtlijsten in de psychiatrie.
,,Kijk dan toch", zegt ze haast smekend. ,,Dft is
wat er allemaal aan de hand is. En er is een op
lossing voor
,,Als mensen gezondheidsklachten hebben,
moeten ze altijd eerst naar een huisarts. Maar je
kunt niet van hem of haar vragen om bij pa
tiënten ook eventuele onderliggende geeste
lijke problemen te doorzien. Een huisarts is
geen psycholoog. Zet dus een psycholoog nMst
een huisarts. Dat is de enige manier waarop
vroegtijdig ingegrepen kan worden. Nu blijven
mensen soms tientallen jaren met hun proble
men worstelen. Weet je hoeveel ellende en ook
geld wordt bespaard als er eerder naar de psy
che van een patiënt wordt gekeken? Als dus
eerder wordt gezien dat iemand in disbalans
is?"
,,Precies. Mensen durven vaak niet toe te geven
dat ze met een mentaal probleem zitten. Daar
kom je dan ook niet achter als er niet goed
doorgevraagd wordt. Dat kan die psycholoog
doen. Het kan niet anders dan dat er nog veel
meer mensen ergens mee worstelen dan nu be
kend is."
,,Als je psycholoog bent, mag tijd geen factor
zijn. Dat mag gewoon niet. Want dan kom je er
niet uit. Nu plannen psychologen een uur in en
daarna staat de volgende voor de deur. Waarom
ze dat zo doen? Omdat zorg geld kost. Wie
moet er dan voor extra geld zorgen? De over
heid. Er staat geen tijd voor het oplossen van
een psychisch probleem. Toen ik hier een prak
tijk aan huis had, ontving ik mensen een hele
ochtend of zelfs een hele dag. Als psycholoog
heb je de verantwoordelijkheid - en die heb ik
altijd héél sterk gevoeld - om erachter te ko
men wat er mis is. Een patiënt kan totaal geslo
ten zijn en dan is het niet te achterhalen. Maar
als hij of zij er maar een beetje ontvankelijk
voor is, lukt het wel. Ik heb alle mensen die bij
mij kwamen, kunnen helpen, op vier na. En die
vier ontvang ik nog steeds, hoewel ik geen
praktijk meer heb."
,,Omdat ze bij instellingen niet weten wat ze
met de mensen aan moeten. Als je in disbalans
bent, heb je een hulpverlener nodig die snapt
waar het over gaat. Ik help al jaren een me
vrouw uit Noord-Holland om door de hulpver-
lening heen te komen. Ik ben bij tal van ge
sprekken met behandelaars aanwezig geweest.
Maar op een gegeven moment geraakten we
niet verder, we kwamen ook voor een dichte
deur te staan. Dat heeft me toen heel erg aange
grepen. Ik kreeg er zelfs een paar keer nacht
merries van. Ik voelde zo goed de hulpvraag
van de familie en de bijkomende stress en
angst... Maar die hulpvraag werd maar niet be
antwoord."
,,Dat leeft bij mij al tientallen jaren. Voor mijn
59ste, toen ik psychologie ging studeren, had
ik het al gezien. Ik had 25 jaar in de gezond
heidszorg gewerkt en ervaren wat er in de
praktijk ontbrak. Op de universiteit heb ik heel
wat discussies gevoerd met professoren. Die
waren allemaal puur van de theorie. Die theo
rie is heel mooi, maar ik ben ervan overtuigd
dat de praktijk ook om iets anders vraagt. He-
ZATERDAG 6 NOVEMBER 2021 GO
'Dat ik mensen
kan helpen, is
een cadeautj e'
ROELAND VAN VLIET
Wat zou u direct aangepakt willen hebben?
Want mensen komen met fysieke klachten
bij de huisarts, maar dan blijken die een psy
chische oorzaak te hebben.
U schrijft een essay met de titel De kloof
tussen het dagelijks leven en de psychologi
sche hulpverlening. Daarin bent u ook fel
over het vervolgtraject binnen de geeste
lijke gezondheidszorg. U stelt onder meer
dat er onvoldoende tijd voor de patiënten
wordt genomen.
Je leest verhalen over patiënten die van het
kastje naar de muur worden gestuurd en
voor dichte deuren komen te staan. Hoe kan
dat?
U wilt dat uw ideeën worden opgepikt. Hoe
lang vindt u al dat de geestelijke gezond
heidszorg tekortschiet?
Hannie Jeroense bij
het havenhoofd in
Zierikzee. Onder
meer daar doet ze
inspiratie op voor
haar essay over de
geestelijke gezond
heidszorg. foto sandra
SCHIMMELPENNINK
