'Als ik mensen vertel
dat ik hier woon,
kijken ze of ze water
zien branden'
De enige juiste manier om te begrijpen hoe het is om in een
verpleeghuis te leven én er iets aan te kunnen veranderen, was
door er zelf te gaan wonen, besloot Toebes. Zijn moeder moest
even slikken toen haar zoon met het plan op de proppen kwam.
'Ze had verwacht dat ik ooit bij haar op bezoek zou komen in
een verpleeghuis, niet andersom. Als ik mensen vertel dat ik
hier woon, kijken ze of ze water zien branden. Dat zegt alles
over de manier waarop de samenleving uit elkaar is gegroeid.'
HET BEELD DAT VEEL MENSEN HEBBEN van dementie is zwarter
dan de werkelijkheid, weet Toebes inmiddels uit ervaring. Hij
geniet oprecht van het wonen in Voorhoeve. Natuurlijk, soms
gaat er een huisgenoot dood, maar daar staat tegenover dat het
samenzijn intens is, en ontwapenend. 'Vanochtend stond mijn
overbuurvrouw in pyjama op de gang toen ik met natte haren
uit de douche kwam. "Ik ben net wakker," zei ik, "jij ook?" Ze
knikte en vroeg: "Woon jij ook hier?" Het contact is bijzonder.
Met veel huisgenoten heb ik een sterke band.'
Hoewel de meeste mensen het onderwerp liever mijden, is
dementie volksziekte nummer één en treft het een op de vijf
Nederlanders. 'Iedereen krijgt ermee te maken, je krijgt het zelf
of een naaste. We moeten beseffen dat het over ons allemaal
gaat. Als we niet veranderen, zitten we er later zelf ook zo bij.'
Toebes staat voor het raam en wijst naar buiten, naar de buiten
wereld: 'Wat ik onbegrijpelijk vind is dat mensen met dementie
worden opgesloten. Ze leven op gesloten afdelingen waardoor
ze volledig worden afgesneden van de samenleving. Ik kijk uit
op een prachtige tuin en een groen hek. Ik kan de buitenwereld
die daarachter ligt niet eens zién.'
IN DE GEZAMENLIJKE HUISKAMER MET HUISGENOOT EUGENIE.
EEN FOTOSHOOT KRIJGT ELLY NIET WAKKER.
22
