doen?
ENHUIS.NL/LIBELLE
5SEN DOOR
21
Vraag het onze specialisten
wisseld. Een enorme klap, zegt Smal.
Die moesten ze eerst verwerken voor
dat ze verder gingen met een zaad
donor. ,,De donor die we vonden in
een buitenlandse zaadbank leek een
verloren broer. Lang, net als ik, en
dezelfde kleur ogen want daar hadden
we op gefilterd. Hij heeft ook nog
dezelfde hobby's en bijna dezelfde
opleiding gedaan.''
De eerste poging met het donorzaad
is meteen succesvol. Helaas is de
zwangerschap kort; het werd een mis
kraam, nu zo'n twee maanden gele
den. De afspraak, vertelt Smal, is dat
zijn vrouw bepaalt wanneer het
genoeg is, wanneer ze stoppen, of ze
doorgaan. Zij neemt de eindbeslissing.
,,Ik sta al aan de zijlijn, en omdat het
mijn zaad niet is sta ik er nog verder
vanaf.''
Er ligt nogal wat op het bordje van
een man met vruchtbaarheidsproble
men, vindt Kadijk. ,,Je ziet je partner
lijden. Er is schaamte over het niet
kunnen voortbrengen van nakomelin-
gen. Aan je vader moeten vertellen dat
hij geen opa wordt. Op een mannen-
weekend schreeuw je niet van de
daken dat het jou niet lukt, terwijl
sommige mannen wel roepen dat ze
gelijk raak hebben geschoten.''
,,Er kan best meer gevoeligheid en
openheid over het onderwerp komen.
Je doet jezelf tekort door het op te
kroppen. Het is jouw schuld niet als je
zaad niet perfect is, als je een zaadbal
bent verloren of als het gewoon niet
lukt. We gunnen iedereen hun kinde
ren, maar willen dat ons verdriet ook
onderwerp van gesprek mag zijn. Dat
er ruimte is om te zeggen: ik kom
liever niet op kraambezoek want dat is
nu nog te pijnlijk. Dat er, in het begin,
soms jaloezie is en dat we tijd nodig
hebben om te rouwen.''
Niet jouw schuld
In de spreekkamer van Mochtar hoort
ze mannen vooral zeggen: Oké, en nu?
,,Soms is er geen hoop op genetisch
eigen kinderen. In andere landen
blijven ze soms veel te lang doorgaan,
bij wijze van spreken wordt de hele
balzak weggehaald in de hoop toch
een zaadje te vinden. Ik zag vrouwen
huilend op de grond in elkaar zakken
omdat er weer niets gevonden werd.
In Nederland doen we maximaal een
of twee biopten en helpen we stellen
bij de verwerking en acceptatie van
een kinderloos bestaan of de accepta
tie van een niet-genetisch kind met
behulp van donorsperma.''
Smal, die met de keuze voor een
donor ineens weer aan het begin staat
van het fertiliteitstraject denkt nog
niet aan hoe een kinderloos leven zal
zijn. ,,Dat ik deze kant op zou gaan van
niet-biologisch vaderschap had ik
nooit gedacht. Dat was een berg die
als je aan de voet staat ineens minder
hoog lijkt. Zo sterk is onze kinder
wens dus blijkbaar.''
Hoe ga je om
met spanning
in het gezin?
Ik heb twee
liefdes
partners. Bij
een van hen
verstijf ik vaak,
hoe kan dat?
COACH SEKSUALITEIT
CARLA RUTGERS
Mijn huis heeft
twee trappen,
en ik word
slechter ter
been. Moet ik
verhuizen?
GO DINSDAG 2 NOVEMBER 2021
uis.nl/libelle. Deze actie loopt tot en met 30 november 2021.
Ons panel beantwoordt al uw vragen.
Over lijf en leden, hart en ziel. Ook een
vraag? Mail naar zo@dpgmedia.nl
Jeroen Smal (links) en Joost Kadijk hopen dat meer mannen over problemen met vruchtbaarheid willen praten.
FOTO'S KOEN VERHEIJDEN EN JAN KOK
1 t/m 7 november is Week van de
Vruchtbaarheid, dit jaar met als thema
'man'. Meer lezen: freya.nl
ben ze weinig gevoel bij
wat hun gedrag voor jou
betekent. Mijn beste tip,
als het er maar één mag
zijn: probeer als ouder in
gespannen situaties altijd
je lijf in ontspannen toe
stand te houden. Vlieg
niet naar boven als daar
veel tumult is, schuif niet
je stoel hard naar achte
ren als je kind niet eet en
houd je lijf ontspannen
als je kind voor de vierde
keer in de nacht uit
bed komt. De kans
dat je iets pedago
gisch doet is met
een ontspannen lijf
namelijk vele malen
groter dan dat je
dat met een
gespannen lijf
doet.
zones ook buiten de ge
slachtsorganen en bor
sten om. Ben je sensueel,
dan wil je langzaam
opbouwen, niet direct
aangeraakt worden op
borsten of geslachts
organen, want dan stopt
je opwinding en kun je
zelfs verstijven.
Energetische types be
ginnen met indirecte aan
raking, bijvoorbeeld met
je hand op afstand van
de huid. En er zijn kinky
types: zij houden van
kloppen, knijpen, slaan.
Zijn jullie niet hetzelfde
type, dan moet je
moeite doen om
uit te vinden wat
de ander prettig
vindt. Dat haalt
je in het begin
uit de flow,
maar als je dit
begrijpt kun
je fijne seks
ontwikkelen.
rijk. Eventueel kunt u de
woning zo inrichten dat u
zo min mogelijk de trap
hoeft te nemen. Een trap-
lift overwegen kan ook.
Als u eerst een trap op
moet voordat u bij de
voordeur bent, is dat
natuurlijk lastiger. Door
die trappen - buiten of
binnen - kan de woning u
tegen gaan staan. Dan is
het goed om te verhuizen
naar een gelijkvloerse
woning, als die mogelijk
heid er is. Een verhuizing
is stressvol, maar als de
verhuizing achter de rug
is, zult u uw leven weer
kunnen oppakken zo
als u dat wilt. Bedenk
dan wel dat u minder
lichaamsbeweging
hebt, want traplopen is
ook een goede
oefening.
Blijf erop letten
dat u voldoende
beweegt.
PSYCHOLOOG
STEVEN PONT
Wanneer we ons leven
met kinderen verrijken,
ontstaan er automatisch
spanningen. Kinderen
hebben een slechte im
pulscontrole en een ste
vig onderontwikkeld
geweten. Door het
eerste kan hun
gedrag alle kanten
op vliegen en door
het tweede
kunnen ze zich
onvoldoende
in je verplaat-
sen en heb-
Iedereen heeft een eigen
seksuele persoonlijkheid.
Die zegt ook iets over
welk soort aanrakingen
jou in een flow brengen.
Sommige mensen zijn
seksueel, ze houden van
stevige aanraking van
de geslachtsorganen
en borsten, de seks
is daar op gericht.
Anderen zijn sen
sueel: ze houden
van lichte, sub
tiele aanrakin
gen en heb
ben erogene
Ik kan me voorstellen dat
u gehecht bent aan uw
woning maar dat het
traplopen steeds zwaar
der valt. U bent niet de
enige: één op de vijf
zeventigplussers heeft
grote moeite met
traplopen. Goede
trapleuningen
helpen, dan kunt
u uw armen en
handen gebrui
ken als steun.
Goede ver
lichting is
ook belang-
OUDERENDESKUNDIGE
DORLY DEEG
E*TBA
DIK!
GROTE LIEFDE
STOPT
VANZELF