De romantiek,
het eten
de dood
7
EXPERIMENT
DEFENSIE HELPT 'STRAATSCHOFFIES' OP HET RECHTE PAD
Nog 12 dagen
Als mijn vrouw en ik uit eten
zijn gaat het meestal na twee
wijn al mis. Iets aan de ro
mantische, plechtige sfeer van tegen
over elkaar zitten aan zo'n tafeltje
maakt dat ik er steeds weer over
begin. De dood. Na een vrolijk voor
gerecht en een stokbroodje met olijf
olie en robuust zeezout, krijg ik de
neiging om te praten over hoe het is
als ik er niet meer ben. Vooral over
hoe ik haar en de kinderen financieel
achterlaat. Ik wil dat graag goed doen.
Dus dan vertel ik, licht aangeschoten,
waar ze codes van mijn bankzaken
kan vinden, in welk mailmapje de
uitvaartverzekering zit en wanneer
die spaarregeling uitbetaalt.
Vindt ze niet leuk.
mapjes zijn omdat we al eerder uit
eten zijn geweest en dat ze boven
dien hoopt dat ik er nog zo'n twintig
jaar ben. Hoop ik ook hoor, maar uit
eten-Frank neemt daar geen genoe
gen mee. Die hamert op dat goed
achterlaten.
Komt natuurlijk
door ons leef
tijdsverschil. En
omdat ik nog
jonge kinderen
heb die ik
ook goed wil
achterlaten.
Ik weet niet
waar de bankco-
des van mijn
vrouw liggen of
het mapje van haar uitvaartverzeke
ring. Dat betekent niet dat ze mij niet
goed wil achterlaten of zo naïef is te
denken dat er niets ergs kan gebeu
ren. Ze is er alleen niet mee bezig. Ze
ker niet als we uit eten zijn.
De laatste maanden is uit-eten-
Frank er ook soms als ik niet uit eten
ben. Zitten we in de auto, vertel ik
dat mijn pensioen deels nog uitbe
taald wordt na mijn dood. Vindt ze
niet leuk. Of ik ruim de afwasma
chine in en raad haar en passant aan
een relatie te beginnen met die goede
vriend, als ik er niet meer ben. Vindt
ze ook al niet leuk.
Ik weet heel goed waarom deze
macabere versie van mezelf nu zo
aanwezig is. Omdat er geen nieuwe
fases meer zijn na het pensioen.
Natuurlijk kan het zo zijn dat ik nog
dertig jaar lang gepensioneerd ben.
En er wachten nog avonturen. Ik kan
nog opa worden, hobby's ontwik
kelen, reizen. Maar er wacht geen
nieuwe baan meer. En dat doet, als
workaholic, iets met mijn sterfelijk-
heidsbewustzijn. Fijn woord wel:
sterfelijkheidsbewustzijn. Ik zal het
aan mijn vrouw vertellen als we de
volgende keer uit eten gaan.
Vindt ze
niet leuk,
zeker niet
als we uit
eten zijn
tot 'eagle of the month', de militair
over wie de commandant het meest
tevreden is. Larry: ,,Ik stond daar echt
met knikkende knietjes. Zeker als je
bedenkt dat ik ermee wilde stoppen.
Maar ik ben blij dat ik dat niet heb ge
daan. Ik heb nu zoveel meer overzicht
in mijn leven en een hoop rust.''
Trots
Zijn begeleider Corné Brands laat
de foto van het bijzondere moment
vol trots zien. Hij heeft twee zoons,
maar alle deelnemers die hij bege
leidt, beschouwt hij ook als zijn eigen
kinderen. Het valt hem elke keer
zwaar als het iemand toch niet lukt
om het traject af te maken. De afge
lopen jaren gebeurde dat bij 41 jonge
ren van de 165 die Brands en zijn
collega's in totaal hebben begeleid.
,,Iemand moet het wel zelf willen en
dat ook laten zien. Anders moeten we
afscheid van elkaar nemen, hoe pijn
lijk ik dat ook vind.''
Uiteindelijk zijn 24 jongeren na
hun begeleiding bij defensie blijven
'plakken', maar dat de landmacht er
nieuwe militairen bij krijgt, is zeker
geen doel op zich. Brands geniet er
net zo van als jongeren buiten het
leger aan de slag gaan. Of weer terug
keren naar school om verder te leren.
,,Iedere jongere die wij weer perspec
tief kunnen geven is er eentje. Dat is
onze drijfveer en daar gaan we na
dit experiment nog meer werk van
maken.'' Vanaf 1 november gaan
militairen uit het hele land jongeren
helpen.
Het leger zet de deur
verder open voor
jongeren zonder
opleiding en mét een
strafblad. Defensie
noemt een experiment
van de afgelopen jaren
een groot succes:
militairen hielpen
124 jongeren met
een rafelrandje op
het rechte pad.
Brands spreekt dan ook zelf niet over
het binnenhalen van jeugdcrimine-
len. Hij noemt ze jongens en meisjes
met een rafelrandje. ,,Deze jongeren
zitten vaak niet goed in hun vel. Of
hebben veel pech gehad in hun le
ven, omdat ze niet de juiste zetjes in
de goede richting hebben gekregen.''
Het leger is voor sommigen bij uit
stek de plek om aan zichzelf te wer
ken, vindt Brands. Hier leren ze op
tijd komen, afspraken maken, iets
voor elkaar overhebben. In het
leger worden ze fitter, groeit
hun zelfbeeld en zelfvertrou
wen, maken ze vrienden voor
het leven. ,,En ze krijgen gees
telijk de nodige uitdaging:
hoe gaan ze om met onzeker
heden en tegenslagen?"
Larry is het levende bewij s
dat de krijgsmacht iemands leven
weer kleur kan geven. Al was het
loodzwaar om te komen waar hij nu
is en heeft hij zelfs op het punt ge
staan ermee te stoppen, zegt hij. Dat
knakmoment kwam na wekenlange,
zware trainingen. ,,Ik weet nog dat
we tijdens een oefening binnen vijf
minuten een blikje eten moesten op
warmen. Dat lukte me niet en dus
moest ik het koud opeten. Toen was
ik er helemaal klaar mee.''
Na een gesprek met zijn begeleider
zette hij door en schopte hij het tot
chauffeur van het Boxer-pantser
wielvoertuig bij het 17 Pantserinfan-
teriebataljon. Afgelopen voorjaar
werd hij tijdens zijn uitzending in
het Iraakse Erbil zelfs uitgeroepen
Soldaat der eerste klasse
Larry (30) zag het leven
somber in, zo'n vijf jaar
geleden. Hij zat zonder
werk, maar had wel twee
kinderen voor wie hij moest zorgen.
Een nieuwe baan vinden wilde maar
niet lukken. De Rotterdammer
moest zijn huis uit, raakte gefrus
treerd en gedroeg zich opstandig
tegen alles en iedereen. Met drank
probeerde hij zijn situatie te verge
ten. Op straat haalde hij steeds meer
uit. Totdat de politie hem oppakte
voor een vechtpartij, waarvoor hij
een voorwaardelijke celstraf kreeg.
Het was Larry's wake-upcall. Zo
kon het niet langer. Het leger was
een jongensdroom, maar zonder
diploma's en met zijn strafblad
maakte hij geen schijn van kans.
Oud-landmachtgeneraal Mart de
Kruif sprong in 2016 voor jongeren
zoals Larry in de bres. Hij zag het
als zijn maatschappelijke plicht
om jeugdige delinquenten een kans
te geven. Structuur en kameraad
schap geven hen eigenwaarde.
,,Ik ben ervan overtuigd dat
wij zeven van de tien jongeren
beter afleveren aan de maat
schappij'', zei hij toen.
In alle stilte en kleinschalig
begon de krijgsmacht aan een
experiment: 'straatschoffies'
die dreigen verder af te glijden,
krijgen bij de landmacht de kans
om weer iets van hun leven te ma
ken. Het leidde op de werkvloer
soms tot gefronste wenkbrauwen,
weet stafadjudant en coördinator van
het project Corné Brands nog goed:
was de landmacht nou echt van plan
criminelen binnen te halen?
Strafblad
Een strafblad wordt door de vingers
gezien, maar plegers van zware delic
ten zoals zeden- en ernstige ge
weldsmisdrijven met wapens komen
er niet in. Ook drugsgebruik wordt
niet getolereerd. De jongeren moeten
een verklaring van geen bezwaar
kunnen krijgen, net zoals iedere
militair. Een taakstraf tot maximaal
40 uur is daarbij acceptabel.
Ik heb nu
zoveel meer
overzicht in
mijn leven
en een hoop
rust
GO ZATERDAG 30 OKTOBER 2021
Het leger als de plek
om aan jezelf te werken
Frank
Poorthuis
Frank Poorthuis beschrijft hoe
het leven verandert als je stopt
met werken.
Ze zegt dan dat ze weet waar die
Reageren:
frankpoorthuis@dpgmedia.nl
Raymond Boere
Den Haag
Larry werkte zich
bij de landmacht uit
de ellende.
F Stafadjudant
Corné Brands
nam Larry onder
zijn hoede.
FOTO'S KOEN VERHEIJDEN
- Larry, soldaat der
eerste klasse