Laat het tuincentrum links
liggen; zaai je planten zelf
23
EIGEN TUIN EERST
Lepeltje-lepeltje met Somnox,
de Nederlandse slaaprobot
Unieke deal voor de novembermaand:
ga met hoge korting naar Diergaarde Blijdorp!
Bestel nu op pzc.nl/blijdorp
ROMKE VAN DE KAA
Geduld is geen deugd die
iedereen bezit, maar het
is wel een eigenschap
die je in de tuin leert
ontwikkelen. Kinderen
hebben meestal geen geduld; die ver
liezen hun belangstelling in tuinie
ren al als ze langer dan een paar
dagen op het kiemen van het door
hen gezaaide zaad moeten wachten.
Vandaar dat je kinderen alleen kunt
paaien met razendsnelle kiemers als
radijs en sterrekers.
Naarmate je langer tuiniert, wordt
de factor tijd minder belangrijk. Je
leert genieten van het groeien van
planten, ook al is die groei langzaam.
De meest irritante - en ook de meest
onware - bewering die ik in verband
met tuinieren ken, is: boompje groot,
plantertje dood. Wat een baarlijke
nonsens. Een moerbeiboom van tien
jaar oud ziet er al doorleefd uit, alsof
hij er honderd jaar staat, en een
appelboom die op een zwakgroei-
ende onderstam is geënt geeft al een
paar jaar na het planten een weelde
aan vruchten.
We mogen dan leven in een
instantmaatschappij - je hoeft maar
een zelfgekweekt en niet met kunst
mest opgejaagd appeltje van je eigen
boom te proeven om te beseffen dat
wat langzaam groeit,
verreweg het lekkerst is.
Daarnaast leert tuinie
ren je genieten van de
cyclus van de seizoenen
in de tuin. En net als die
cyclus heeft tuinieren
geen begin en geen
eind. Wie dat eenmaal
beseft, heeft voortaan
alle geduld van de
wereld. Deze conclusie
botst met de meeste
tuinboeken en tuinpro-
gramma's, die suggere
ren dat een tuin in een
paar weken of zelfs
dagen 'af en 'klaar' kan
zijn. Wat dat betreft heb
ik met mijn preek de
tijdgeest misschien
wel tegen.
tuinseizoen ten einde
loopt, willen zeggen:
laat het tuincentrum de
komende weken links liggen. Tenzij
je op zoek bent naar kerstballen en
engelenhaar.
Vaste planten en zelfs struiken en
bomen hoef je helemaal niet te ko
pen. Je kunt ze zelf zaaien. Het kost
tijd om je eigen beukenhaag op te
kweken uit beukennootjes, maar
lastig is het niet en jonge beukjes
groeien sneller dan je denkt. Ook ex
clusieve struiken, zoals toverhaze-
laars en camelia's, zijn gemakkelijk
uit zaad op te kweken.
nu - vóór de winter. En niet op de
vensterbank, maar buiten in een
bloempot. Bescherm die met wat
kippengaas tegen gaaien, kraaien,
muizen en andere dieren die van
zaden houden. Je moet nu zaaien,
omdat veel zaden een hormoon
bevatten dat ontkie
men verhindert, op
dat een tere zaailing
niet midden in de
winter verschijnt.
Dat hormoon moet
eerst door de afwis
selende werking
van vorst en dooi
worden afgebroken,
zodat de jonge plan
ten in de lente
bovenkomen, als de
kans op vorstschade
voorbij is.
De kans bestaat
dat er in de lente
helemaal niets
bovenkomt, want er
zijn bomen en
struiken waar
van het zaad
pas na twee of
meer jaar ont
kiemt. Wan
hoop dan niet te
snel en heb ge
duld.
PC ZATERDAG 30 OKTOBER 2021
Zo veel slaapproblemen, zo
veel oplossingen. Maar die
van Somnox is uniek in zijn
soort. De Somnox Slaap-
robot (€400) is een robot
met een grote aaibaarheids
factor die in zijn binnenste
een complex staaltje tech
niek verbergt. Door lepel
tje-lepeltje te liggen met dit
boonvormige kussen, neemt
de slaper de door motoren
gesimuleerde, trage adem
haling over.
Daarin zit in veel gevallen
namelijk de crux. De knuffel
robot is een hightech verta
ling van een natuurlijk prin
cipe: door de ademhaling te
vertragen wordt het auto
nome zenuwstelsel op een
natuurlijke wijze beïnvloed.
De Somnox is pas vier jaar
oud. De eerste versie zag het
levenslicht in het Delfts stu
dentenflatje van Julian Jag-
tenberg (26). ,,Mijn moeder,
die aan slapeloosheid leed,
was het eerste proefkonijn.
Inmiddels liggen er in Neder
land zo'n zevenduizend
Somnoxen'', vertelt hij.
De VS is een andere grote
markt. „Amerikanen krij
gen veel minder slaap dan
wij. Daar liggen de zwaar
ste slaappillen die je bij ons
alleen op doktersrecept kunt
krijgen praktisch naast het
blikje Red Bull voor het
grijpen. Ook uit Japan ont
vangen we veel aanvragen.''
Jagtenbergs bedrijf werd dit
jaar door de Kamer van
Koophandel tot meest inno
vatieve van Nederland uit
geroepen. Toch waakt hij zelf
voor te grote gezondheids
claims. ,,Slaapproblemen zijn
complex en persoonlijk.
Somnox werkt in veel, maar
niet alle gevallen. Merkt de
koper na dertig dagen nog
geen effect, dan krijgt die
gewoon zijn geld terug. De
ervaringen van onze gebrui
kers leren dat veel mensen
er echt baat bij hebben. Bij
voorbeeld ook een politie
agent die posttraumatische
stress opliep, of mensen die
hun partner verloren en hun
ademhaling in de nacht
missen. Dat zijn gebruiks-
scenario's die ik van tevoren
niet had kunnen verzinnen.''
In Diergaarde Blijdorp maak je in één dag een wereldreis, voL bijzondere ontmoetingen! Loop
over de oceaanbodem in het Oceanium, waar haaien en schiLdpadden boven je zwemmen.
Stap in de kleurrijke wereLd van Amazonica: het grootste en mooiste vLinderparadijs van
Europa! Loop over de Afrikaanse savanne, waar je oog in oog komt te staan met giraffen
en zebra's en vergeet niet om nog een kijkje te nemen bij Bokito. Ga de gehele maand
november extra voordelig naar Diergaarde Blijdorp en profiteer van een unieke korting
van 10,- per ticket. Er is een beperkt aantal tickets beschikbaar, dus wees er snel bij!
OP=OT>l
Beuk
Beukennootjes
Toverhazelaar
En toch zou ik, nu het
Verzamel het zaad en zaai het
Snoeien, stekken,
planten, verpotten,
zaaien en schoffelen.
Tuingoeroe Romke
van de Kaa helpt een
handje
