1I«K
Pf:'f
lil
'Politiek
zwabbert
van rechts
naar links'
t i
Onder politici
Toeslagenaffaire is een gruwel,
maar wee degene die nuanceert
m
De nuance
viel weg in de
hoon op
sociale
media
;0
i
11
v&. -
m
iTliï'iffl'1A
'vtcRfi '1
ws»
-AvtA
\,Jta
Wij zijn als
industrie
nooit heel
open ge
weest. Daar
hebben we
nu last van
Elke week schrijft politiek verslaggever Hans van Soest over wat er speelt in Den Haag in Onder Politici. Deze
week: hoe gêne over de toeslagenaffaire het debat blijft bepalen.
De toeslagenaffaire blijft
het debat in Den Haag
beheersen. Deze week
werden er weer drie de
batten aangevraagd
door Kamerleden over het nog al
tijd voortslepende schandaal. Het
leidde direct tot een gespannen
sfeer.
Kamerlid Pieter Omtzigt wilde
een debat over een rapport van de
Raad van Europa dat naar aanlei
ding van de toeslagenaffaire aan
bevelingen deed over de Neder
landse rechtsstaat. Dat rapport is
er mede op Omtzigts initiatief ge
komen en hij leverde er ook input
voor. Met nog honderden Kamer
debatten die op de wachtlijst
staan, wilden de coalitiepartijen
het rapport liever bespreken bij
een al eerder gepland debat over
het onderwerp. Direct verweet
Omtzigt hen geen debat te willen
voeren over een kritisch rapport.
,,Het is echt verschrikkelijk."
D66-Kamerlid Salima Belhaj
maakte nog bezwaar tegen die
suggestie. Het rapport wordt wél
besproken, alleen in een ander de
bat. Maar die nuance viel weg in de
hoon op sociale media.
Enkelen vertellen over de moeite
om nuance aan te brengen. De toe
slagenaffaire is lang genegeerd
door de meeste partijen waardoor
duizenden ouders jaren een soort
gevangene van de overheid waren.
Uit schaamte voor dat lange nege
ren lijkt er van de weeromstuit
een tegenovergestelde beweging
te ontstaan. ,,Als je niet bij elk ver
haal in de media beaamt hoe vre
selijk alles wel niet is, word je me
teen weer weggezet als iemand die
het leed van de slachtoffers niet
serieus neemt'', zegt er een. Maar
geen Kamerlid wil het verwijt
krijgen de toeslagenaffaire nog
steeds niet serieus te nemen.
Hoe lastig nuance is, bleek nadat
het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek (CBS) een cijfer had gepu
bliceerd over het aantal uit huis
geplaatste kinderen van ouders die
gedupeerd zijn door de toeslagen
affaire. In de periode 2015 tot en
met 2020 ging het om 1115 kinde
ren. Het leidde tot een golf van
verontwaardiging en de Kamer
eiste unaniem een debat.
Het opvallende is alleen: volgens
het CBS zelf zegt dat getal hele
maal niets. ,,In september stond in
de Volkskrant een verhaal dat hon
derden kinderen van ouders in de
toeslagenaffaire uit huis zijn ge
plaatst. Het ministerie wilde we
ten of dat klopt'', vertelt CBS-on-
derzoeker Tanja Traag. „Wij heb
ben bestanden naast elkaar gelegd
en dat getal van 1115 kwam er uit.
Wij zijn wettelijk verplicht elk
antwoord op een vraag ook op
onze website te publiceren. Alleen:
uit dat simpele getal kun je geen
conclusies trekken.''
Want, vertelt Traag: ,,We weten
niet waarom die kinderen uit huis
zijn geplaatst. We weten niet of de
toeslagenaffaire er iets mee te ma
ken heeft of dat er andere redenen
waren. We weten niet of uithuis
plaatsingen bij gedupeerden van
de affaire vaker voorkomen dan bij
andere Nederlanders. En we we
ten niet of de problemen met de
jeugdzorg niet al speelden vóórdat
de ouders ook problemen kregen
met de Belastingdienst. Het kan
goed zijn dat het een verband
houdt met het ander, maar we we
ten het domweg niet.''
En zelfs als het om minder dan
1115 kinderen gaat die door de
schuld van een als een blinde bull
dozer opererende Belastingdienst
bij hun ouders zijn weggehaald,
zijn dat er te veel.
Maar nuance doet ertoe. Gebrek
aan nuance leidt tot nieuwe tun
nelvisie. Door tunnelvisie ont
spoorde de fraudebestrijding bij
de kinderopvangtoeslag destijds.
Bij Jeugdzorg gaan veel zaken mis.
Sinds de invoering van een
nieuwe Jeugdwet in 2015 is het
aantal uithuisplaatsingen alleen
maar toegenomen tot ruim 40.000
kinderen. Jeugdzorg Nederland
zelf erkent dat er problemen zijn
met een tekort aan deskundig per
soneel. Dat probleem wordt niet
opgelost door alleen naar de toe
slagenaffaire te wijzen.
En waarom nuance er toe doet,
blijkt ook uit het boek Code Rood
dat deze week verscheen. Daarin
beschrijven journalisten Thijs
Broer en Peter Kee hoe binnen
het CDA in aanloop naar de
verkiezingen geschermd werd
met het idee om WD-leider
Mark Rutte in een anonieme
k lastercampagne neer te zet
ten als hoofdverant
woordelijke voor de
toeslagenaffaire.
De duizenden
slachtoffers verdienen
het niet om ook nog
misbruikt te worden voor
het politiek gewin van an
deren.
GO ZATERDAG 30 OKTOBER 2021
&0Ï
- 'i
v' -%-JS
KAREN DELATHOUDER
DIRECTEUR RAFFINADERIJ BP
IN ROTTERDAM EUROPOORT
Vet tien aanlegsteigers,
honderd opslagtanks, en
dagelijks 400.000 vaten
aardolie om te verwerken tot
loodvrij, diesel, LPG of kerosine
is de raffinaderij van bp in Euro
poort gigantisch. En er moet
echt veel veranderen, zegt Karen
de Lathouder.
Eerder werkte ze in Duitsland en
Oman, ze promoveerde aan de
TU Delft en haalde een MBA in
Rotterdam. Nu is ze bezig aan de
schijnbaar onmogelijke klus om
de uitstoot van een raffinaderij te
rug te brengen naar nul in 2030.
Ook wil bp de grootste 'groene'
waterstoffabriek van Europa bou
wen in Rotterdam. Wereldwijd wil
bp in 2050 CO2-neutraal zijn.
Het Europese systeem van emis
sierechten, waarbij bedrijven
steeds meer moeten betalen voor
hun uitstoot, werkt. ,,Hoe de in
dustrie zich aanpast, dat is revolu
tionair. Maar het tempo is eerder
evolutionair", zegt De Lathouder.
„Vier a vijf jaar is al snel als je iets
wilt veranderen. Je moet het nu
eenmaal goed ontwerpen, zorgen
dat het veilig is, en dat het werkt.''
Wat dan zou helpen, zegt ze, is
een consistent overheidsbeleid.
,,De politiek zwabbert van rechts
naar links. Hebben we een oplos
sing die werkt, moet
het toch weer net an
ders. Het gaat er toch
om dat iets zoden aan
de dijk zet?'' Het af
vangen en opslaan
van de CO2 bijvoor
beeld werd aanvanke
lijk omarmd, maar ligt
inmiddels onder vuur
omdat de productie
er niet wezenlijk groe
ner van wordt.
Ook zou ze afwillen
van het gepolari
seerde debat. ,,Als ik
iets zou mogen wen
sen is het dat mensen
nieuwsgieriger zijn
naar het onbekende.
Stel eens een vraag.
Wij zijn als industrie
nooit heel open ge
weest, daar hebben
we nu last van. Ik werk er hard
aan om dat te veranderen."
Natuurlijk helpt daarbij dat ze een
vrouw is, zegt ze ,,Diversiteit helpt
om anders naar de wereld te kij
ken. De top van ons bedrijf be
staat al lang niet meer uit grijze
mannen met sigaren."
Meerdere Kamerleden zijn verle
gen met de manier waarop het
toeslagendebat wordt gevoerd.
Daarmee is het getal niet on
bruikbaar. Schuldenproblema
tiek heeft invloed op een gezin.