'Nederland
kan een
leidende
rol spelen'
Wd
5
KLIMAATSPECIAL
8
Wë,WM&
m
v
We zullen
fors moeten
investeren
in de pro
ductie van
duurzame
waterstof
G'fiA dm,'
ook de grootste producent van
zonnepanelen en windmolens. In
Europa is een systeem opgetuigd
om bedrijven via 'emissierechten'
te laten betalen voor uitstoot, en
ze zo tot schonere energie aan te
zetten. In Nederland wordt elke
vier seconden een zonnepaneel
gelegd. McDonald's en Burger
King bieden vleesloze opties, ja er
is geen bedrijf dat niet aan ver
duurzaming werkt. Een beetje.
Genoeg is het bij lange na niet.
Kan het eigenlijk wel? Of is dit
probleem gewoon te complex en
vereist het een eensgezindheid die
we als mensen zelden hebben?
Toch, voorbeelden genoeg. In Ne
derland worden vaak de Deltawer
ken genoemd, een nationaal pro
ject van maar liefst veertig jaar. Of
neem de vorige energietransitie.
In 1963 werd het eerste gas in Gro
ningen gewonnen, eind 1964 was
450 kilometer aan leidingen aan
gelegd, tien jaar later was 90 pro
cent van de woningen in ons land
op het gasnet aangesloten.
Internationaal is er ook een voor
beeld: het gat in de ozonlaag. In
1984 ontdekten wetenschappers
dat de ozonlaag, die de aarde als
een soort zonnebrandcrème be
schermt tegen ultraviolette stra
ling, werd aangetast door cfk's die
met name in spuitbussen zaten.
Regeringsleiders staken de kop
pen bij elkaar en cfk's werden ver
boden. De ozonlaag is zich aan het
herstellen. De Nasa verwacht dat
ze tussen 2060 en 2080 weer onge
veer is zoals in 1980.
,,Wat daarbij wel hielp", zegt
Heleen de Coninck, ,,was dat het
gat in de ozonlaag vooral een
probleem was voor landen dicht
bij de poolcirkels: Canada, Austra
lië, Nieuw Zeeland en Noord-Eu
ropa." Daar is de ozonlaag het
dunst en daar kwam het meeste
gebruik van de CO2 vandaan. Rijke
landen inderdaad, met macht. ,,En
het ging over spuitbussen en haar
drogers, dat is nog te overzien. Bij
klimaatverandering gaat het over
bijna al ons gedrag."
Is er een
wenkend
perspectief?
Het gat in de
ozonlaag was een
probleem van
landen bij de
poolcirkels
Als u als lezer hier bent aangeko
men bent u een doorzetter. Kli
maatverandering voelt nog ver
weg. En het gaat ook vaak over
'minder': Minder vlees eten. Min
der auto rijden. Minder vliegen.
Minder spullen kopen. Minder le
ven, lijkt het wel. Terwijl we daar
zo hard voor hebben gewerkt.
Of net voor aan het studeren
zijn. Nu kan hier natuurlijk
weer een zin over die mand
met sinterklaascadeaus. Een
alinea over dat het misschien
niet om minder gaat maar
om minder méér. Een vraag
over de man die op zondag het
vlees sneed, die deed dat niet
elke dag toch? Maar als u een preek
wilt gaat u wel naar de kerk. Of
kijkt u Greta Thunberg terug.
Dus het wenkend perspectief.
Wat levert het nou op? Allereerst,
de maatregelen tegen klimaatver
andering gaan heel dichtbij ko-
ZATERDAG 30 OKTOBER 2021 GO
HELMIE BOTTER, GASUNIE
aterstof, H2, gaat een
voorname rol spelen bij
de verduurzaming van
de industrie en het zware vervoer.
Bij de Gasunie leid ik de water
stofactiviteiten in Nederland en
Duitsland. In tegenstelling tot
elektriciteit valt het zonder ener
gieverlies op te slaan in tanks,
lege gasvelden en zoutcavernes.
Waterstof is een industriële
grondstof en wordt onder meer
gebruikt bij de productie van
kunstmest. Voordeel is dat je er
een veel hogere verbrandings-
temperatuur mee kunt
realiseren.
Willen we als Neder
land de klimaatdoelen
halen dan moeten we
nu beginnen met de
aanleg van een water
stofnetwerk. Het gaat
om grote investerin
gen die jaren vergen.
Ons doel is om de
Rotterdamse haven,
de IJmond, de
Eemshaven, de
Zeeuwse chemie en
het Limburgse Cheme-
lot te verbinden.
Volgend jaar willen we
daar al mee starten,
ambitie is om in 2025
in elk industriegebied
de waterstofinfrastruc
tuur te hebben. In
2027 moeten ze ver
bonden zijn. Daarnaast moet er
grootschalige opslag zijn.
We beginnen niet op nul. Voor 85
tot 90 procent kunnen we aard
gasleidingen hergebruiken, We
kunnen snel grote stappen ma
ken. Het scheelt veel geld: de
aanleg is vier keer goedkoper dan
een nieuw netwerk. Deze zomer
heeft het kabinet ons gevraagd te
starten met de waterstof-ruggen
graat. Er is 750 miljoen voor uit
getrokken.
We zullen ook fors moeten inves
teren in de productie van duur
zaam waterstof. Nu wordt water
stof vooral gemaakt met aardgas.
We willen echt 'groene' waterstof
produceren met windparken, dat
hopen we met het NortH2-project
in de Noordzee te bereiken. Dit is
één van de grootste projecten van
Europa.
We hebben uitstekende papieren
om een voortrekkersrol te spelen:
we zijn welvarend, liggen aan de
Noordzee en hebben veel wind en
water, plus grote kennis van gas
en olie. Laten we die gebruiken
om de aarde te verduurzamen."
- A:-0 VO o
VERVOLG VAN PAGINA 7
