'Aftreken
en gelijk
het nieuwe
opbouwen'
5
senteerde staat het zo: 'Als we
doorgaan op de huidige weg, ste
venen we af op een opwarming
van 3 graden Celsius. Een veran
dering van deze omvang brengt
catastrofale gevolgen met zich
mee. 3 graden lijkt misschien niet
veel op het eerste gezicht. Maar
om dit in perspectief te plaatsen,
het verschil in temperatuur tus
sen de laatste ijstijd (circa twin
tigduizend jaar geleden) en nu is
ook maar 5 graden. Destijds was
een kwart van de aarde bedekt
met ijs. Als klimaatverandering
niet snel genoeg wordt beperkt,
zal het leven van toekomstige ge
neraties onomkeerbaar verande
ren.'
3 graden warmer in 2100, het
jaar dat meestal als referentie
wordt genomen. Wat betekent
dat? Meer hittegolven. In delen
van de wereld kun je zomers hele
maal niet meer naar buiten, in
Nederland wordt sporten en wer
ken in de buitenlucht moeilijk.
De zeespiegel stijgt: als water
warmer wordt zet het uit. Neder
land moet rekening houden met
een verhoging van twee meter.
Een derde van alle dier- en plan
tensoorten sterft uit, met alle ge
volgen voor onze voedselvoorzie
ning.
Daarom hebben vrijwel alle lan
den van de wereld in 2015 in Parijs
afgesproken te streven naar niet
meer dan 1,5 a 2 graden opwar
ming. De wereld is op dit moment
gemiddeld al ruim 1 graad warmer
dan aan het eind van de 19de
eeuw. Dat referentiepunt wordt
genomen omdat de industriële re
volutie en daarmee de door men
sen veroorzaakte CO2 uitstoot
toen op stoom kwam.
2 graden gemiddeld wereldwijd
is ook geen pretje trouwens. Ook
dan meer extreem weer en een
stijgende zeespiegel. Maar de be
langrijkste deelnemende landen
achten zichzelf nog in staat zich
daaraan aan te passen. De klein
tjes niet, helaas.
2100 klinkt nog ver weg. Maar
als de kinderen van Max ook nog
kinderen krijgen, of als uw klein
kinderen kinderen krijgen, dan
zullen zij merken dat de opwar
ming in 2100 natuurlijk niet in
eens ophoudt. Steeds grotere de
len van de wereld zullen onleef
baar worden. De zeespiegel stijgt
gestaag door. Of zoals Heleen de
Coninck het zegt: „Amsterdam
heeft zijn langste tijd wel gehad,
dat lijkt me duidelijk." Ze woont
zelf in Nijmegen. Op een boot.
Wat wordt er aan
gedaan en is dat
wel voldoende?
Ik besefte al
luisterend dat dit
een heel groot
politiek issue zou
gaan worden
'Mühren, Van Basten, goed,
o wat een goal! Wat een goal!"
1988. Dat was het jaar waarin
het IPCC werd opgericht,
het Intergovernmental Panel
on Climate Change, de club
van wetenschappers die voor
de VN eens in de zes jaar sa
menvat wat er over klimaatver
andering bekend is geworden.
1988 was ook het jaar dat Ed Nij-
pels als minister van Milieu een
wetenschappelijke conferentie in
Canada bijwoonde. Over klimaat-
GO ZATERDAG 30 OKTOBER 2021
Herman van der Meyden
werkt bij Shell - hoe fossiel
wil je het hebben? - en
toch vindt klimaatwetenschap
per Heleen de Coninck dat hij
'echt goed bezig is'. Ook Faiza
Oulahsen van Greenpeace ge
looft dat hij oprecht is'. Van der
Meyden onderhoudt contact met
politiek en milieubeweging over
Shells verduurzaming. Je zou
bijna zeggen: een oliemannetje.
Hij rijdt zelf elektrisch, heeft een
warmtepomp, eet minder vlees en
schreef een boekje met bespa-
ringstips. Wat Nederland moet
doen: ,,Als een dolle windmolens
bouwen op zee. Het gaat bij de
energietransitie om het nieuwe,
niet om de afbraak van het oude."
En dat is precies wat Shell Neder
land doet, zegt hij. ,,We bouwen
ons bedrijf om en dat kost ge
woon tijd." Shell investeert in twee
van de vijf grote windmolenparken
op zee. Bouwt een
biobrandstoffenfa-
briek. Zet laadpalen bij
benzinestations. ,,Vijf-
tien jaar geleden had
ik voor mijn functie
binnen Shell met zo'n
vijfhonderd mensen
contact, nu eigenlijk
met alle 9000."
En dan toch dit jaar
zo'n rechtszaak verlie
zen van Milieudefensie.
De rechter gelastte
Shell méér te doen om
de uitstoot te vermin
deren. ,,De mensen
rechten zijn in het ge
ding, lees je dan, dat is
best een slag in je ge
zicht." Een jaar eerder,
aan het begin van de
coronacrisis, was Shell
nog tot vitale sector
uitgeroepen. ,,Toen kreeg ik tele
foontjes als: wat moeten we doen
om te zorgen dat de raffinaderij
blijft draaien? Want als de raffina
derij niet draait, dan hebben we
geen diesel. Dan rijden de ambu
lances niet en kunnen we de su
permarkten niet bevoorraden. Al
die fossiele energie heeft voor
enorm veel welvaart gezorgd. Als
jij thuis op een hometrainer gaat
zitten om je eigen energie op te
wekken, kom je niet voorbij één
douchebeurt. Natuurlijk moeten
we fossiele brandstoffen afbou
wen, ze bedreigen ons voortbe
staan. Maar we moeten eerst
echt nog heel veel opbouwen."
ILLUSTRATIE MARK REIJNTJENS
LEES VERDER OP PAGINA 6
HERMAN VAN DER MEYDEN,
RELATIEMANAGER
ENERGIETRANSITIE BIJ SHELL