lil
Geweld in de Zeeuwse biblebelt
10 ZEELAND
EXPOSITIE SERVI VAN GRINSVEN IN HULST ART
Servi van
Grinsven ('s-
Hertogenbosch,
1959) woont en
werkt in Hulst. Hij
baseert zich op de
essentie van de
klassieke westerse
schilderkunst. Die
beoogt een illusie
van ruimte te
creëren op een plat
vlak.
1
Monnikenwerk
I euwenlang was dat dé
manier om de kijker
mee te nemen naar een
wereld buiten het schil-
I derij. Een portret, de
kruisiging van Christus, een land
schap of een allegorische voorstel
ling. De abstracte schilderkunst
voegt daar in de 20ste eeuw het
verhaal van pure vorm, kleur en
compositie aan toe. Basiselemen
ten die ook zelf iets kunnen oproe
pen: een sfeer, een gevoel. En ook
metafoor kunnen zijn voor aspec
ten van de werkelijkheid buiten
het schilderij. Denk aan Mondri
aan die in zijn composities een
universeel dynamisch evenwicht
wilde oproepen. Daarnaast ont
wikkelt zich een vorm van ab
stracte schilderkunst die het waar
nemen op zich als onderwerp
neemt.
Spanningsveld
In die lijn plaatst Servi van Grins-
ven zich. In zijn werk staat het
spanningsveld tussen het tweedi-
mensionale vlak en het beeld dat
hij daarop aanbrengt centraal. De
spanning tussen ruimte en illusie.
Een voorbeeld. Op een grijs vlak
vertoont zich een constructie die
doet denken aan een geslepen
steen. Het is niet duidelijk welk
deel van de gesuggereerde vorm
het meest dichtbij is. Verder blijkt
dat de vorm niet op het donkere
vlak geschilderd is, maar erin is
uitgespaard. De lichte lijnen kun je
dus zien als een ruimte achter de
donkere voorgrond. Zo onder
graaft Van Grinsven de materiali-
teit van de opgeroepen vorm. Wat
op het eerste gezicht dus een een
voudige geometrische vorm lijkt
te zijn, is bij nader inzien een dub
bele illusie. De optelsom van deze
waarnemingen leidt tot een con
clusie: de werkelijkheid die je
denkt te zien, is complexer dan je
denkt.
Dat gegeven komt op allerlei
manieren terug in zijn werk. Ik zie
een schilderij in gele tinten dat je
zou kunnen interpreteren als een
wand met daarin een raam waar je
schuin tegenaan kijkt. Doordat de
wand uit een aantal stroken be
staat, wordt die illusie al enigszins
ondergraven. De materialiteit
wordt immers vervangen door ba
nen ongrijpbaar licht. In vier an
dere doeken, allemaal in blauwe
tinten uitgevoerd, bouwt Van
Grinsven daarop voort. Dat leidt
tot een werk waarin hij de raam-
vorm een aantal keren over elkaar
heen projecteert, met steeds een
kleine verschuiving. De ruimte die
het raam suggereert zweeft zo als
een vorm op het schildervlak.
Door de verschuivingen wordt die
vorm nog ongrijpbaarder. De
ruimte krijgt een vorm, wordt ma
terieel, maar die materialiteit lost
De ingetogen,
subtiele
schildertechniek sluit
perfect aan bij wat
Van Grinsven beoogt
door de herhaling weer op in de
ruimte. De ingetogen, subtiele
schildertechniek sluit perfect aan
bij wat Van Grinsven beoogt. Verf-
vlakken worden licht opgeschuurd
waardoor onderliggende lagen
zichtbaar worden en ze zich als
sluiers op het doek vertonen.
De spanning tussen vlak, ruimte
en illusie is meer dan een formeel
spel. Elk schilderij, juist omdat er
herkenbare elementen in zijn ver
weven, is in mijn ogen ook een
uitspraak over de werkelijkheid
buiten het schilderij, op een ab
stracte manier. Een werkelijkheid
die we denken te kennen, maar die
zich steeds anders vertoont en in
feite ondoorgrondelijk is. Dat staat
haaks op ons verlangen naar dui
delijkheid, naar zekerheid. Maar
het opent wel perspectieven naar
andere visies die uiteindelijk ons
blikveld kunnen verruimen.
Met deze expositie timmert
Hulst Art weer flink aan de weg.
Dat wordt ook landelijk erkend.
De Mondriaanstichting financiert
mede het tentoonstellingspro
gramma.
De Socialistische Partij trekt
aan de bel over het geringe
aantal wijkagenten in Tho-
len. ,,Volgens de landelijke richtlij
nen zou de gemeente er vijf moe
ten tellen. We hebben er één, plus
een wijkagente in opleiding", zegt
SP-raadslid Theo Korevaar. Hij
heeft vragen gesteld aan het col
lege, lees ik in de app van Omroep
Zeeland.
De link met de studiedag 'Ge
weld in de biblebelt', die 6 novem
ber wordt gehouden, is snel ge
legd. Niet omdat Tholen zich re
cent met geweld op de kaart heeft
gezet, maar omdat ik in het Tijd-
schift voor Politie lees: 'De wijk
agenten in de biblebelt-gemeen-
schappen staan er alleen voor. On-
begrijpelijk, ze werken immers in
een omgeving die tact, kennis en
ervaring van de religieuze en cul
turele aspecten van de gemeen
schap vraagt.' Na 32 jaar dienst kan
wijkagent Suzanne waarschijnlijk
lezen en schrijven met alle Thole-
naren. Voor nieuwelingen kan dat
lastiger zijn. 'Daar waar politieme
dewerkers zich met vragen over de
LHBT-, Joodse- of Marokkaanse
gemeenschap kunnen richten tot
goed georganiseerde informatie
bronnen, zijn de politiemedewer
kers in de biblebelt aangewezen op
hun eigen creativiteit.' Schrijver
van het artikel is Jan Hoekman van
de politieregio Zeeland-West-Bra
bant, politiekundige en operatio
neel expert gebiedsgebonden poli
tie. Hij deed onderzoek naar over
last, criminaliteit en de relatie tus-
sen de politie en mensen uit be
vindelijk gereformeerde gemeen
schappen in Zeeland. Hoekman
spreekt 6 november tijdens de
jaarlijkse themadag van het Dutch
Biblebelt Network. Bevindelijk ge
reformeerden staan niet snel op de
barricaden en zij respecteren 'de
overheid die het zwaard draagt',
maar tijdens de lockdown kregen
journalisten die hun werk deden,
rake klappen rondom refokerk-
diensten. Een uitzonderlijke situa
tie?
Hoekman: ,,In de media komt
vooral het overlastgevende gedrag
van jongeren rond jaarwisselingen
aan bod. Minder gezien is dat
soortgelijke problemen gedurende
het hele jaar rond het weekend
spelen. Als er een keer iets voor
valt tussen mensen uit orthodox
kerkelijke kring, probeert men dat
primair onderling op te lossen.
Een conflict waarbij klappen val
len en tandartsbehandeling nodig
is, wordt dan eerder als 'ruzie' ge
zien dan als 'mishandeling'. Bij
een soortgelijk voorval met
vreemden, zou men wel aangifte
doen. Zonder basale kennis van de
denkwijze over zonde, schuld en
vergeving is het gesprek hierover
aangaan moeilijk. Wanneer poli
tiemensen op de hoogte zijn van
denkbeelden, taalgebruik, do's en
don'ts, wordt eenzelfde gesprek
met bijvoorbeeld kerkelijke
ambtsdragers beter. Kennen en
gekend worden is het belangrijk
ste - over en weer. Het gaat uitein
delijk meer om elkaar verstaan,
vertrouwen en elkaar weten te
vinden. Dat mogelijk maken is ook
het doel van het kennisnetwerk
Bijbelgordel binnen de landelijke
politie. Binnenkort houden we
ook binnen de politie weer een
studiedag."
Geluk
Dat is geluk hebben denk ik, want
ook zonder wijkagent Suzanne,
moet op Tholen gebiedsgebonden
kennis beschikbaar blijven.
zaterdag 30 oktober 2021
GO
Inventief appel op het kijken
Nico Out
Recensie
vl'
Overzicht van de expositie van Servi van Grinsven in Hulst Art. fotos nico out
Werk van Servi van Grinsven.
T/m 21/11: Servi van Grinsven,
Hulst Art, 's Gravenhofstraat 10,
Hulst, do. t/m zo. 14.00-17.00
uur.
José Baars
José Baars schrijft
wekelijks over
religie en kerken in
Zeeland. Kijk voor haar blog
op pzc.nl/monnikenwerk
