10
Samen in een kabinet lukte niet, maar
ook in de oppositie willen PvdA en
GroenLinks elkaar blijven vasthouden.
Al is dat niet altijd even zichtbaar.
ACHTERGROND
'GRAPPIG OM TE MERKEN DAT JE HELEMAAL NIET ZO VERSCHILLEND BENT'
De hele GroenLinks
fractie stapte dinsdag
in de lift van de ze
vende verdieping
naar de eerste. Met in
hun midden vertrekkend Kamer
lid Bart Snels, die koos voor een
dramatisch afscheid in de Tweede
Kamer. Bloemen waren meegeno
men, Klaver gaf ze in de zaal, het
oogde als een politieke uitvaart.
Snels trok de samenwerking met
de 'opportunistische' PvdA niet
langer en noemde die kiezersbe
drog. Want de partijen hadden
verschillende achterbannen en
culturen.
De timing van Snels' vertrek
was bijzonder te noemen. Immers,
nu Rutte IV verrijst zonder links,
gaan PvdA en GroenLinks ogen
schijnlijk weer hun eigen weg. Er
kwam geen gezamenlijke tegenbe-
groting, er wordt niet meer geza
menlijk vergaderd en waar de
PvdA stemde voor de invoering
van een coronatoegangsbewijs,
stemde GroenLinks daar juist te
gen. Toch maakt een rondgang in
de fracties onmiddellijk duidelijk
waarom Snels niet langer op zijn
plek was. ,,Het is niet zo dat nu er
geen rol voor ons is weggelegd in
de kabinetsformatie, dat we tegen
de PvdA zeggen: doei, tot over vier
jaar!'' zegt GroenLinks-vicefractie-
voorzitter Corinne Ellemeet. ,,We
spreken nu over hoe we de samen
werking verder handen en voeten
geven. Dat geeft veel energie.'' El-
lemeet definieert het vertrek van
financieel woordvoerder Snels als
'heel pijnlijk', maar de trein rijdt
door.
Het proces om samen te werken
kwam deze zomer in een grote
versnelling door de kabinetsfor
matie en het fata morgana van re
geren. ,,Als dat was geslaagd dan
had je in feite één fractie gekre
gen", zegt PvdA-Kamerlid Gijs
van Dijk. ,,Er zijn mensen die zeg
gen: dat mag nooit gebeuren dóór
een formatie. Als het gebeurt moet
We maken een vuist
voor de huurders,
mensen in de zorg
en het klimaat
het organisch. Daar staan we nu
dus. Laten we elkaar vasthouden
en kijken waartoe het leidt.''
De zeventien fractieleden begin
nen stuk voor stuk te stralen als de
gezamenlijke fractiedag eind au
gustus ter sprake komt. De PvdA
zat in hotel Oud London te Zeist.
Met een bus gingen Kamerleden
en medewerkers naar Antropia in
Driebergen, waar GroenLinks resi
deerde.
Hilariteit
Het ijs werd na aankomst met veel
hilariteit gebroken door een spel
op het grasveld. Aan de ene kant
van de lijn stonden alle
PvdA'ers en de andere kant de
GroenLinksers. Er werden vragen
gesteld: wie heeft er weleens
GroenLinks gestemd? Vervolgens
stak een grote groep sociaaldemo
craten over. En andersom.
,,We hebben de samenwerking
op links gevierd'', glimt PvdA-Ka-
merlid Barbara Kathman. ,,Grap-
pig om te merken dat je helemaal
niet zo verschillend bent.''
Voor het diner werd er gevoet
bald. Het gemengde team van Pv-
dA-Kamerlid Habtamu de Hoop
nam het op tegen het team waarin
GroenLinksers Lisa Westerveld en
Jesse Klaver zaten. Lilianne Plou-
men moedigde vanaf de zijlijn
beide teams aan. Klaver houdt niet
van scoreborden, maar het team
van De Hoop won, 'en flink ook',
verzucht Westerveld. De pubquiz
verbroederde en om elf uur
zwaaide Klaver de PvdA-bus uit.
Als dank voor de ontvangst
Goede samenwerking
tussen ons en
GroenLinks gaat
verder vorm krijgen
stuurde de PvdA een plak bijzon
dere chocola naar alle GroenLink-
sers.
Terug in Den Haag werd de in
zet voor het formatiedebat voorbe
reid in een gezamenlijke fractie
vergadering. ,,Het was een groot
besluit om samen te vergaderen'',
zegt Henk Nijboer (PvdA). Die ze
ventien Kamerleden bij elkaar, dat
was meer dan de som der delen,
bevestigen meerdere Kamerleden.
,,Ik ben wildenthousiast over de
samenwerking met GroenLinks
tegen de versplintering in'', zegt
PvdA'er Joris Thijssen. ,,In de me
dia ging het meteen over een fusie.
Daar hebben we het helemaal niet
over. We maken een vuist voor de
huurders, mensen in de zorg en
het klimaat.''
Samenwonen
Laura Bromet is ook enthousiast.
Tweemaal met zeventien Kamer
leden vergaderen heeft ze als 'heel
rijk' ervaren. En natuurlijk gaat nu
niet alles vanzelf. ,,We gaan sa
menwonen en dat is wennen. Er
zijn irritaties, maar dat bedreigt de
samenwerking niet.''
PvdA-fractievoorzitter Lilianne
Ploumen: ,,De goede samenwer
king tussen ons en GroenLinks gaat
de komende tijd verder vorm krij
gen.'' Er is geen instructie van de
fractievoorzitters om te gaan sa
menwerken, maar mensen die de
zelfde portefeuille hebben, zoeken
elkaar op.
De inschatting in beide fracties
is dat de manier waarop nu wordt
samengewerkt minstens blijvend
kan uitpakken. Maar GroenLinks
krijgt sowieso een tik bij de ge
meenteraadsverkiezingen. In 2018
boekte de partij een enorme zege.
Afgaand op de peilingen wordt die
score verre van geëvenaard.
Positie Klaver
Het is de vraag of het leiderschap
van Jesse Klaver onder vuur komt,
nu hij twee keer GroenLinks niet
in een kabinet bracht en de zoveel
ste teleurstellende verkiezingsuit
slag ophanden is.
Het vertrokken Kamerlid Snels
bekritiseerde Klaver al op zijn stijl
van leiderschap. Het is ook de
vraag of een eventueel vertrek van
Klaver verdere linkse samenwer
king zou frustreren.
Toch zal op enig moment een
knoop moeten worden doorge
hakt. Blijft het zo, of worden er
verdergaande stappen gezet? Vrij
recent kwam die vraag op tafel in
de PvdA-fractie. Na de gemeente
raadsverkiezingen en voor de zo
mer van 2022 moet daar een begin
van een antwoord op komen, zo
vonden meerdere PvdA-Kamerle-
den.
ZATERDAG 30 OKTOBER 2021 GO
elkaar vast,
ondanks
jlauwtje in
Lilianne Ploumen (PvdA) en Jesse Klaver (GroenLinks) op het Binnenhof na een bezoek aan de informateur. foto anp
Jan Hoedeman
Den Haag
- Joris Thijssen, PvdA
- Lilianne Ploumen, PvdA
