Stresstest voor
energiebedrijven
noodzakelijk
Advies na omvallen Welkom Energie
Vorige bedrijf van WE-oprichter ook failliet
5
Energiebedrijven moeten net
als banken aan frequente
stresstests worden onder
worpen. Het omvallen van
Welkom Energie bewijst
opnieuw dat het toezicht van
de ACM tekortschiet, vinden
de Consumentenbond en
andere experts.
Welkom Energie was deze week
de eerste leverancier die bezweek
als gevolg van de explosief geste
gen energieprijzen. Eneco neemt
de 90.000 klanten over. De vraag
rijst nu waarom de toezichthouder
Autoriteit Consument en Markt
(ACM) niet eerder ingreep. Tot
begin oktober was Welkom Ener
gie namelijk nog volop op energie
vergelijkingssites te vinden met
aanbiedingen.
,,De ACM had er véél korter op
moeten zitten'', vindt Dirk Jan
Wolfert, directeur van de Vaste-
lastenbond. Begin vorige maand
bleek uit onderzoek van de belan-
genclub al dat Welkom Energie
een van de energiebedrijven is die
financieel in de gevarenzone zit
ten. ,,Probleem is dat de ACM
vooral toeziet of consumenten bij
een faillissement gas en licht blij -
ven krijgen.''
De Vastelastenbond noem het
hoog tijd voor een stresstest voor
energiebedrijven, waarbij ook de
financiële positie wordt meegeno
men. ,,Leveranciers moeten over
voldoende buffers beschikken om
stijgende prijzen aan te kunnen.''
De Consumentenbond vindt het
ook hoog tijd voor beter toezicht.
,,De ACM mist nu de bevoegdheid
om te handhaven bij een slechte
financiële positie'', zegt Joyce
Donat. ,,Een stresstest voor ener
giebedrijven is zeker het onder
zoeken waard.''
Prijsvechters
Donat wijst op eigen onderzoek
uit 2020 waaruit blijkt dat er op
de energiemarkt een race to the
bottom gaande is. Nieuwkomers
vechten zich in door klanten aan te
nemen onder de kostprijs. ,,Dat
maakt bedrijven enorm kwets
baar, zoals blijkt bij Welkom Ener
gie.'' De Consumentenbond ver
wacht dat komende tijd meer leve
ranciers omvallen.
Dat denkt de Vastelastenbond
ook. Volgens de belangenbeharti
ger speculeren energieprijsvech
ters door op de kortetermijnmarkt
energie in te kopen. ,,Dat is 99 op
Leveranciers moeten
buffers hebben om
stijgende prijzen
aan te kunnen
de 100 keer voordeliger, maar als
de gasprijzen exploderen, gaat het
mis'', stelt Wolfert. ,,Hun klanten
hebben hun prijzen vastgezet te
gen veel lagere tarieven.''
Volgens de bond dient de ACM
bovendien de controle naar de zo
mer te halen. Dit jaar moesten
energiebedrijven uiterlijk 1 okto
ber aangeven of zij in staat zijn
klanten in de winter van energie te
voorzien. ,,Dat is veel te laat.''
Wolfert wijst erop dat bedrijven
in de zomer weinig stroom en gas
hoeven te leveren en dus meer
geld van klanten incasseren dan
noodzakelijk. In de winter kost
de levering juist meer dan ze
binnenkrijgen. ,,Dan kan het mis
gaan, zoals in 2018 gebeurde met
Energieflex en een jaar later met
Robin Energie.''
Evaluatie
De ACM zegt in een reactie het
omvallen van Welkom Energie te
evalueren. De toezichthouder stelt
faillissementen niet te kunnen
voorkomen. ,,Wij mogen niet in
grijpen in de bedrijfsvoering
van energiebedrijven'', zegt Tjitte
Mastenbroek van ACM. ,,Ook kun
nen wij klanten niet waarschuwen
of adviseren een bepaald bedrijf
te mijden. Wel kunnen wij de ver
gunning intrekken als leverings
zekerheid in het geding is.'' Dat ge
beurde met Welkom Energie.
Mastenbroek noemt het een
misverstand dat de ACM bedrij
ven eenmaal per jaar om cijfers
vraagt. ,,Wij monitoren het gehele
jaar door en kunnen een bedrijf
indien noodzakelijk ook vaker
controleren.''
De vraag blijft dan waarom
Welkom Energie, waarvan de fi
nanciële positie toch bekend was,
kon omvallen. Energievergelijker
Gaslicht.com pleit voor strenger
toezicht. ,,Er moeten betere con
trolemechanismen komen dan er
nu zijn'', stelt Sanne de Jong Bins.
,,Nu staan klanten in de kou en
kunnen ze nergens heen.''
Inmiddels klinkt de roep om
beter toezicht ook uit politiek Den
Haag. Pieter Omtzigt heeft Ka
mervragen gesteld, gesteund door
onder meer PvdA, Denk en Groen
Links. Het Kamerlid wil van het
kabinet weten ofde eisen aan leve
ranciers wel streng genoeg zijn.
Naar de
klimaattop
Al deze factoren in aanmerking ge
nomen ligt Nederland niet op koers
om de klimaatdoelen voor 2030 en
2050 te halen. Het PBL verwacht dat
de uitstoot van broeikasgassen in
2030 met 38 tot maximaal 48 procent
is gedaald ten opzichte van 1990,
niet met de afgesproken 49 procent.
,,En dan moet echt alles meezitten,
inclusief factoren waarop de politiek
geen invloed heeft, zoals het weer'',
zei onderzoeker Pieter Hamming.
'Zorgelijk'
,,De Klimaatwet heeft alleen beteke
nis als regering en parlement zich
daaraan willen houden'', zegt vice-
president van de Raad van State
Thom de Graaf. ,,Het is zorgelijk als
dat niet gebeurt. De aanpak van de
klimaatcrisis en de noodzakelijke
energietransitie kunnen niet in de
wacht worden gezet.'' Intussen heeft
de Europese Unie de doelen aange
scherpt tot 55 procent minder uit
stoot in 2030. Die plannen zijn nog
niet definitief.
Demissionair staatssecretaris van
Klimaat Dilan Yesilgöz erkent dat
extra maatregelen nodig zijn. Zij
wees er wel op dat in de recente
PBL-cijfers de op Prinsjesdag aan
gekondigde klimaatinvestering van
7 miljard euro nog niet is meegeteld.
Dat geld gaat onder meer naar zonne-
en windparken en subsidies voor
woningisolatie en hybride warmte
pompen. Op de formatietafel liggen
meer nieuwe klimaatplannen, zeg
gen Haagse bronnen. Of met die
plannen de klimaatdoelen wél
worden gehaald, is nog onbekend.
GO VRIJDAG 29 OKTOBER 2021
David Bremmer
Den Haag
- Drik Jan Wolfert,
Vastelastenbond
Jaap Bakker. foto ron baltus
Welkom Energie werd
in 2019 opgericht door
Jaap Bakker, die eer
der directeur was bij
Energieflex.
Die leverancier ging
drie jaar geleden failliet,
en dupeerde daarmee
ongeveer 50.000 klan
ten. De Consumenten
bond spreekt van 'cow
boytoestanden' bij
Energieflex. Bakker
was er al in 2017 opge
stapt, naar eigen zeg
gen omdat hij 'veel mis
zag gaan'.
De ondernemer startte
Welkom Energie om het
nu beter te doen. ,,Wel-
kom Energie is mijn ver
sie 2.0'', vertelde hij op
Gaslicht.com. ,,Ik wil
laten zien dat het wél
goed en integer kan.''
Hij zei in te zetten op
groene stroom en gas
en beloofde een uitste
kende klantenservice.
In praktijk was Welkom
Energie vooral een
prijsvechter, vertelt
Sanne de Jong-Bins
van Gaslicht.com. ,,Het
bedrijf stond vaak in
onze top 5 vijf van
meest concurrerende
aanbiedingen.'' Het
legde Welkom Energie
geen windeieren. Bin
nen twee jaar na de op
richting had de leveran
cier 90.000 klanten.
De Consumentenbond
vertrouwde de onder
neming van Bakker al
enige tijd niet meer. ,,Wij
hebben hen al geruime
tijd terug uit onze ver-
gelijker gehaald'', zegt
Joyce Donat. ,,Dat
kwam door de lage sol
vabiliteit, maar ook
door de betrokkenheid
van Bakker.''
Er komen naar
verwachting
ruim 20.000
deelnemers
naar Glasgow
voor de klimaat
top COP 26 van
zondag 31 okto
ber tot vrijdag
12 november.
Gastheer pre
mier Boris John
son ontvangt
in elk geval de
Amerikaanse
president Joe
Biden, de Franse
president Emma
nuel Macron, de
Turkse president
Tayyip Erdogan,
de Zuid-Kore-
aanse premier
Moon Jae-in,
president van
Congo Felix
Tshisekedi (voor
zitter van de
Afrikaanse Unie),
António Guterres
(secretaris-ge
neraal van de
VN) en Ursula
von der Leyen
(voorzitter van
de Europese
Commissie. Pre
mier Rutte is er
maandag, tussen
een G20-confe-
rentie in Rome
en de corona
persconferentie
in Den Haag.
Ook natuurhisto-
ricus Sir David
Attenborough en
klimaatactivist
Greta Thunberg
zijn erbij. Neder
land presenteert
er de nieuwe
klimaatgezant
Jaime de Bour
bon de Parme,
zoon van prinses
Irene. Grote af
wezigen zijn de
Chinese presi
dent Xi Jinping
en de Russische
president Vladi
mir Poetin.
- Bob van Huët
