IJsmeester Pauline is klaar voor de strenge winter
3
mm,
CAMPAGNE
De 450 natuurijsverenigingen in
Nederland kampen met een
vergrijzend vrijwilligersbestand.
Daarom begint schaatsbond KNSB
vandaag een campagne om jongere
vrijwilligers aan te trekken. De
clubs hebben vooral behoefte aan
nieuwe ijsmeesters: mensen die
weten hoe je van een weiland of
skeelerbaan snel en goed een mooie
ijsbaan maakt en die kunnen in
schatten wanneer er veilig een toer
tocht over de lokale plassen kan
worden gereden.
,,Er is nog geen sprake van een
acuut tekort, wel is dringend vers
bloed nodig'', stelt de schaatsbond.
,,We willen inspelen op de vergrij
zing en ervoor zorgen dat kennis
niet verloren gaat, maar juist bij
tijds wordt overgedragen op een
nieuwe generatie. Van de schaarser
wordende periodes van aanhou
dende vorst willen we optimaal ge
bruikmaken. Het zou doodzonde
zijn als we straks een natuurijsbaan
niet kunnen openen omdat er geen
ijsmeester is.''
Afgelopen winter kon er op veel
plassen en meren worden ge
schaatst, ook openden veel schaats-
clubs eindelijk weer eens hun eigen
natuurijsbaan. Onderzoekers van
de Universiteit van Wageningen
becijferden vorige week dat door de
opwarming van de aarde de moge
lijkheden om te kunnen schaatsen
op natuurijs in Nederland nog
schaarser kunnen worden. 'In Ne
derland hebben we een gemiddelde
van zes ijsdagen per jaar, de meest
pessimistische toekomstscenario's
zouden betekenen dat de winters in
de toekomst vrijwel ijsvrij zijn',
C Schaatsbond
organiseert
cursussen door
heel Nederland
meldde de universiteit in een pers
bericht.
Om te kunnen profiteren van de
winters waarin wel genoeg vorst is,
wil de KNSB voldoende ijsmeesters
achter de hand hebben. De bond
biedt in december cursussen aan
door heel Nederland. Daarin krij
gen de ijsmeesters in spe les over
verschillende soorten ijs en de
nieuwste manieren om (snel) een
veilige natuurijsbaan gereed te
maken. 'Je zorgt voor het keuren en
klaarmaken van de ijsbaan. Je zet
het sein op groen als het veilig is. Je
bepaalt hoeveel mensen het ijs op
kunnen, zet wakken afen zet routes
van toertochten uit', meldt de
schaatsbond in de wervingscam
pagne. De eerste honderd belang
stellenden die zich aanmelden
kunnen de cursus gratis volgen.
Afgelopen winter schreef ijsmeester
Pauline van der Zant de euforische
woorden 'We zijn open!' op de site van
haar ijsclub. ,,Dat is zo mooi om te
kunnen zeggen.''
Iets meer dan tweehonderd leden heeft
IJssport Leiderdorp, maar toen afgelo
pen winter het ijs dik genoeg was,
kwamen de schaatsliefhebbers uit alle
hoeken tevoorschijn. „Heerlijk. Mensen
die je niet vaak ziet, maar nu met koek en
zopie kwamen aanlopen. Er was gelijk een
geweldige sfeer, alsof er elk jaar natuurijs
ligt'', vertelt Pauline van der Zant (40).
Van der Zant is vrijwilliger én ijsmees
ter bij de club. Ze is ook een van de gezich
ten van de KNSB-campagne om meer en
vooral jongere ijsmeesters te vinden. Die
moeten er komen omdat er anders
een tekort dreigt aan ijskeurders. Het
doemscenario: een winter waarin het
vriest dat het kraakt, maar er te weinig
mensen zijn die nog weten hoe ze zo snel
mogelijk het plaatselijke weiland of de
skeelerbaan onder water kunnen zetten
én bevroren krijgen. Of dat de ijsmeesters
niet meer de kennis hebben om verant
woord een tochtje uit te zetten op de
lokale plassen en vennen.
Van der Zant, als kind al gek op schaat
sen, meldde zich vier jaar geleden aan
voor de cursus ijsmeester van de KNSB.
IJssport Leiderdorp heeft een skeelerbaan
van 400 meter die in de winter onder wa
ter wordt gezet. ,,Ik vind het fascinerend
om te zien hoe je snel een baan met goed
ijs krijgt, hoe dat werkt.'' Het moment dat
de ijsmeesters van de club vorige winter
besloten het sein op groen te zetten en
'We zijn open' op de site te schrijven, kan
ze nog zo terughalen. ,,Het was zo mooi
dat het weer kon.''
In Leiderdorp gebruiken ze een techniek
waarbij je water onder het ijs laat weglo
pen. „Daardoor zakt de bovenste ijslaag
naar beneden en heb je snel een ijsvloer.''
Ook al kun je hier niet in een wak vallen,
veiligheid is wel belangrijk. ,,Als je bij ons
door het ijs zakt, raak je het asfalt. Dat is
niet echt lekker voor je schaatsen.''
Techniek en ijs
Op de KNSB-cursus gaat het over de tech
niek. En over zwak ijs, zwart ijs, fondant
ijs, het met schotten afdammen van sloten
en vaarten, het veilig
afzetten van wakken
en het uitzetten
van toertochten.
Met nieuw bloed -
de meeste ijsmees
ters zijn oudere
mannen - zoekt de
schaatsbond ook
nieuwe ideeën.
„Ken je Waldorf en Stat-
ler van de Muppet Show?"
vraagt Van der Zant lachend.
„Daar moest ik soms aan den
ken bij bijeenkomsten van de
schaatsregio. Er werd veel gemop
perd. Er klonk vaak: dit doen we zo
omdat we dat altijd al zo doen. Ik ben
juist voor het proberen van nieuwe
dingen en hoop dat er meer mensen
komen die dat ook willen."
Als die mensen zich nu melden, kunnen
ze hopelijk de komende winter al met na
tuurijs aan de slag. „En dan hoop ik dat ik
zelf ook meer kan schaatsen. Ik ben lerares
en kon afgelopen winter niet zomaar
doordeweeks vrij nemen. Als er ooit een
Elfstedentocht komt, kan dat wel trou
wens. Dat heb ik voor de zekerheid wel
even met de schooldirecteur besproken."
GO VRIJDAG 29 OKTOBER 2021
Tekort aan ijsmeesters dreigt
Nederlandse natuurijsverenigin-
gen hebben dringend behoefte
aan honderden nieuwe vrijwilli
gers die zich laten opleiden tot
ijsmeester. „Anders lopen we
het risico dat het straks vriest
en er niemand is om een natuur-
ijsbaan te openen.''
Cyril Rosman
Leiderdorp
Afgelopen februari waren er heerlijke
dagen voor de schaatsliefhebbers.
Ijsmeesters controleerden de dikte van
het ijs. FOTO'S EDWIN WIEKENS, FRANS PRAALMAN
'Mensen nodig die nieuwe
dingen willen proberen'
Cyril Rosman
Leiderdorp