ZEELAND 3
Herkennen
en 112 bellen
ZIJN GROOT VOOR PATIENT EN OMGEVING
BEROERTE/
automaat: meer kon hij niet zeg
gen."
Jan moet leren omgaan met zijn
beperkingen. Zijn oude baan, weet
hij nu, zal hij nooit meer kunnen
oppakken. Jan is veranderd. Car
men: ,,Hij is nu liever, meer een ge
voelsmens. Hij is ook impulsiever
en denkt minder na over de gevol
gen van wat hij doet. Gelukkig trekt
dat bij. In het begin kocht hij van al
les, de gekste dingen. Terwijl we
geen geld hadden. Jan was als zzp'er
hoofdkostwinner en we zitten nog
vijf jaar van ons pensioen af. Ik
werk drie dagen in de zorg, maar zal
meer uren moeten gaan werken."
Aandacht voor partner
,,Wat ik veel belangrijker vind dan
het financiële aspect: je kunt niet
meer gewoon communiceren.'',
vertelt Carmen. „Constant die mis-
verstanden...vermoeiend en frus
trerend. Voor beide partijen. Ik kan
bij Gors een cursus 'omgaan met de
partner' volgen van Hersenz. Die
helpen mensen met niet-aangebo-
ren hersenletsel. Maar ja, dan moe
ten er wel genoeg aanmeldingen
zijn. Qua ondersteuning vind ik dat
er meer oog zou moeten zijn voor
wat de partner doormaakt. Ik zat er
emotioneel helemaal doorheen in
het begin. Boosheid, verdriet. Het
overkomt niet alleen je partner, het
overkomt ook jou."
gen nooit meer terugkomen. Wer
ken kunnen ze allemaal niet meer.
Jan: ,,Collega's. Weg. Weg. Weg."
Angela: ,,Rock-'n-rollen! Zingen in
het koor! Sporten!" Adrie stopte
met biljarten, Hans met golfen. Bij
de harmonie in Hulst is hij nog al-
tijd bestuurslid, maar hoe geeft hij
zijn kennis van jaren door? Toch
nog een lichtpuntje: ,,Mijn huisarts
is de voorzitter. Die snapt het."
Bijna een jaar later is het nu. De
'chronische fase' is aangebroken. In
het Afasiecentrum in Goes oefent
hij, onvermoeibaar. Met plaatjes,
met een schriftje, met zijn smart-
phone, met gebarentaal: Jan laat
geen middel onbenut om duidelijk
te maken wat hij bedoelt. Het gaat
langzaam beter. Carmen: ,,De eer
ste maanden waren het ergste. Ja en
vrijdag 29 oktober 2021
op het puntje van je tong
M Logopediste
Marieke Fran
ken in gesprek
met Jan Gat-
sonides. On
misbare attri
buten om iets
te verduidelij
ken zijn de
smartphone
en het schrift.
Kijk op de site bij /video
Jan Gatsonides kreeg
afasie na een beroerte
FOTO MARCELLE
DAVIDSE
Wereldwijd is beroerte doods
oorzaak nummer 1. In Neder
land krijgen jaarlijks zo'n
46.000 mensen een beroerte.
De drie meest voorkomende
signalen zijn: scheve mond,
verwarde spraak en verlam
mingsverschijnselen. In alle
gevallen geldt: direct 112 bel
len. Wat in de volksmond een
'beroerte' heet, kan een bloe
ding in de hersenen zijn (een
scheur in een bloedvat) maar
ook een propje dat het vat
verstopt. In beide gevallen
stokt de bloedtoevoer naar
een deel van de hersenen en
sterven hersencellen af. Bij
een TIA lost het propje al snel
op en knapt de patiënt
meestal na een half uur weer
op. Onschuldig is zo'n TIA
echter niet: het is vaak een
vooraankondiging van een in
farct. Bij zo'n herseninfarct
blijft het propje zitten en zijn
de gevolgen ernstiger en vaak
blijvend. Of het nu een TIA, in
farct of bloeding is: de ver
schijnselen zijn hetzelfde. De
behandeling is echter wel heel
anders: bij bloedklonters moet
direct een bloedverdunner
worden gegeven, bij een bloe
ding juist niet.
De man van Carmen Gatsonides hield afasie over aan een beroerte:: ,,De volgende morgen lag Jan op
de grond. Halfzijdig verlamd. 'Ja, ja': meer kon hij niet zeggen." foto boaz timmermans
CÓHDM-'