is op het gebied van industriële ontwikkeling
15
van GVT een stapel witte zeecon
tainers met de opdruk Cheng
du-Europe Silk Road to the World.
Aan de wand van zijn kantoor
hangt een grote kaart, waarop de
spoortrajecten zijn afgebeeld. ,,Het
is niet meer actueel hoor, elke
week komt er wel een schakel bij.
Dat zuidelijke traject loopt nu ook
al", zegt hij, wijzend op een lijn
die via Turkije Europa binnen
komt. ,,De haven van Piraeus in
Griekenland is eigendom van de
Chinezen, ze zijn ook steeds actie
ver in Montenegro en Servië. Ze
rammelen aan de poort."
Verbraak ziet hierin het resul
taat van een duidelijke koers. ,,In
China en Rusland blijft de presi
dent lang zitten. Zij hebben een
mondiaal. En in de toekomst, bij
duurzame energie, gaat het om de
materialen. Congo wordt bij wijze
van spreken het nieuwe Saoe-
di-Arabië, het kobalt voor batte
rijen komt daar vandaan. Zonne
panelen komen bijna allemaal uit
China. Metalen voor windmolens
komen overal vandaan, maar over
het algemeen niet uit Europa."
Voor zijn werk bezocht trans
portondernemer Verbraak China
heel vaak. Hij zag hoe de Aziati
sche reus ontbolsterde. Met zijn
Tilburgse transportbedrijf werd
hij integraal onderdeel van de
nieuwe Zijderoute, het netwerk
aan spoorverbindingen dat China
met Europa verbindt. Als levend
bewijs staat op het buitenterrein
plan en een visie voor 25 jaar, en
die rollen ze uit. Wij hebben elke
paar jaar verkiezingen en doen
telkens weer wat anders."
Het is geen pleidooi om Neder
land of Europa om te vormen tot
een verlichte dictatuur, zeker niet,
maar de boodschap is helder: kom
met een strategie voor de toe
komst. Anders bepalen anderen,
en reageren wij. En wordt een
dreigend tekort aan essentiële
goederen, zoals nu, misschien wel
een regulier fenomeen, een chan
tagemiddel misschien wel.
Ook Arnold Tukker, hoogleraar
industriële ecologie in Leiden,
ziet dat het ontbreken van regie
Europa kwetsbaar kan maken.
,,Een land als China bedrijft echt
industriepolitiek, en zet in op acti
viteiten die voor de toekomst van
strategisch belang worden geacht.
Wij laten het vooral aan de markt
over. ASML bijvoorbeeld is voor
Nederland een essentieel bedrijf,
maar het is wel een keurig markt-
bedrijf. Dat is een verschil."
Spannende jaren
Het worden hoe dan ook erg span
nende jaren, verwachten experts.
Verbraak stelt dat er in de logis
tieke sector de laatste vijf jaar meer
veranderd is dan in de honderd
jaar daarvoor, en dat duizeling
wekkende tempo lijkt voorlopig
niet af te nemen. Daar zorgen de
Amazons en Ali-Expressen van
deze wereld wel voor.
Van Cleef zegt over de energie
sector eigenlijk iets vergelijkbaars.
,,We proberen een systeem dat
vijftig tot zestig jaar goed gefunc
tioneerd heeft in één klap om te
gooien, het liefst gisteren nog. Dat
is spannend."
Ook hoogleraar Tukker ver
wacht een decennium met grote
turbulentie. ,,We komen uit een
periode dat alles redelijk voorspel
baar was. Maar nu: kijk naar de
technologie, of kijk naar klimaat
verandering. Neem de ontwikke
ling van batterijen: die gaat zo
hard. Als iemand als Elon Musk
ineens een superbatterij uitvindt,
kunnen de verhoudingen plots
klaps weer heel anders komen te
liggen."
GO ZATERDAG 23 OKTOBER 2021
Door ontwrichting van de
wereldmarkt is in Nederland
een (tijdelijk) tekort ont
staan aan veel goederen, zo
als tuinmeubels (1), jacuzzi's
(2), zonnepanelen (3), fiet
sen (4), bouwmaterialen (5)
en isolatiemateriaal (6).
Grote foto: de haven van
Shanghai staat vol contai
ners die wachten op vervoer.
FOTO'S GETTY IMAGES, HOLLANDSE
HOOGTE, ANP, SEM WIJNHOVEN, FRANK DE
ROO, ARIE KIEVIT
