4
KAASBOER ANDERE PRIJZEN OOK GESTEGEN
De melkprijs
schiet omhoog,
naar zo'n 40 cent
per liter. En dus
stijgt ook de
kaasprijs. Maar
veehouders en
kaaswinkels lopen
daardoor echt niet
binnen. ,,De kosten
zijn ook fors
gestegen. Ik kan
mijn kaas niet veel
duurder maken.
Dan lopen klanten
weg."
Lenny Nieuwenhuijse,
haar man Marco en zoon
Rick drijven in Nisse een
gemengd bedrijf, met een
melkveehouderij en de
kaasmakerij Ter Nisse. De 65
koeien leveren jaarlijks rond de
600.000 liter melk. De grootste
plas gaat naar Campina. In de
kaasmakerij verwerkt de familie
120.000 liter melk per jaar. Vorig
jaar vingen ze gemiddeld 32 tot 34
cent per liter. Nu is dat 39 cent.
Met weidepremies - maar niet elke
veehouder laat dieren buiten lo
pen - wordt meer dan 40 cent per
liter betaald.
Diesel 40 cent duurder
Voor een melkveebedrijf maakt 6
cent per liter veel uit. Toch rekent
Lenny Nieuwenhuijse zich niet
rijk. Hoge kosten romen de winst
af. ,,Per saldo schieten we niks op
met de hoge melkprijs. De kosten
rijzen namelijk de pan uit. Een liter
dieselolie kostte vorig jaar 80 cent,
nu is dat 1,20 euro. Niet alleen de
tractor rijdt op diesel, we benutten
de brandstof ook om de melk in de
kaasmakerij op te warmen. We ge
bruiken sowieso veel elektriciteit.
Verder is de kunstmestprijs om
hoog geschoten, net als de prijs
voor krachtvoer. Een goede koe le
vert per jaar 9.000 tot 10.000 liter
melk. Voor die prestatie heeft het
dier krachtvoer nodig. Een koe kan
niet alleen toe met ruwvoer als
mais en gras. Geven wij geen
krachtvoer, dan zijn de koeien
minder gezond, daalt de melkpro
ductie en boert onze opbrengst
achteruit."
Boeren die kaas aan de
(groot)handel leveren, steken mis
schien wel extra geld in hun zak.
Nieuwenhuijse verkoopt de rauw-
melkse kaas uitsluitend in de boer
derijwinkel. Ze twijfelt of ze de ge
stegen kosten gaat doorberekenen
aan de klant. ,,Vanaf nu ga ik goed
in de gaten houden hoe de kaas-
prijs in supermarkten zich ont
wikkelt. Een kilo jonge kaas kost
bij ons nu 11 euro per kilo. Dat kan
omdat er geen tussenhandel aan te
pas komt. Het is ook een ander pro
duct dan de fabriekskaas uit de su
permarkt. Ik moet wel oppassen
De laatste drie
maanden is de kaas
zo'n 70 a 80 cent de
kilo duurder
geworden
dat we ons niet uit de markt prij
zen. Je kunt zomaar klanten verlie
zen."
Wereldwijd melktekort
Zo zit ook Kaasboerderij De Vos in
Biervliet in de wedstrijd. ,,Een kilo
jonge kaas kost nu 9,95 euro. Mis
schien moet daar iets bij om kos
ten te dekken", zegt Adrie de Vos.
Hij zegt dat de melkprijs stijgt
door een wereldwijd tekort aan
melk én een lager vetgehalte in
melk in Noordwest-Europa, waar
door meer liters nodig zijn om
kaas, room en boter te maken. De
Vos heeft 240 melkkoeien en zou
theoretisch profiteren van de piek
in de melkprijs. ,,Gestegen kosten
doen dat voordeel teniet. Ik bekijk
nu of ik een goedkopere soort
krachtvoer kan inkopen. Gelukkig
draaien we wel meer omzet in de
kaaswinkel. We verkopen veel aan
toeristen. In de pandemie vorig
jaar bleven ze weg, nu loopt het
weer storm."
Kleine marges
Bij Fromagerie Forianne aan het
Damplein in Middelburg staan de
klanten tot aan de deur. Roy en
Forianne Magnus hebben de han
den vol. Nee, schudt een vrouw
die op haar beurt staat te wachten,
ze zal er geen plakje kaas minder
om eten. Zoals de naam al doet
vermoeden, wordt hier dan ook de
echte kaasliefhebber bediend.
Hoe snel werkt de stijging van
de melkprijzen door in de kaas?
Per saldo schieten we
niks op met de hoge
melkprijs
Redelijk snel, weet de kaasverko
per. ,,Kaas werd altijd met kleine
stapjes duurder. Centenwerk, drie
cent, vijf cent. Op kaas zitten maar
heel kleine marges. Halverwege de
zomer zagen we de prijs oplopen.
De laatste drie maanden is de kaas
zo'n 70 a 80 cent de kilo duurder
geworden. Dat is duidelijk anders
dan we gewend zijn."
Jonge kaas
Jonge kaas wordt als eerste duur
der. ,,Wat er nu aan jong belegen
ligt, is drie maanden geleden ge
maakt, toen de prijs nog lager
was", verklaart Magnus. Zijn die
prijsstijgingen te verkopen aan de
klanten? Magnus: ,,Ja hoor. Je moet
het wel uitleggen: dat de trans
portkosten en de lonen omhoog
zijn gegaan, dat er schaarste is om
dat de exportlanden onze kaas
willen. De klanten snappen het
best. Tenslotte is kaas niet het
enige product dat door allerlei om
standigheden in prijs gestegen is."
Kaas van melkpoeder
Dat supermarkten nog kunnen
stunten met kaas van zes euro de
kilo, is volgens hem geen zuivere
koffie. ,,Voor een kilo kaas heb je
tien liter melk nodig. Een liter
goede melk kost 1 tot 1,5 euro. Dan
kun je zelf wel nagaan: dat klopt
niet." Hij noemt het voorbeeld van
een magere komijnekaas die onder
de naam PanPan op de markt is:
,,Gemaakt van melkpoeder dat naar
Polen gaat. Daar wordt er melk van
gemaakt en daar wordt dan weer
kaas van gemaakt." Daar doet Fro-
magerie Forianne niet aan mee.
,,Wij zijn geen prijsvechter, wij zet
ten in op kwaliteit."
Lenny Nieuwenhuijse van kaasboerderij Ter Nisse,
zaterdag 23 oktober 2021
Ondine van der Vleuten en
Frank Balkenende
Middelburg
Roy Magnus van Fromagerie Forianne: „Halverwege de zomer zagen we de prijs oplopen. Met grote stappen, anders dan we gewend
Zijn." FOTO DIRK JAN GJELTEMA
- Roy Magnus, Fomagerie
Forianne
- Lenny Nieuwenhuijse,
Kaasboerderij Ter Nisse
Kijk op de site bij /video
Kaas wordt in een
ongekend tempo duurder
'Wij hebben niks aan hoge melkprijs'
FOTO JOHAN VAN DER HEIJDEN
