'DE
GYNAECOLOOG
GEDROEG
ZICH DUIVELS'
Gabriella I
GEDWONGEN ABORTUS
1(70) was zeventien en net aan
haar rechtenstudie begonnen toen ze zwanger
raakte van haar vriend. Ze wil uit privacyoverwegin-
gen niet met haar echte naam in de krant. 'Ik zal
nooit vergeten dat mijn moeder mij vroeg op de
weegschaal te gaan staan. Ik had zelf nog niet
gemerkt dat mijn lichaam was veranderd, maar de
weegschaal was onverbiddelijk: ik was aanzienlijk
aangekomen. Mijn moeder wist meteen wat er aan
de hand moest zijn. Ze werd razend en begon me
uit te foeteren; hoe ik het in mijn hoofd haalde, ik
maakte de hele familie te schande.
De tijd die volgde was als leven in een snelkookpan,
er was geen sprake van in alle vrijheid beslissen.
Mijn vriend en ik wilden het kind houden. Ik had
het gevoel dat het een jongetje was en bedacht al
namen voor hem. Mijn moeder wilde dat ik het zou
laten weghalen. Ze stuurde ons naar hulpverleners
die ons moesten overhalen. De maatschappelijk
werker en de psychiater waren sympathiek, ze
respecteerden onze mening. Toch nam gaandeweg
de druk toe. Niemand zette ons een mes op de keel,
maar het ging tijdens die gesprekken continu over
de vraag wat we met ons leven wilden en of een
kind daar wel bij paste. Uiteindelijk hebben we
ingestemd.'
'ALSOF IK IETS CRIMINEELS
HAD GEDAAN'
'Het was 1968 en abortus was nog altijd bij wet
verboden. Mijn ouders kenden een gynaecoloog die
zich daar niets van aantrok. Ik herinner me hoe ik
in de wachtkamer van zijn praktijk wachtte tot ik
aan de beurt was. Er was voor mij een vrouw aan
de beurt die vermoedelijk om dezelfde reden kwam.
De ingreep zelf was hels, het heeft me jaren achter-
volgd, vooral vanwege het duivelse gedrag
van de gynaecoloog. Terwijl ik op zijn
behandeltafel lag, las hij me de les. Wat
ik wel niet dacht om voor het huwelijk
seks te hebben. Of ik wel besefte wat ik
mijn ouders aandeed. Traumatisch.
Ik heb na het gebeurde jarenlang gekwak
keld; mijn studie stond me tegen, ik zat
niet lekker in mijn vel, en omdat erover
praten taboe was, wist ook de studenten
psycholoog geen raad met me. Pas toen ik
er na tien jaar wél over begon te vertellen,
werd mijn hart lichter en kon ik het stap
voor stap verwerken. Inmiddels ben ik
zeventig en mijn vriend van toen is al jaren
mijn echtgenoot. We kregen nog drie
prachtige dochters aan wie ik de geschie
denis heb verteld. Het kindje is altijd een
rol blijven spelen. Mijn oudste dochter is
in verwachting van een jongetje, ze vroeg
me hoe ik het zou vinden als zij hem een
van de namen zou geven die ik destijds in
gedachten had. Ontroerend vond ik dat.
De visie op de vrouwelijke seksualiteit was
in mijn jonge jaren nog heel orthodox.
Als je ongehuwd zwanger raakte, werd je
behandeld alsof je iets crimineels had
gedaan. De emotionele impact daarvan is
enorm. Het bewijst hoe belangrijk het is
dat vrouwen zelf in alle vrijheid mogen
beslissen over hun eigen lijf.'
EEN GROTE SCHANDE! Er is de laatste jaren veel aandacht voor afstandsmoeders - vrouwen die
tot in de jaren tachtig hun hun pasgeboren kind moesten afstaan, en lang niet altijd vrijwillig. Yvonne, Ineke en Gabriella
herkennen veel in hun verhalen, maar werden eind jaren zestig en zeventig onder druk gezet een abortus te ondergaan.
Naar gedwongen abortus in de jaren voorafgaand aan de abortuswet van 1984 is nooit onderzoek gedaan. 'Dat is niet zo
vreemd,' zegt historica Nelleke Bakker, onder meer gespecialiseerd in vrouwengeschiedenis, 'want abortus was in die tijd
illegaal. Als je een abortus had meegemaakt, zweeg je erover.' Dat er niet altijd werd uitgezocht of de zwangere vrouw zelf
achter de ingreep stond is ook verklaarbaar, zegt Bakker. 'Ongetrouwd zwanger raken was in die tijd een schande, dus er
waren ongetwijfeld artsen die het gevoel hadden dat ze een familie ermee hielpen.'
30
