1,
Bedreiger Rutte heeft inmiddels wel spijt
Een jaarkaart
voor de
dierentuin
7
Stichting Restitutie Mondkapjesaffaire morgen opgericht
De groep vrijwilligers
die zich bedrogen
voelt door de
omstreden
mondkapjesdeal van
Sywert van Lienden
en diens
zakenpartners groeit
gestaag. Inmiddels
willen twaalf mensen
aangifte doen.
Een week nadat advocaat Peter
Plasman bekendmaakte aangifte
te doen namens vijf vrijwilligers,
hebben zich nog zeven mensen
bij hem gemeld die zich willen
aansluiten. Ook stromen de dona
ties binnen om onkosten te dek
ken.
Plasman maakte afgelopen vrij
dag bekend dat hij en de vrijwilli
gers met deze actie de miljoenen
euro's willen terughalen die Van
Lienden en zijn partners verdien
den. Ze vinden dat hij het geld
moet teruggeven aan de belas
tingbetaler.
Een deel van de vrijwilligers die
aangifte gaat doen, liet halfjuni in
een open brief ook al hun onge
noegen blijken over de gang van
zaken. Ze waren betrokken bij de
Stichting Hulptroepen Alliantie
en voelden zich gemanipuleerd
omdat ze in de veronderstelling
leefden dat eventuele marge zou
worden teruggestort. Ze riepen
Van Lienden en zijn partners op
om het verdiende geld terug te
storten, maar daar is tot dusverre
niets van terechtgekomen.
Overstelpt
Plasman zegt afgelopen dagen te
worden overstelpt met reacties,
ook van mensen die een donatie
willen doen om de onkosten te
betalen. Cabaretier Youp van 't
Hek had al toegezegd om met een
benefietoptreden geld in te zame
len.
Volgens Plasman hoeven aange
vers zich in elk geval geen zorgen
te maken over eventuele financi-
ele consequenties van juridische
procedures. Morgen wordt de on
afhankelijke stichting Restitutie
Mondkapjesaffaire opgericht die
de donaties gaat beheren. Ook
komt er dan een gelijknamige
website online, waar mensen een
gift kunnen doen. Het fonds
wordt beheerd door een advocaat,
een voormalig hoofdofficier van
justitie en een voormalig financi
eel directeur van meerdere grote
bedrijven.
Iedereen die bij deze actie is be
trokken doet dat volgens Plasman
belangeloos. Alleen hijzelf krijgt
een vergoeding voor de juridische
bijstand omdat de orde van advo
caten gratis dienstverlening niet
toestaat. ,,Maar ik reken het mini-
nrPii m
male tarief dat gevraagd moet
worden en dat is 80 euro per
uur.'' De strafpleiter is de aangifte
van oplichting nog aan het voor
bereiden en krijgt daarbij steeds
nieuwe informatie binnen die de
zaak volgens hem alleen maar
sterker maakt. Zo heeft hij inmid
dels van luchtvaartmaatschappij
KLM een brief in bezit waarin zij
aangeven dat zij zaken deden met
de inkopers van de overheid en
niet direct met de stichting van
Van Lienden. Wel stellen ze in het
schrijven dat hun logo zonder hun
toestemming is gebruikt op de
website van De Hulptroepen Alli
antie. ,,Daarmee suggereer je dat
KLM de actie steunt en wek je
naar de buitenwereld toe vertrou
wen", aldus Plasman.
Winst
Van Lienden en zijn partners slo
ten een deal met het ministerie
van Volksgezondheid voor veertig
miljoen mondkapjes in de strijd
tegen het coronavirus. Daarbij
maakten ze via hun bedrijf Relief
Goods Alliance zo'n 28 miljoen
euro winst, terwijl Van Lienden
had gezegd zich belangeloos in te
zetten. Uiteindelijk keurde het
RIVM een deel van de mondkap
jes af. Geen van de mondkapjes is
uiteindelijk gebruikt. Zelf hield
Van Lienden er zo'n 9 miljoen
euro aan over.
Ondanks meerdere verzoeken,
onder meer vanuit de Tweede Ka
mer, weigert Van Lienden het
geld terug te storten. Hij zei het
geld te willen beleggen en het
rendement te willen inzetten
voor kankeronderzoek bij jonge
mensen. Onder meer KWF Kan
kerbestrijding liet daarop weten
geen geld van Van Lienden aan te
willen nemen.
Yavuz O. wilde 'het parlement op
ruimen, met dodelijk geweld',
schreef hij in een openbare app-
groep op Telegram. 'Het laten
bloeden van die teringbende.' Bij
voorbeeld met een 'c4-bom'. Of
met 'shooters en hitters'. Vooral
demissionair premier Rutte was
daarbij het doelwit. 'Iedereen
heeft toch een hekel aan hem.'
Het Openbaar Ministerie ziet
een hele reeks berichten van de
Amsterdammer, geplaatst in de
openbare appgroep 'Vrijheid zon
der uniform' over een periode van
een halfjaar, als opruiing tot een
terroristisch misdrijf. In de app-
groep kwamen mensen samen die
schappen."
Justitie ziet de zaak tegen O. als
een ernstige omdat de bedreigin
gen maandenlang doorgingen en
in het openbaar werden gedaan.
Justitie vervolgde de afgelopen
tijd meerdere mannen en vrou
wen die online politici bedreig
den, maar geen van hen ver
klaarde tegen de politie ook daad
werkelijk te hebben willen toe
slaan. Yavuz O. deed dat wel.
De Amsterdammer lijkt daar
mee een voorbeeld uit de 'radicale
onderstroom' van het coronapro
test waarvoor inlichtingen- en
veiligheidsdiensten al maanden
waarschuwen. Die diensten vre
zen vooral 'onvoorspelbare, ge
vaarlijke eenlingen'.
O. blijft nog zeker drie maanden
vastzitten, zijn zaak gaat in janu
ari verder.
Frank
Poorthuis
Nog 21 dagen
Ik ben nog even heel erg 'in' Car-
miggelt. Vijftig boekjes van hem
slingeren door het hele huis. Een
heerlijkheid. Extra leuk werd het
toen ik stuitte op het voor deze co
lumns zeer toepasselijke bundeltje:
De rest van je leven. Het verscheen in
1978, toen Carmiggelt 65 werd. In zijn
eigen woorden: 'Volgens de normen
van de maatschappij overschrijdt een
mens dan een grens. Aan de andere
kant van die grens begint 'de rest van
je leven'.''
Er verandert overigens niet zoveel
in zijn leven. Hij gaat lekker door met
schrijven van verhalen vanuit de
kroeg, of het pensionnetje waar hij
en zijn vrouw geregeld kwamen; dan
weer is hij in Parijs of terug in de
Haagse buurt waar hij geboren is. En
de meeste figuranten in zijn verhalen
zijn 'aan de andere kant van die
grens'. Herkenbare situaties. Als al
tijd.
Enthousiast als ik ben wil ik mijn
herontdekking natuurlijk delen met
mijn vrouw. Dus op zekere momen
ten probeer ik verhaaltjes na te ver
tellen. Moet je eigenlijk niet doen,
maar ja. Zo is
er één over een
man die na
Ik zag mijn
vrouw zelfs
stiekem
grinniken
veertig jaar
stopt met wer
ken. Hoopt
dat-ie als af-
scheidskado
van zijn colle
ga's een klein
tv'tje krijgt,
voor op z'n hobbykamer. Dus dat
zegt-ie tegen zijn vrouw: Als ze bel
len: dat wil ik! Komt z'n afscheid, wat
krijgt-ie? Een jaarkaart voor Artis. En
wie denk je dat ze verteld had dat-ie
dat wou: zijn vrouw. Die wou 'm ge
woon lekker uit de buurt.
Ik vond 't grappig. Mijn vrouw ook
wel. Ik zag haar volgens mij zelfs stie
kem grinniken om het idee dat ze mij
eenzelfde streek kon leveren. 'Maar',
zei ze toen, 'je kunt zo'n verhaal ei
genlijk niet navertellen, hé. Dan is 't
altijd minder.' Ik moest 't grommend
toegeven. Daarom ga ik tot slot ge
woon een stukje citeren uit een ander
verhaal.
De kastelein zocht net iets op de
grond, achter de tap, zodat hij als ge
sprekspartner tijdelijk uitviel.
Daarom boog de man zich naar mij
over en vervolgde: 'Vierenzestig was
hij. Op de rand van zijn pensioen. Je
hoort het vaak. Daar bouwen die ver
zekeringsmaatschappijen al die palei
zen van. Ze weten het. Ze telefoneren
elke dag met magere Hein.''
Ik lach niet vaak hardop bij het lezen,
maar dit gaf me zóveel plezier.
een hekel hebben aan de overheid
en de coronamaatregelen in het
bijzonder. Omdat O. via internet
op zoek was naar wapens en met
anderen offline afsprak om over
de plannen te praten vervolgt jus
titie hem ook voor het
voorbereiden
van een
moordaan
slag op de
minis
ter-presi
dent.
In een ver
hoor, na zijn
arrestatie in
juli, zei O. te
gen de poli
tie: ,,Als ik een wapen
had gehad, had ik het ge
daan." Gisteren sloeg hij
tijdens een eerste tussen
tijdse zitting in de recht-
bank Den Haag een andere toon
aan: ,,Ik weet niet wat me be
zielde. Het is nooit mijn bedoe
ling geweest om iets te doen." De
Amsterdamse mbo-student heeft
verder geen strafblad. ,,Ik zit de
laatste tijd
nogal in de
knoop met
mezelf. Ik
heb nooit
echte
vrienden
gehad en
was online
opzoek
naar gelijk
gestem
den, naar
vriend-
GO DONDERDAG 21 OKTOBER 2021
Nóg zeven mensen doen
aangifte om Sywert-deal
Raymond Boere
Amsterdam
Sywert van Lienden verdiende miljoenen aan de mondkapjes,
hoewel hij beloofde zich belangeloos in te zetten. foto dha
mm h
Peter Plasman krijgt veel re
acties. foto marlies wessels
DEN HAAG
Yavuz O. (22) chatte maanden
lang over het vermoorden van
premier Rutte. ,,Als ik een
wapen had gehad, had ik het
gedaan', zei hij tegen de politie.
- Cyril Rosman
Frank Poorthuis beschrijft hoe
het leven verandert als je stopt
met werken.
''Henk is ook dood, he?' zei de man.
Reageren:
frankpoorthuis@dpgmedia.nl
Yavuz O. was er via een
videoverbinding bij.
ILLUSTRATIE ANP
