11
'Lichaamresten
Laundri gevonden'
Navalny krijgt prijs
mensenrechten
Experts willen
mondkapje terug
iVWJakVsfAMEN OVER DE NIJPENDE SITUATIE BIJ DE OPVANG VAN ASIELZOEKERS
De burgemeester van Ter Apel, de 'flessenhals'
waar alle asielzoekers in Nederland doorheen
moeten, luidt de noodklok. Staatssecretaris
Broekers-Knol brengt 'verlichting' met
vijfhonderd extra opvangplekken.
Per week zijn dat er ongeveer 1200
en dat aantal is vrij constant sinds
september. Iedereen die in ons
land aankomt en asiel wil aanvra
gen, moet naar het Groningse
dorp Ter Apel, waar het aanmeld
centrum is. Daar is plek voor
maximaal 275 mensen. In de
nacht van dinsdag op woensdag
bivakkeerden er 750 mensen in
de tijdelijke tenten op het terrein.
Ze sliepen ook in kantoren van
de Immigratie- en Naturalisatie
dienst (IND) en de sportzaal, ver
telde burgemeester Jaap Velema
van Westerwolde, waar Ter Apel
onder valt. Uit het aanmeldcen
trum kunnen asielzoekers niet of
nauwelijks doorstromen naar de
asielzoekerscentra (azc's). Het
Centraal Orgaan opvang Asiel
zoekers (COA), verantwoordelijk
voor de opvang, heeft 29.500 bed
den. Die zijn al geruime tijd alle
maal bezet - ook door asielzoe
kers die in Nederland mogen blij -
ven maar voor wie geen huis be
schikbaar is. Daardoor moest het
COA voor de opvang al uitwijken
naar kazernes (voor de opvang
van Afghaanse evacués) en evene
mentenhallen.
In dat jaar werd Nederland ook
overspoeld met asielzoekers, die
voornamelijk uit een verwoes
tende oorlog in Syrië waren ge
vlucht. En als je kijkt naar de aan
tallen asielzoekers dat zich nu we
kelijks in Ter Apel meldt, kun je
concluderen dat die cijfers van
toen vergelijkbaar zijn met nu.
Maar dat is niet het hele verhaal,
weet hoogleraar Marlou Schrover,
aan de Universiteit Leiden gespe
cialiseerd in migratiegeschiede
nis. ,,In het begin van 2021 was er
niet zo'n grote asielinstroom. Die
aantallen begonnen pas te stijgen
in het derde kwartaal.'' Ter verge
lijking: begin van het jaar ging het
per week om zo'n 300-400 asiel
zoekers. In 2015, zegt Schrover,
kwamen er bijna 60.000 asielzoe
kers in één jaar.
Er is sprake van 'een heleboel pa
rallelle ontwikkelingen', zegt
Schrover. In augustus kwamen in
één klap zo'n tweeduizend Af-
ghanen naar Nederland met spe
ciale evacuatievluchten. Er zijn
Syriërs in Turkse kampen die nu
besluiten verder te reizen, bij
voorbeeld omdat ze geen perspec
tief zien voor een toekomst in
Turkije. ,,In 2015 zag je datzelfde
effect: toen werden Syriërs ook in
eerste instantie in de regio opge
vangen in tentenkampen. Maar er
kwam nog een winter aan en
hulporganisaties zeiden: nog een
winter in een tent, dat zien we
niet zitten. Toen dachten de
vluchtelingen ook: dan gaan we
toch maar een andere kant op.''
Bovendien was tijdens het hoog
tepunt van de coronacrisis reizen
vrijwel onmogelijk, ook voor
mensen die naar Nederland wil
den voor gezinshereniging. Dat
kan nu wel weer, waardoor de
toestroom toeneemt. En er mel
den zich ook veel Turken in Ne
derland die asiel willen. Turkije
staat niet bekend als een land dat
wordt verscheurd door oorlog,
maar bepaalde groepen kunnen
zich wel bedreigd voelen.
Om de druk van de ketel te halen,
al is het maar even, klinkt het heel
logisch: laat de mensen overnach
ten in een hotel, waar bed - opge
maakt en wel - en douche al voor
handen zijn. Maar zo makkelijk
gaat het niet, stelt een woordvoer
der van het ministerie van Justitie
en Veiligheid. In principe zou de
gemeenteraad van de gemeente
waar zo'n hotel staat daar iets over
te zeggen hebben. Of de commis
saris van de koning moet een ho
tel aanwijzen als opvangplek.
,,Maar dat is slecht voor het draag
vlak.'' Daarbij, zegt ze, moet er
dan in die hotels ook personeel
van COA en IND zijn om de asiel
zoekers te registreren en begelei
den. ,,De druk op het personeel is
groot. Dat was eerst druk met de
Afghaanse asielzoekers en krijgt
nu te maken met verhoogde in
stroom.'' Mensen zijn, kortom,
niet of nauwelijks beschikbaar.
De meeste gemeenten staan niet
te springen om asielzoekers op te
vangen, helemaal niet een halfjaar
vóór de gemeenteraadsverkiezin
gen van 2022. Maar hulp is wel
aanstaande: Gorinchem en Alme-
re hebben deze week nog vijfhon
derd plekken voor asielzoekers,
meldde staatssecretaris Ankie
Broekers-Knol gisteren na een be
zoek aan Ter Apel. Dat is volgens
haar geen oplossing voor Ter Apel,
maar geeft wel 'verlichting'. Per
1 november heeft ze verder 'uit
zicht' op drieduizend opvang
plekken, een combinatie van re
guliere azc's en noodopvang.
Maar daarmee zijn de structurele
problemen niet opgelost, waar
schuwt hoogleraar Schrover. Zij
ziet elke vijf jaar dezelfde proble
men in de asielcyclus. In de jaren
negentig waren het vluchtelingen
uit voormalig Joegoslavië, daar
voor de Tamils uit Sri Lanka, Viet-
namezen, Surinamers. ,,Het is
steeds een herhaling van zetten.
Gemeenten die niet bewilligen in
het openen van meer opvangloca-
ties, die de kont tegen de krib
gooien.'' En als de piek weer voor
bij is, worden de opvanglocaties
weer gesloten, de bedden en ove
rige huisraad weer verkocht. Tot
zich na een paar jaar een nieuwe
crisis aandient en iedereen wéér
met de handen in het haar zit. ,,Je
kunt er de klok op gelijkzetten.''
GO DONDERDAG 21 OKTOBER 2021
SARASOTA
Politieagenten hebben in een
natuurgebied in Florida mo
gelijk overblijfselen gevonden
van Brian Laundrie. Dat is de
verloofde van de 22-jarige
Gabby Petito, die na een zoe
kactie van bijna een maand
gewurgd werd teruggevon
den. Volgens NBC News zijn
de lichaamsresten aangetrof
fen vlak bij een plek waar
persoonlijke bezittingen van
Laundrie zijn gevonden. Lau-
ndrie en Petito reisden maan
denlang door de Verenigde
Staten en deden daarvan ver
slag op Instagram en You-
Tube. Petito werd als eerste
als vermist opgegeven. Kort
daarna verdween Laundrie.
BRUSSEL
De Russische oppositieleider
Aleksej Navalny krijgt dit jaar
de mensenrechtenprijs van
het Europees Parlement. Na-
valny zit, sinds hij nipt een
vergiftigingspoging met ze
nuwgas overleefde, in een
strafkamp. Rusland moet hem
onmiddellijk vrijlaten, eist het
parlement opnieuw. Navalny
krijgt de Sacharovprijs 'voor
vrijheid van denken' voor de
immense moed waarmee hij
onvermoeibaar strijdt tegen
de corruptie van het regime
van president Poetin, zegt
parlementsvoorzitter Sassoli.
,,Dat heeft hem zijn vrijheid
gekost en bijna zijn leven.''
LEIDEN
Nu het aantal coronabesmet
tingen en ziekenhuisopnames
toeneemt, zou de overheid
moeten overwegen mond
kapjes weer verplicht te ma
ken in binnenruimten, vinden
meerdere specialisten. ,,Er is
veel bewijs dat mondkapjes
helpen om verspreiding van
het virus tegen te gaan'', zegt
epidemioloog Frits Rosen-
daal. Wacht niet tot het te
laat is, vindt ook Red Team-lid
Marino van Zelst: ,,Je wilt lie
ver zo vroeg mogelijk ingrij
pen met lichte interventies,
dan wachten tot je weer bot
tere maatregelen moet tref
fen. Daar zit niemand op te
wachten.''
Overvol aanmeldcentrum
Ter Apel snakt naar hulp
Hanneke Keultjes
Ter Apel/Den Haag
1 Hoeveel mensen komen
naar Ter Apel?
2 Is dit te vergelijken met
de asielcrisis van 2015?
3 Waarom zijn het er nu
zoveel?
4 Waarom boekt het ministe
rie niet gewoon een hotel?
5 Waarom schieten andere
gemeenten niet te hulp?
Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol staat de pers te woord bij het aanmeldcentrum in Ter Apel, dat zij gisteren bezocht. foto anp
