Nazi-secretaresse
die vluchtte alsnog
voor de strafrechter
e
njoyhotels.nl
I Hoe kan het voor zo'n prijs?
w
9
Kijk voor meer Enjoyhotels op www.eojoyhotels.nl of bel 020-225 48 81
De 96-jarige Furchner zat gisteren
in een ambulancestoel en droeg
een elektronische armband. Die
moet voorkomen dat ze opnieuw
verdwijnt. De verdachte wordt be
schuldigd van medeplichtigheid
aan 11.412 gevallen van moord en
183 gevallen van poging tot moord.
Van 1 juni 1943 tot 1 april 1945
werkte ze als stenotypiste en se
cretaresse werkte voor comman
dant Paul Werner Hoppe van con
centratiekamp Stutthof, zo'n 35
kilometer ten oosten van Gdansk.
Ze zou onder andere executie
bevelen hebben uitgetikt en lijs
ten met namen van vrouwen en
kinderen die naar concentratie-
en vernietigingskamp Auschwitz
werden gedeporteerd. Daarmee
kreeg ze inzicht in de massamoord
en hielp ze de kampverantwoor
delijken, aldus de aanklacht.
Furchner ontkent. Cruciaal is de
vraag ofze wist van het 'wrede' en
'verraderlijke' karakter van de
misdaden. In de zaak zijn dertig
mede-eisers, onder wie overle
venden van Stutthof uit Polen en
Israël.
Het proces zou eind september
beginnen maar moest worden uit-
gesteld omdat de verdachte was
gevlucht. Furchner was met een
taxi in onbekende richting ver
trokken. Ze werd snel gearres
teerd, zat vijf dagen vast en kwam
daarna vrij met de elektronische
polsband.
Hoewel ze zei het proces niet te
willen bijwonen acht de recht
bank haar geestelijk en lichame
lijk geschikt om terecht te staan.
Zuiver geweten
De voormalige kampsecretaresse
begrijpt niet waarom ze zich 76
jaar na dato nog moet verantwoor
den. Ze verklaarde in 2017 dat ze
een zuiver geweten heeft.
Furchner was in 1954, 1964 en
1982 al als getuige ondervraagd.
Tijdens het proces tegen de com
mandant, in 1955, verklaarde ze
dat hij haar geen brieven over het
vergassen van mensen had gedic
teerd en dat ze zulke brieven ook
nooit had gezien. De oud-secreta
resse herinnerde zich vaag dat
Hoppe 'in zeldzame gevallen' om
executies had gevraagd.
Kampcommandant Hoppe
werd in 1957 veroordeeld tot ne
gen jaar cel maar hij kwam na drie
jaar al vrij en woonde in Bochum
tot zijn dood in 1974.
'Kleine vissen' die niet recht
streeks betrokken waren bij nazi
misdaden kunnen pas sinds 2011
worden vervolgd. De 91-jarige
John Demjanjuk werd toen ver
oordeeld voor medeplichtigheid
aan moord op ruim 28.000 men
sen in concentratiekamp Sobibor.
Dat we zelfstandig
blijven is fijn. Ook dat
naar ons is geluisterd
Ze zien me toch als een soort ver
rader. Dat heb ik nog nooit eerder
meegemaakt, dat ik me in mijn ei
gen dorp zo voel.'' Ze vertelt dat
een fusie vele malen beter voor het
dorp was geweest. Te weinig men
sen op het gemeentehuis, te
kwetsbaar. ,,En nu hadden we nog
zelf iets in te brengen, als het
straks alsnog moet, is dat niet zo.''
Vertrouwen
Over burgemeester Klein is Van de
Beek resoluut. Het was geen ver
rassing voor haar dat hij moest
vertrekken. ,,Hij heeft verschil
lende dingen gezegd in verklarin
gen. Als een burgemeester zwalkt,
hoe kun je daar dan op vertrou
wen?'' Het moment, zo vlak nadat
bekend werd dat Scherpenzeel als
nog zelfstandig bleef, dat was wel
licht wat ongelukkig, maar stond
voor zover zij weet los van elkaar.
Ik ben echt een nationalist van
mijn dorp. Ik ben heel trots op
Scherpenzeel, we zijn zo klein
maar hebben alles. We zijn saam
horig en toch verschillend."
Toevallig treffen we bij de kaas-
kar Marieke van de Beek, fractie
voorzitter van de Christenunie,
een van de oppositiepartijen die
voor de fusie was. ,,Het is vrij uit
zonderlijk dat je me hier tegen het
lijf loopt, want ik durfde sinds
donderdag eigenlijk niet over
straat. Ik heb wel het gevoel dat ik
met pek en veren door het dorp ga.
Maar het was raar. ,,Op het ge
meentehuis ging de vlag uit, en
vier uur later hing hij halfstok.''
Van Donselaar kan het ontslag van
de burgemeester niet verkroppen.
Hij gelooft niets van de beschuldi
gingen aan zijn adres. Wat de
Commissaris van de Koning hier
heeft gedaan, moet een onderzoek
naar komen, vindt hij. Hij heeft
Klein enkele keren ontmoet. ,,Hij
staat tussen de burgers in. Ik
bracht hem de ondertekende peti
tie. Hij was zichtbaar ontroerd.''
Dit kan ieder dorp overkomen,
benadrukt hij. Al het geld dat ver
brand is om zo'n fusie door te voe
ren, zo onnodig. Hij dacht dat Bur
gerinitiatief Scherpenzeel Zelf
standig opgeheven kon worden.
,,Maar nu gaat de strijd door voor
onze burgemeester.''
dat we nu nog meer kunnen fo
cussen op het bijzondere en de
verbondenheid van het dorp.'' Ze
hoopt wel dat er een wat minder
streng-christelijke burgemeester
komt, die gaat pleiten voor veran
dering.
Op het centrale plein vertelt een
Scherpenzeelse die niet met haar
naam in de krant wil, dat het niet
goed was gekomen als Scherpen-
zeel niet zelfstandig was gebleven.
,,Het was hullie en zullie gewor
den, verdeeldheid.'' Ze glimlacht.
,,Weet je, wij zijn een soort Urkers.
|25|
alles inclusief vakanties
1 5 dagen eten, drinken, slapen en entertainment. Alles-inclusief!
GO WOENSDAG 20 OKTOBER 2021
De 96-jarige Irmgard Furchner wilde per se anoniem blijven in
de rechtbank in Itzehoe. foto reuters
Twee weken na haar opzienba
rende vlucht is gisteren in het
Noord-Duitse Itzehoe het pro
ces begonnen tegen Irmgard
Furchner, secretaresse van
concentratiekamp Stutthof.
Caspar Naber
Berlijn
- Annette Gouman
Alles-Incluslef 5 dagen met eigen auto!
Enjoyhotel
Harz
Harz - Goslar-Hahnenklee
Alles-Incluslef 5 dagen met eigen auto!
VANAF
Duitsland!
6n)ovt<oteJ.,
in Dultsl®n
Enjoyhotel Lanaken
Belgisch Limburg -
Lanaken - Maastricht 1
Enjoy Berghotel
Vue
Valkenburg - Limburg
vanaf
N«aeri«nd!
Al 25 Jaar de
scherpste prijs!
Alle fouten voorbehouden en exclusief eventuele toeristenbljdrage. 4 Geen boekingskosten 4 Geen toeslag 1-persoonskamer 4 Enjoy garantie: kosteloos omboeken bij negatief corona reisadvies!
