ZEELAND 11
OPINIE GERALDA LUBBES
Een lekker visje op
je bord 's avonds zit
er niet meer in,
betoogt blogger
Geralda Lubbes uit
Waarde. Want de
Westerschelde zit
vol PFAS.
fgelopen zondag liep
ik er weer. Of het mijn
favoriete plekje is,
weet ik niet. Maar ik
^^^^^^doe het wel graag. De
mensen die mij beter kennen, we
ten vast dat ik de auto zoveel mo
gelijk mijd. Dat zijn voor mij vele
fietstochtjes naar Kruiningen,
Krabbendijke of verder. Ga ik rich
ting Kruiningen, dan kies ik voor
de buitendijkse route. Behalve als
het waait. Of te hard waait. Want
waaien doet het hier altijd.
Gemengde gevoelens
De industrie van Antwerpen ligt
aan de skyline. Met als eyecatcher
de twee torens van Doel. 's Avonds
mooi verlicht als lampje in de 24-
uurs economie. Als finish voor
schepen in de nacht. Als sfeerver
lichting of lichtvervuiling voor
ons als buren. Het geeft me ge
mengde gevoelens. Welvaart. Be
drijvigheid. Milieuvervuiling in de
lucht. Bodem. En het water. En
sinds kort heeft het een naam.
PFAS. Of PFOS.
Natuurlijk wist je het wel dat
het niet helemaal zuivere koffie is
wat daar op het industriegebied
brandt. Ondanks de artikelen die
ons hoop geven. Over strenge Bel
gische en Nederlandse wetgeving.
De komst van zeehonden op de
zandplaten. De verkoop van zee
kraal uit de Westerschelde. Dat
moet in Nederland voldoen aan
strenge voedingseisen.
Dat kan dus alleen maar in
schoon water zijn.
Verboden toegang
Ik zie een wulp wormpjes zoeken
op het slik. Zoals we de Wester-
schelde bodem hier noemen. Het
schorrengebied met z'n neerbui
gende rietgrassen door de wind.
En dan weer trots terugverend. Tot
de volgende windvlaag. Een
schuilplaats voor watervogels. Een
paar stappen in het vogelbroedge
bied wordt ontmoedigd door het
bordje 'Verboden toegang. Be
schermd natuurgebied'.
Iets uit de wind in een bocht van
de zeedijk ga ik zitten.
Ik moet denken aan ons corona
uitje. Nu een jaar of iets langer ge
leden. Een fietstochtje van zo'n 20
minuten naar de zeehondenuit-
kijk. Zoals de kinderen het noe
men. Op de dijk richting Rilland
staat een verrekijker. Inclusief een
mooi infobord voor wie zich wil
verdiepen in de zeehonden en ve
getatie in de Westerschelde.
In de zee zwemmen
De voor kinderen veel te hoge ver
rekijker gaf ons een inkijkje in het
zeehondenleven op de zandplaat.
Zolang mijn armen ze konden til
len. Want mama fungeerde als op
stapje.
Een glimlach komt op mijn ge
zicht. Het was hoogzomer nu
bijna twee jaar geleden. Ons wa
terratje van toen bijna drie wilde
zo graag in de zee zwemmen. De
spetters voel ik nog op mijn ge
zicht. Ik tot mijn knieën erin en zij
al springend en plonzend om me
heen. Het was opgaand water. Het
kiezelstrandje was nog net zicht
baar. 'We blijven zwemmen tot de
steentjes helemaal onder zijn,
mama'.
Je begrijpt wel dat ik het graag
doe. Het buitendijkse fiets- of
wandelpad geeft de sfeer van rust.
Van ontspannen. Een stukje va
kantiegevoel dat ik veel te weinig
heb.
Laatst las ik dat bossen goed
voor je zijn. Omdat een mens in
groen rust ervaart. Ik denk dat dat
voor dit blauwgrijs ook geldt.
Het maakt me boos
Even je gedachten ordenen.
Ruimte geven in je hoofd.
Maar sinds kort voelt het toch
anders. De rust buigt zich soms
enigszins om naar onrust. De
scholekster met zijn oranje poot
jes. Groepjes steltlopers zoekend
naar kreeftjes, krabben en worm
pjes. Een plaatje om van te genie
ten.
Maar nu maakt het me boos.
Nee, eerder verdrietig. Tientallen
jaren lang PFAS en ander afval ge
loosd in hun omgeving.
Tast het ook hun immuunsys-
teem aan, zoals bij ons? Veroor
zaakt het bij vogels ook kanker, zo
als bij ons?
Hoe ver is de mens heen dat
welvaart, winst en economisch be
lang boven gezondheid worden
gesteld?
Hoe ver is de mens
heen dat welvaart,
winst en economisch
belang boven
gezondheid worden
gesteld?
Onrust niet weg
Helaas kunnen de krantenartike
len deze onrust ook niet wegne
men. De betrokken Vlaamse mi
nister die de zorgen van Zeeland
deelt ten spijt.
Met nieuwe wetgeving en
strenge woorden. Daar heb je de
komende jaren nog niets aan. Als
het ooit tot een oplossing komt.
Want PFAS terug de fabriek in
pompen. Dat gaat helaas niet
meer.
De verhalen van mijn vader her
inner ik me nog. Van de zwempar
tijen in de Westerschelde met zj
vader. In de ondiepe geulen bij
Bath waar de stroming niet te
sterk was. Het vissen toen hij een
jaar of tien was en het opeten van
de vangst. En zolang geleden is dat
nog niet. Want zo oud is hij nog
niet.
De vissers zitten er nog. Welis
waar met een emmer voor de
vangst. Maar een lekker visje op je
bord 's avonds. Dat zit er niet meer
in.
We weten het wel.
De inwoners rond de Wester-
schelde.
Voor zwemmen, vissen en je ei
gen veiligheid rijd je toch dat
stukje omhoog naar de Ooster-
schelde.
donderdag 14 oktober 2021
GO
De op deze pagina geplaatste opinie
stukken vindt u ook op onze website
onder het kopje Opinie
'PFAS terug de fabriek in
pompen, dat gaat helaas niet'
HL
m±~
Geralda Lubbes aan de zeedijk van de Westerschelde bij Waarde. foto johan van der heijden
-Geralda Lubbes
Geralda Lubbes uit Waarde houdt
het blog www.floz.nl bij, over de
sign en Zeeuwse zaken.
