Migrantengemeenschappen werken aan acceptatie van
h
18
In veel migrantengemeenschappen is
homoseksualiteit nog steeds een taboe. Alleen het
hijsen van de regenboogvlag op Coming Out Day
aanstaande maandag gaat dat niet veranderen.
'Bezoekers
mochten alles
aan ze vragen.
Maar alleen
vragen, niet
schelden'
V
M ap, wat ga jij
nou doen?",
zei de zoon
van Hasan
Kaplan (58)
verbijsterd,
toen hij hoorde dat zijn vader een
bijeenkomst voor Turkse jongeren
organiseerde waarop gesproken
zou worden over homoseksuali
teit. „Straks gaan mensen denken
dat dat allemaal maar normaal is.''
Kaplan: ,,Toen heb ik gezegd dat
hij gewoon moest komen, zonder
vooroordelen.''
Op de bijeenkomst zagen en
hoorden de zoon van 'dialooglei-
der' Kaplan en nog twintig andere
Turks-Nederlandse jongeren de
aangrijpende verhalen van een
jonge Turkse homo, die vertelde
dat hij 'echt had geprobeerd een
vriendin te hebben', maar dat dat
gewoon niet werkte. En het ver
haal van een jonge Turkse lesbi
enne, die vertelde over buitenge
sloten worden, depressies en ge
dwongen gesprekken met de
imam.
Van binnenuit
Ruim 700 van dat soort confron
terende gesprekken werden er de
afgelopen drie jaar gevoerd. Niet
alleen in de Turkse gemeenschap,
maar ook in de Marokkaanse, de
Irakese, de Somalische en de Erit-
rese. Het project 'Verandering van
Binnenuit' werd opgezet om de
acceptatie van homoseksualiteit
binnen migrantengemeenschap
pen te verhogen.
Dat is nodig, blijkt uit de cijfers.
Uit onderzoek van het SCP (Soci
aal en Cultureel Planbureau) uit
2014 bleek dat 9 van de 10 Neder
landers geen problemen hebben
met homoseksualiteit. Ook een
ruime meerderheid in de Antilli
aanse en Surinaamse gemeen
schappen in Nederland heeft die
mening. Maar onder Turkse en
Marokkaanse Nederlanders vond
toen ongeveer de helft homosek
sualiteit 'iets verkeerds'.
Cijfers vanuit kleinere gemeen
schappen zijn er niet. ,,Maar in
sommige groepen is het onder
werp echt nog een groot taboe'',
weet Hanneke Felten van Movi-
sie, het Kennisinstituut dat de ge
sprekken samen met zeven mi
grantenorganisaties opzette. ,,In
Eritrea is homoseksualiteit straf
baar, dus Eritreeërs die net in Ne
derland zijn, denken dat je er de
gevangenis voor in kunt gaan.
Dan moet je van ver komen in het
gesprek."
Bij Turkse Nederlanders blijft
homofobie vaak onder de opper
vlakte, bij Marokkaanse jongeren
uit het zich vaker in (straatge
weld. „Marokkaanse jongens han
gen vaker rond op straat, daar wil
len ze hun mannelijkheid laten
gelden", stelt Laurens Buijs, soci
aal wetenschapper aan de Univer
siteit van Amsterdam. „Het alge
mene beeld is wel dat er een
lichte vooruitgang is in de
Turkse en Marokkaanse ge
meenschap. Maar in die ge
meenschappen speelt de is
lam een grote rol en die staat
op gespannen voet met ho
moseksualiteit.''
Hasan Kaplan en Nevzat
Cingöz - beiden getrouwd
met een vrouw - voerden
als dialoogleiders namens
het IOT (Stichting In
spraakorgaan Turken) ge
sprekken in de Turkse ge
meenschappen in Arnhem
en Utrecht. „Er moet gepraat
worden", zegt Cingöz, in het
dagelijks leven docent commu-
I"
«5
rfi'
nicatievaardigheden aan de Hoge
school Arnhem Nijmegen (HAN).
„Want er zijn nog zoveel vooroor
delen."
Het vooroordeel dat homo's
best kunnen veranderen als ze dat
'maar gewoon willen'. Of dat ho
moseksualiteit alleen iets van
deze tijd of specifiek iets van
het Westen is. Cingöz: „Het
is een taboe. Veel Turkse
mensen zijn decennia gele
den naar Nederland geko
men, maar hier binnen
hun eigen cultuur van
toen gebleven. Ze kij
ken alleen Turks
nieuws, hebben zich
niet verder ontwik
keld. Daardoor was
homoseksualiteit een
nieuw onderwerp
voor ze, waar ze niet
mee om wisten te
gaan.''
Het levert veel pro
blemen op. Een
Turks-Nederlandse
jongen die niet uit de
kast durft te komen, omdat zijn
vader dan zal moeten aanhoren
'dat zijn zoon een vrouw is ge
worden'. Een Turks gezin dat hun
kind niet bij een leraar in de klas
wil, omdat die homoseksueel is.
Een vrouw die in Turkije netjes
haar bruiloft met een man vierde,
maar eenmaal in Nederland direct
bij haar vriendin introk, omdat ze
nu eenmaal op vrouwen valt.
,,Ik wil dat mensen mij accepte
ren zoals ik ben, dan moet je ook
anderen accepteren zoals zij zijn'',
zegt Cingöz (59), die op zijn 12de
met zijn ouders naar Nederland
kwam. Om die acceptatie te laten
zien, voer hij in 2012 mee toen er
voor het eerst een boot met
Turkse homo's meedeed aan de
Canal Parade tijdens de Gay Pride
in Amsterdam. De opvarenden
werden bedreigd 'vanuit religi
euze en ultranationalistische
hoek'. En Cingöz was nog niet van
de boot af of zijn vader hing al aan
de lijn, vanuit Turkije. ,,'Maak je
niet druk, pap', zei ik, ,Ik ben nog
steeds dezelfde'."
ZATERDAG 9 OKTOBER 2021 GO
'Een Eritreër
denkt dat hij
hier als homo
de cel in moet'
CYRIL ROSMAN
Hasan
Kaplan,
dialoog-
leider