voorbeeld zijn'
70-ers in de 'bende van vier'
15
'Mensen beseffen
dat ze
beschadigd uit
een kabinet
kunnen komen'
zijn zo beschadigd te raken dat ze
hierna nergens meer terecht kun
nen.
Voormalig DSM-baas Feike Sij-
besma, vorig jaar 'speciaal gezant'
tijdens de coronacrisis, heeft ach
ter de schermen al laten weten er
niet aan te moeten denken om
over te stappen naar de politiek.
Hij vindt de prijs te hoog. Sij-
besma kreeg allerlei verdachtma
kingen over zich heen. ,,Als je een
publieke functie wilt vervullen,
kan dat blijkbaar alleen nog als je
voorheen in een klooster hebt ge
zeten'', verzuchtte SGP-Kamerlid
Chris Stoffer al naar aanleiding
van de ophef over Hoekstra.
Het is de paradox van het Bin
nenhof. Terwijl Den Haag roept
om mensen van buiten die de
Haagse bestuurscultuur nieuw le
ven kunnen inblazen, slinkt de
animo om over te stappen naar de
politiek omdat iedereen die te
veel verdient of in het verleden
een keer een verkeerde uitspraak
heeft gedaan daarop kan worden
aangevallen.
,,Mensen beseffen dat ze er be
schadigd uit kunnen komen'',
zegt Dijkhoff. ,,Zeker zij die wat
jonger zijn. Die calculeren: als het
niet goed afloopt, is het een risico.
Misschien krijgen we straks wel
een kabinet dat meer past bij de
bevolkingssamenstelling, meer
'verzilverd' is, wat meer op leef
tijd." Oudere, ervaren krachten
hebben niet het nadeel dat de rest
van hun carrière gevaar loopt, ook
pakt de druk van social me
dia-heksenjacht en bedreigingen
anders uit voor seniors, denkt
Dijkhoff.
,,Als je kinderen al uit huis zijn,
lijdt je omgeving er gewoon min
der onder", zegt de voormalige
VVD-kroonprins, die zelf liever
niet gebeld wordt voor een post in
Rutte-IV. ,,Dan hoef ik geen nee
te zeggen. Maar het is ook een
prachtig vak hoor, het is een eer
om dienaar van de kroon te zijn.
Ik bedoel: uiteindelijk is het ook
fijn als je later in het bejaarden
huis een goed verhaal te vertellen
hebt, iets meegemaakt hebt. Daar
bouw je wel aan als je zo'n functie
mag vervullen.''
GO ZATERDAG 9 OKTOBER 2021
naar het zogeheten
ceo-effect: wat is nou ei
genlijk precies de bij
drage die de grote baas
levert aan de prestaties
van een bedrijf? ,,En wat
blijkt? Die bijdrage is toe
genomen. Dat komt niet
doordat we ineens beter
leiders hebben gekregen,
maar doordat we meer
letten op wat zij doen en
beslissen, krijgen ze au
tomatisch meer invloed.
Aandeelhouders letten er
meer op, media geven er
meer aandacht aan en zo
wordt de invloed van lei
ders groter. Dat zie je ook
in de politiek.''
Dat maakt het werk van
leiders niet altijd makkelij
ker, legt Stoker uit:
,,Doordat we meer letten
op onze leiders en we
meer over hen weten, ko
men we ook automatisch
meer dingen te weten die
we minder leuk vinden.
Leiderschap draait van
oudsher om de vraag
waar iemand voor staat:
ben je geloofwaardig? Zo
ja, dan willen we ons door
iemand laten leiden. Maar
doordat echt alles tegen
woordig in de spotlights
gebeurt, is het afbreukri
sico dus ook groter. Je
moet tegenwoordig
voortdurend een goed
voorbeeld zijn.''
Politieke pensionado's
hoeven zich minder
druk te maken om hun
reputatie, maar ook zij
staan niet te springen
om het vuile werk op te
knappen.
Toen de ploeg van Rut-
te-III in 2017 aantrad
was de oudste minister
Ferd Grapperhaus, met
57 jaar. In de demissio
naire nadagen van dit
kabinet neemt de gemid
delde leeftijd flink toe
met de komst van Ben
Knapen (70 jaar), Tom
de Bruijn (72) en Henk
Kamp (69).
Deze bestuurlijke vetera
nen kunnen een nieuwe
trend inluiden, zoals
VVD'er Dijkhoff stelt:
,,Misschien krijgen we
straks wel een kabinet
dat meer past bij de be
volkingssamenstelling,
meer 'verzilverd' is, wat
meer op leeftijd."
De seniors hebben geen
carrièreplannen meer,
waardoor ze niet meer
bang hoeven te zijn om
beschadigd te raken.
Deze generatie heeft de
handen vrij. Maar zelf
vinden ze hun aanstel
ling soms een zwakte
bod, zo bleek al toen
'formatietovenaar' Her
man Tjeenk Willink dit
voorjaar gebeld werd om
een weg uit de verken-
nerschaos te vinden.
,,Het is volgens mij ar
moede als je moet con
stateren dat je alleen bij
een 79-jarige kan uitko
men'', zei Tjeenk Willink
op Den Haag FM.
Begin april fietste hij het
Binnenhof op als infor
mateur.
Een van zijn opvolgers,
Johan Remkes, is al
70. VVD-prominent Henk
Kamp vertelde eind au
gustus ook dat het 'aan
de volgende generatie
is': ,,Ik heb 40 jaar lang
politieke verantwoorde
lijkheid gedragen, nu
geef ik commentaar."
Maar, zei hij daarbij: als
de plicht roept, is het
lastig nee verkopen.
Nu is hij tijdelijk minister
van Defensie.
Inmiddels zitten er vier
(bijna-) 70-ers in de be-
windsliedenploeg. Ze
noemen zichzelf 'de
bende van vier', zei
staatssecretaris Ankie
Broekers-Knol (75) vo
rige week in deze krant:
,,De bende van vier! De
70-ers! Da's gewoon la
chen." Maar een deel
van de bende keert na
de formatie niet terug.
Knapen en Kamp bedan
ken de volgende keer,
waarschuwden ze al.
,,Het is echt even omdat
de nood aan de man
was", zei Knapen.