We eisen een kabinet vol smetteloze bewindslieden
13
We stellen steeds hogere eisen aan
onze politici. Zeker met de
aankondiging van een nieuw kabinet
dat het ra-di-caal anders gaat doen,
snakt het Binnenhof naar kreukloze
bewindslieden. Partijen worstelen met
de zoektocht naar nieuwe ministers.
Alleen al de
afgelopen week
werd de geloof
waardigheid van
twee leiders ter
discussie gesteld
NIELS KLAASSEN EN HANS VAN SOEST
tel dat demissio
nair premier
Mark Rutte van
avond met een
wijntje op in z'n
Saab ergens een
paaltje uit de
grond ramt en doorrijdt. Zou hij
dan volgende week nog premier
zijn?
De kans is nihil, weet iedereen
met een politieke antenne. Tijden
zijn veranderd. Het was Ruud
Lubbers die in 1974 als minister
met een borrel op een aanrijding
veroorzaakte, doorreed en alleen
daarvoor een boete kreeg. De 0,3
promille alcohol in zijn bloed was
niet strafbaar hoog, dus premier
Joop den Uyl reageerde nuchter:
kan gebeuren.
Lubbers overleefde als premier
ook twee andere serieuze kwes
ties, één rond fiscale douceurtjes
voor zijn familiebedrijf (de R3-af-
faire) en de Koeweit-affaire, toen
hij zijn politieke post ook leek te
gebruiken voor de 'BV Lubbers'.
Anno 2021 zou dat anders aflo
pen voor de premier. Positief ge
steld: de maatschappij hecht meer
waarde aan integriteit en het ne
men van verantwoordelijkheid.
Het moreel-ethische kompas is
hypergevoelig.
Maar je kunt het ook anders for
muleren: er is een afrekencultuur
ontstaan. Inmiddels leidt zelfs de
schijn van belangenverstrengeling
al tot een motie van afkeuring. De
Tweede Kamer is vooral druk met
spoeddebatten over incidenten.
Daarbij worden beleidsinhou
delijke missers - die leidden tot
bijvoorbeeld de vernietigende
toeslagenaffaire - makkelijk op
één hoop gegooid met de per
soonlijkheid van een minister of
staatssecretaris. Alleen al de afge
lopen week werd de geloofwaar
digheid van twee leiders van poli
tieke partijen door de Tweede Ka
mer ter discussie gesteld.
CDA-leider Wopke Hoekstra
kreeg de wind van voren omdat
hij in 2009 geld had gestoken in
een bedrijf van een vriend dat ge
vestigd was op de Britse Maag
deneilanden. D66-leider Sigrid
Kaag kreeg het dinsdag te verdu
ren omdat ze alsnog instemde
met formatiegesprekken met
VVD, CDA én Christenunie - iets
dat ze daarvoor juist niet wilde.
,,U staat er gekleurd op nu", zei
Henk Nijboer (PvdA) tegen Hoek
stra. ,,Als de minister in die
offshore-industrie blijkt te zitten,
hoe kunt u nog geloofwaardig
zijn?'' PVV-leider Geert Wilders
haalde uit naar Kaag, die eerst niet
en toen wel met CU wilde: ,,De
prima donna van de Haagse hek
senketel met haar zogenaamde
nieuwe leiderschap. Het is totale
onbetrouwbaarheid."
Omloopsnelheid
Ofje het eens bent met de kritiek
of niet, iedereen in Den Haag ziet
dat de eisen aan politici steeds ho
ger worden. De omloopsnelheid
van ministers en staatssecretaris
sen loopt op: ze treden veel vaker
af dan vroeger en dat is niet omdat
er toen minder misging.
Daarnaast is hun geloofwaar
digheid steeds vaker inzet van het
debat. Een politicus die een com
promis sluit, breekt een belofte en
'draait'. Wie in zijn of haar verle
den ooit iets heeft gezegd of ge
daan wat naar de huidige maatsta
ven onwenselijk is, wordt snel als
GO ZATERDAG 9 OKTOBER 2021
'Als politicus
kun je nu over
elke stoeptegel
struikelen'
LEES VERDER OP PAGINA 14
