■H
Wopke ziet
nieuwe pot
met geld
niet zitten
9
De wereld probeert zicht
te krijgen op de bedoelingen
van de taliban in Afghanistan.
Als de behandeling van de
Hazara-minderheid een test
is dan ziet het er slecht uit.
Afghanistan een eerste indicatie.
Leden van deze etnische minder
heid (zes tot zeven miljoen men
sen, zo'n 20 procent van de bevol
king) zijn in grote meerderheid
sjiitisch waardoor zij in de ogen
van de soennitische Pashtun (het
merendeel van de taliban) onge
lovigen zijn. De Hazara's, volgens
historici afstammelingen van
Mongoolse strijders van Dzjengis
Khan uit de 13de eeuw, hebben
een meer Aziatisch uiterlijk en le
ven vooral in het centrale deel van
Afghanistan. Ook in hun taal wij
ken Hazara's af van de gemid
delde taliban. Zij spreken Haza-
ragi, een Farsi-dialect (Perzisch).
Die eigen identiteit zorgde ervoor
dat in 1893 tienduizenden van
hen het leven lieten toen koning
Amir Abdul Rahman Khan (een
Pasthun) opdracht gaf hen om het
leven te brengen. Wie overleefde
werd verkocht als slaaf. Maar ook
de laatste 20 jaar werden zij onder
de pro-westerse regeringen vaak
behandeld als tweederangsbur
gers. Bovendien bleven zij het
mikpunt van de taliban en Islami
tische Staat met bomaanslagen.
Niets was daarbij veilig, behalve
moskeeën werden ook een meis-
C In de provincies
Daikundi en Uruzgan
zijn vele honderden
families verjaagd
jesschool en bruiloftsfeesten, zelfs
een kraamkliniek opgeblazen. Er
vielen honderden slachtoffers.
Onder de taliban keert de re
pressie van de jaren 90 terug. De
Hazara's hebben het alweer zwaar
te verduren. De eerste executies
zijn uitgevoerd. Deze week
maakte Amnesty International
nog melding van de moord op
dertien Hazara's, onder wie een
17-jarig meisje, in Kahor in de
provincie Daykundi. Generaal
Sarwar Ali, een gerespecteerd lid
van de Hazara's, werd in het
openbaar terechtgesteld. Taliban
bliezen ook het standbeeld op van
Hazara-leider Abdul Ali Mazari,
die zij in 1995 hebben vermoord.
Het stond in Bamiyan, waar in
2001 de enorme Boedha-beelden
werden opgeblazen.
Habiba Sarabi, een politiek lei
der van de Hazara's, zegt dat zij
bewijzen heeft van nog meer
misdaden. ,,Ik kan die niet delen
omdat ooggetuigen dan groot ge
vaar lopen'', aldus Sarabi, die de
eerste vrouwelijke gouverneur
was in Afghanistan.
Zeker is dat de taliban in heel
het land in woonwijken van deur
tot deur gaan, op zoek naar Haza-
ra's die de afgelopen 20 jaar tegen
de fundamentalisten hebben ge-
streden en hebben gewerkt voor
de vorige regeringen. Ook krijgen
Hazara's er overal flink van langs.
In dorpen als Jaghouri kregen
boeren, winkeliers en ook kinde
ren een pak slaag. Bovendien ver
drijven de taliban op grote schaal
Hazara's uit hun dorpen. In de
provincies Daikundi en Uruzgan
zijn vele honderden families uit
hun dorpen verjaagd. Vee en
oogst werden in beslag genomen.
,,Dit is een terreurdaad'', aldus
Ghulam Hazrat Mohammadi,
dorpsoudste in Tagabdar. ,,We le
ven hier al generaties lang. Zijn
sjiieten geen Afghanen?'' Haza-
ra-leider Mohammad Mohaqeq
waarschuwt voor een humani
taire ramp nu families zo kort
voor de winter zijn verjaagd. ,,Ha-
zara's zijn niet veilig in Afghani
stan. Ze willen ons allemaal ver
nietigen, onze cultuur, onze ge
schiedenis, ons bestaan.''
Hij is de naamgever van dat andere
investeringsfonds, het Wopke-
Wiebesfonds, maar een nieuwe
'pot met geld' in het leven roepen
noemt Hoekstra ditmaal een 'ro
mantisch idee' dat niet per se gaat
werken.
Hoe dat zit? Onder de forme
rende partijen VVD, CDA, D66 en
Christenunie circuleert momen
teel een plan om 'tientallen miljar
den' te gaan lenen om te kunnen
investeren. Bijvoorbeeld in wo
ningbouw, herstel van wegen, het
stikstofdossier en klimaatbeleid.
Omdat Nederland momenteel te
gen laag tarief geld kan lenen, zijn
zulke investeringen nu relatief
goedkoop. En laat Hoekstra nu net
aan de onderhandelingstafel zitten
als leider van het CDA.
Toch liet hij in een debat in de
Tweede Kamer gisteren weten dat
hij als minister van Financiën het
plannetje niet direct omarmt. ,,Ik
Het is een romantisch
idee dat met een pot
geld alle problemen
ineens zijn opgelost
kan daar in mijn rol als aanwezige
aan de onderhandelingstafel niet
op reageren, maar het is een roman
tisch idee dat met een pot geld alle
problemen ineens zijn opgelost.''
Vooral de VVD liet eerder in het
debat blijken wel gecharmeerd te
zijn van het plannetje, dat vorige
week uitlekte. Een soort 'Nationaal
Herstel-Transitiefonds', een extra
'boost' voor de economie. Maar in
de Tweede Kamer bleek al dat par
tijen - van Pvda en GroenLinks, tot
het formerende Christenunie - er
nog niet voor warmlopen. ,,De in
zet van de VVD is nu om voor sin
terklaas te gaan spelen, maar niet te
kijken naar structurele proble
men'', sneerde Bart Snels van
GroenLinks al. Punt is namelijk dat
het zou gaan om eenmalige uitga
ven, geen structurele investeringen
die voor een aantal jaren op rij ge
daan zouden worden.
Misschien speelt mee dat het eer
dere fonds dat Hoekstra opzette
met collega Eric Wiebes, het Wop-
ke-Wiebesfonds, nauwelijks is aan
gesproken. Die pot geld vol (ook al
geleende) miljarden moest innova
tieve projecten en de economie
aanjagen, maar van de 3,4 miljard
euro die komend jaar beschikbaar
is, verwacht het kabinet nog geen
216 miljoen euro uit te geven. De in
gediende plannen, bleken dikwijls
ondermaats.
GO VRIJDAG 8 OKTOBER 2021
Hans van Zon
Rotterdam/Kaboel
Een pot met miljarden euro's
om problemen op te lossen,
een beetje zoals het Wopke-
Wiebesfonds, daar heeft minis
ter Wopke Hoekstra (Financiën)
ditmaal niet zo'n trek in.
Tobias den Hartog
Den Haag
- Wopke Hoekstra, minister
De Hazara's, volgens historici
afstammelingen van Mongoolse
strijders van Djengis Khan uit de 13de
eeuw, hebben een meer Aziatisch
uiterlijk en leven vooral in het centrale
deel van Afghanistan. fotos afp
