Kabinet wil ingrijpen als
energienota explodeert
Stervensbegeleiding voor gorilla Ndakasi
RUMANGABO foto's virunga national park, getty images
4
Een deel van het kabinet komt
dinsdag bij elkaar om een oplos
sing te verzinnen voor de fors stij
gende gasprijs. Ook staat het on
derwerp vandaag op de agenda van
de ministerraad. De energiereke
ning dreigt voor veel burgers en
bedrijven de pan uit te rijzen. ,,Het
kabinet gaat zich beraden over of
er ingrepen nodig zijn en zo ja,
welke'', liet minister Hoekstra (Fi
nanciën) gisteren weten.
Volgens Haagse ingewijden is
het kabinet bereid om miljarden
euro's op tafel te leggen, onder
meer om de energiebelasting te
verlagen. Komende dinsdag staat
een ingelast Bewindsliedenover-
leg (BWO) op de agenda over de
exploderende gasprijs. Daarbij is
vermoedelijk premier Rutte aan
wezig, net als de bewindsperso
nen van de ministeries van Econo
mische Zaken en Klimaat, Sociale
Zaken, Financiën, Binnenlandse
Zaken én Buitenlandse Zaken.
Crisisteam
Sinds vorige week werkt een team
van ambtenaren van deze ministe
ries ook samen om naar een oplos
sing te zoeken. ,,Dit is géén crisis
team, want er is op dit moment
geen sprake van een crisis'', zegt
een Haagse bron. ,,We zien wel
veel paniek. Maar de meeste men-
sen hebben gewoon een vast ener
giecontract, waardoor zij niks
merken van de stijging. En de ver
wachting is dat de gasprijs in het
voorjaar weer zal dalen.''
Toch wil het kabinet 'doen wat
nodig is' om te voorkomen dat de
energierekening voor een deel van
de huishoudens per 1 januari gi
gantisch omhoog schiet. Vooral
mensen met een variabel energie
contract dreigen de pineut te wor
den. Energieleveranciers kunnen
twee keer per jaar hun variabele
prijzen aanpassen: op 1 januari en
op 1 juli. De vrees is dat de tarieven
1 januari de pan uit rijzen. Kleinere
leveranciers hebben de prijzen nu
al aangepast. Het Nationaal Insti
tuut voor Budgetvoorlichting (Ni-
De verwachting
is dat de gasprijs
in het voorjaar
weer zal dalen
bud) is blij dat het kabinet gaat in
grijpen. Volgens het Nibud kun
nen honderdduizenden in de knel
komen door de prijsstijging. Voor
een gemiddeld huishouden kan de
gasrekening in het slechtste geval
900 euro hoger uitvallen. Dat is
bovenop de 1500 tot 1600 euro die
de consument nu betaalt. ,,We
gaan kijken wat exact de gevolgen
zijn voor mensen'', zei minister
Hoekstra gisteren. Hij wil bekijken
hoe structureel de prijsstijgingen
zijn: ,,Is het een korte piek, dan heb
je echt een andere discussie.'' Maar
Hoekstra benadrukte dat gezinnen
met een modaal inkomen 'al gauw
in problemen komen als de vaste
lasten een paar tientjes stijgen'.
Tijdens de Algemene Politieke
Beschouwingen werd al 500 mil
joen euro uitgetrokken voor een
lagere energienota. Maar dat is niet
genoeg om de prijsstijgingen te
compenseren. Daarvoor zijn mil
jarden euro's nodig. Het demissio
naire kabinet lijkt bereid om dat
geld eenmalig neer te tellen. Over
de precieze manier waarop de
energienota wordt verlaagd, zal
komende dinsdag worden gespro
ken door de betrokken ministers.
Tegoedbon
De verwachting is dat in ieder ge
val de energiebelasting omlaag
gaat. Ook kan via gemeenten meer
geld gaan naar woningisolatie.
Mensen met een laag inkomen
zouden direct een tegoedbon kun
nen krijgen om hun huis beter te
isoleren. ,,Dat er iets moet gebeu
ren staat buiten kijf, er zijn gezin
nen die dadelijk de eindjes niet
meer aan elkaar kunnen knopen'',
zegt CDA-Kamerlid Henri Bon
tenbal. ,,Een makkelijke oplossing
is er echter niet. Op de langere ter
mijn moeten we gaan bouwen aan
een energiesysteem dat niet alleen
duurzaam is, maar ook betrouw
baar en stabiel.'' Demissionair mi
nister Hoekstra wil óók nieuwe
koopkrachtplaatjes laten opma
ken. Maar hij waakt voor haast of
paniek. Want dit gaat pas spelen
vanaf 1 januari, benadrukte hij: ,,Ik
wil niet snel iets in elkaar flansen.''
TOESLAGENAFFAIRE
Keer op keer beslisten bestuursrechters bij
kinderopvangtoeslagzaken in het voordeel van
de Belastingdienst. Die juridische tunnelvisie
mag nooit meer plaatsvinden, staat in het
rapport Recht vinden bij de Rechtbank.
Dat moet voortaan anders, advi
seert de Werkgroep Reflectie Toe
slagenaffaire Rechtbanken, met
name als voor burgers onevenre
dige negatieve effecten dreigen.
,,In die gevallen zouden zij meer
gewicht moeten toekennen aan de
rechtsbescherming van het indi
vidu." Hiervoor moeten rechters
zich echter beduidend beter inle
ven in die burger dan nu en rele
vante feiten actief onderzoeken.
Magistraten moeten binnen de
wettelijke mogelijkheden boven
dien meer hun best doen om bur
gers tegemoet te komen. De recht
bank Den Haag probeerde dat wél
en kreeg af en toe wat gedaan bij
de Belastingdienst. Rechters moe
ten daarnaast meer op hun eigen
rechtsgevoel durven afgaan. ,,Als
jurisprudentie van de hogerbe-
roepsrechter daar weinig ruimte
voor lijkt te geven, is dat geen re
den daarvan af te zien."
De werkgroep besluit het rapport
met diverse aanbevelingen. Zo zijn
rechtbanken te veel losstaande ei
landen, die beter met elkaar moe
ten communiceren. Ook is er nau
welijks communicatie met hogere
rechters, zodat veel onvrede ver-
borgen bleef. ,,Hoewel de onvrede
over de kinderopvangtoeslagzaken
in alle rechtbanken speelde, heb
ben rechtbanken elkaar daarover
niet opgezocht."
De werkgroep voert ook ver
zachtende omstandigheden aan.
Volgens rechtbanken was in de
eerste serie kinderopvangtoeslag-
zaken wel degelijk relatief vaak
sprake van misbruik door de ou
ders. Velen zagen daardoor later
geen reden meer om te twijfelen
aan de lezing van de fiscus.
Rechters stelden verder tegenover
de werkgroep niet gespecialiseerd
te zijn in kinderopvangtoeslagza-
ken. ,,De zaken vormen maar een
beperkt deel van de werkvoor-
raad." Ze werden ook zelden be
sproken in een vakinhoudelijk
overleg. Ook werden de meeste za
ken door één rechter beoordeeld
in plaats van door meerdere rech
ters tegelijk. Daardoor werden ze
Behandel ons niet
als nummer, want
iedere zaak is anders
you CAN'T
BREAK us
ANYMORE
VRIJDAG 8 OKTOBER 2021 GO
Het demissionaire kabinet wil
miljarden euro's uittrekken om
te voorkomen dat de energiere
kening van huishoudens en
bedrijven de pan uit rijst.
Peter Winterman
Den Haag
- Haagse bron
Tunnelvisie
Victor Schildkamp
David Bremmer
Den Haag
Advies ouders aan
bestuursrechters
Gedupeerde ouders
demonstreren op het Plein
in Den Haag, november 2020,
FOTO ANP
De doodzieke berggorilla Nda-
kasi ligt in de armen van haar
verzorger André Bauma, enkele
dagen voordat zij zou overlijden
aan een slepende ziekte. Bauma
en anderen in het Senkwekwe
Mountain Gorilla Center hebben
Ndakasi en andere verweesde
apen dertien jaar lang verzorgd.
Ndakasi ging ooit de hele wereld
over met een hilarische selfie (r)
waarin ze samen met een an
dere gorilla haar oppassers na
doet. FOTO'S VIRUNGA NATIONAL PARK, GETTY
