KRIJGEN BIJ HET NEMEN VAN MAATREGELEN VOOR HET MILIEU
Wielrenners gebruiken Strava om
hun prestaties met elkaar te verge
lijken. Er worden nu apps ontwik
keld om zoiets mogelijk te maken
met je ecologische voetafdruk."
Gerdien de Vries is wel bevlo
gen, maar niet naïef. Minder gedoe
zou helpen, gedragsverandering
kan het best in stapjes, maar er
hoort wél wetgeving en norme
ring bij. ,,Bij roken zag je dat mooi.
Vroeger was roken normaal. Toen
duidelijk werd wat het met je ge
zondheid doet, maakte de over
heid met accijnzen sigaretten
duurder. Reclame werd verboden.
Je mocht niet meer in het café ro
ken. Tegelijkertijd verschoven de
normen. Vroeger zette de gast
vrouw voor bezoek een glas met
sigaretten op tafel, nu wijst ze op
de baby die last kan hebben van de
rook. Wie rookt er nog bij een an
der in de auto? Er is geen wet die
het verbiedt, maar je dóet het ge
woon niet." De Vries wil maar
zeggen: dat zijn grote gedragsver
anderingen. Teweeggebracht door
de combinatie van informatie,
wetgeving, prijs en omgeving.
„Overheid, fabrikanten, weten
schappers, journalisten, consu
menten, we hebben allemaal onze
rol", zegt De Vries. Maar het kan.
We hebben het vaker gedaan.
denken misschien allereerst aan
hun kinderen: hoe voorkom je dat
die vreselijke dingen gaan meema
ken? Huizenbezitters allereerst
aan hun woning: hoe voorkom je
dat die minder waard wordt door
overstromingen? Mensen met
schulden zullen eerder gevoelig
zijn voor het argument dat de
energiekosten gaan dalen als hun
huis wordt geïsoleerd. Dat zegt al
lemaal veel meer dan een brief van
de gemeente waarin staat: we
moeten voor 2030 van het gas af."
Wat haar betreft moeten men
sen ook meer worden geholpen.
Niet omdat ze lui zijn, maar ge
woon, omdat ze mens zijn. Som
mige gemeenten in Nederland
hebben een 'energiecoach'. Die
adviseert. 'Ontzorgt', heet dat dan.
Prima, maar voor De Vries zou dat
verder mogen gaan. ,,Bij de belas
tingaangifte is het formulier van
tevoren ingevuld. Stel dat je zoiets
zou hebben voor woningisolatie!
Je tikt je adres in en alle gegevens
rollen er uit. Hoeveel zonnepane
len je kunt laten plaatsen, door
welke installateur, op hoeveel sub
sidie je kunt rekenen..." Nog een
stapje verder is de gemeente die
zegt: geeft ons uw voordeursleutel,
u gaat een week naar Centerparcs
en als u terugkomt, is alles klaar.
Toen ze hierover met een ambte
naar droomde, waarschuwde die
wel: zelfs als je het gratis aanbiedt,
dan nog heb je mensen die het...
ehte veel gedoe vinden.
De Wetenschappelijke raad voor
het regeringsbeleid heeft er al eens
een heel rapport aan gewijd: het
verschil tussen weten wat goed is,
en dat ook echt doen. Het team
van De Vries aan de TU Delft doet
onderzoek naar mensen die het
echt proberen: hun gedrag dras
tisch veranderen. Nooit meer vlees
eten, in een tiny house wonen,
zich voornemen géén kinderen te
krijgen. ,,Maar gedragsverandering
is moeilijk. Als je het in één keer
doet, kan het ook in één keer erg
tegenvallen. En dan kun je je daar
weer tegen afzetten, want 'het lukt
toch niet'." Haar advies: ,,Probeer
je levenswijze rustig te verande
ren: als je begint met sporten, kies
je ook niet meteen voor een mara
thon. Maak de opgaven zó klein
dat je succesjes kunt boeken. Op je
werk? Zet je in voor meer vegetari
sche keuzes in de kantine. Thuis?
Begin eens serieus met afvalschei
ding. Scholier? Voer actie. Als dat
lukt, dan heb je iets bereikt. Dat
geeft al meteen een fijner gevoel."
Publiek
Gelukkig is er iets dat kan helpen.
Je omgeving. De Vries. ,,Vertel wat
je van plan bent. Zoals bij de
Weightwatchers. Iedereen mag
meekijken hoe jij probeert af te
vallen. Of bij Stoptober. Verstokte
rokers maken deze maand publiek
dat ze proberen te stoppen. Dus
vertel op Facebook bijvoorbeeld
dat je een maand geen auto rijdt.
Als je dan toch wordt gezien met
de auto voelt dat niet goed. Als je
de maand volmaakt juist wel.
Probeer je
levenswijze
rustig te
veranderen: als
je begint met
sporten, kies je
ook niet meteen
voor een
marathon
GO WOENSDAG 6 OKTOBER 2021
Klimaatpsycholoog Gerdien
de Vries.
FOTO GUUS SCHOONEWILLE
Een huis isoleren
klinkt simpel, maar wat
moet er gebeuren, wie
kan dat werk doen, waar
is subsidie te krijgen?
Volgens Gerdien de
Vries zouden mensen
daar wat hulp bij moeten
krijgen.
FOTO HOLLANDSE HOOGTE
