wmm
iËÉËi
11
winkel. ,,U heeft de wegen naar
Tsjoeraptsja zelf gezien, ze blijven
gewoonweg niet op hun plaats, er
is voortdurend groot onderhoud
nodig.''
Maar het is de natuur, verzucht
Dmitri gelaten. ,,Die kun je niet te
genhouden. U zult in Nederland
ook wel last hebben van de kli
maatverandering", verwijst hij
grinnikend naar het feit dat het
grootste deel der lage landen on
der zeeniveau ligt.
In Jakoetië komen veel oorzaken
en tegelijkertijd gevolgen van de
opwarming van de aarde bij elkaar.
Zo heeft de grootste republiek van
Rusland, met grofweg de afmetin
gen van India, jaarlijks te maken
met kolossale bosbranden. Deze
zomer ging er een recordaantal
hectares in vlammen op, een do
mein ter grootte van Griekenland.
Het vuur is nog steeds niet hele
maal geblust. De branden breiden
zich elk jaar uit door de klimaat
verandering en zorgen er ook voor
dat het eeuwige ijs in de bodem
verder smelt. Door de hitte van het
vuur, maar ook doordat de bossen,
die voor schaduw zorgen en dus
voor de nodige verkoeling, ver
dwijnen.
Het hevigst getroffen werd afge
lopen zomer de omgeving van het
dorpje Magaras, zo'n 100 kilome
ter ten westen van de hoofdstad
Jakoetsk. Vrijwilligers verzamel
den zich om de brandweer te hel
pen blussen. ,,Rond 9 augustus
zijn we er met een club van der
tien mensen op afgegaan'', vertelt
Ajyl Djoeloercha, hoofd van de
vrijwilligersorganisatie. ,,Een
unieke groep van echte patriotten,
besluitvaardig en moedig.''
Ze slaagden erin, zij het met hulp
van de regen, de vlammen te do
ven en opnieuw gaat Djoeloercha
met een groepje vrijwilligers rich
ting het rampgebied om de omge
vallen bomen te verwijderen. Nog
steeds hangt er een brandlucht in
het bos, de aarde is verschroeid.
,,Het hout kan als buskruit weer
ontvlammen, daarom moeten we
het weghalen. We verdelen het
over arme gezinnen in de regio'',
vertelt Djoeloercha, terwijl om
hem heen mannen met kettingza
gen het wrakhout te lijf gaan. Zo
maken ze van de nood een deugd.
,,Mensen hier hebben geen cen
trale verwarming en hout is duur
voor hen.''
Zeespiegel
Djoeloercha houdt zich al jaren
bezig met ecologie en weet wat de
branden aanrichten: ,,De bossen
beschermen de permafrost tegen
smelten. Onder de grond zit een
laag van zo'n 200 tot 300 meter be
vroren bodem. Het smelten ervan
is uiteindelijk zelfs van invloed op
de zeespiegelstijging.''
Een ander gevaar is dat perma
frost enorme hoeveelheden me
thaangas bevat. Als die vrijkomen
uit de vorstlaag, kan dat het broei
kaseffect zo versterken dat tot nu
toe genomen maatregelen totaal
zinloos blijken en de opwarming
wereldwijd onomkeerbaar wordt,
waarschuwen klimaatdeskundi
gen.
Volgens Djoeloercha laten de
Russische autoriteiten de bos
branden te veel voortwoekeren.
Het blussen kost meer dan de
schade die de vlammen toebren
gen. Jakoetië is de grootste repu
bliek van Rusland, maar telt
slechts iets minder dan een mil
joen inwoners. Die verhouding
bepaalt ook de uitgaven die de
overheid doet voor bosbehoud:
iets meer dan zes roebel voor een
hectare in Jakoetië, waar dat in de
regio Verre Oosten 27 roebel be
draagt. In Centraal-Rusland ligt
het bedrag nog hoger.
Daarnaast is het aantal brand
weerlieden dat de bosbranden
moet bestrijden, vergeleken met
de Sovjettijd, teruggebracht van
vijftienhonderd tot iets meer dan
tweehonderd. Bovendien zijn er
aanzienlijk minder boswachters
sinds het uiteenvallen van de
USSR, nu dertig jaar geleden.
Hoewel de Russische overheid
steeds meer maatregelen begint af
te kondigen tegen klimaatveran
dering, is ze tot dusverre opval
lend laks geweest, zegt econoom-
ecoloog Georgi Safonov van de
Hogeschool voor de economie in
Moskou. Rusland profiteert name
lijk ook van de opwarming van de
aarde, doordat er in het poolzeege-
bied olie- en gasvelden vrijkomen
door het smeltende ijs. ,,De Russi
sche schatkist is nog altijd voor
zo'n 50 procent afhankelijk van de
export van fossiele brandstoffen.
Dat is al zo sinds de Sovjettijd en
waarom zou je het veranderen: de
infrastructuur ligt er en het is
goedkoop'', zegt Safonov.
Over de beloften meer te doen
om het opwarmingsprobleem aan
te pakken, is hij sceptisch. ,,De
Russische elite wil, zolang het nog
kan, geld verdienen aan olie en
gas, wetende dat over vijftien tot
twintig jaar fossiele brandstoffen
weinig meer waard zijn.''
GO DINSDAG 5 OKTOBER 2021
ijs staat op ontploffen
v. 'O'-