II
Nieuwe ontsluiting centrum lijkt dichterbij
5
ZIERIKZEE OPGEKNAPT EN WEL WEER TE ZIEN OP BEGRAAFPLAATS
Reinier, Pieter en
Jacoba hebben
hun graftrommel
terug, symbolisch
dan. Opgeknapt en
wel zijn ze weer te
zien op de
begraafplaats van
Zierikzee.
Hoedendozen zijn het.
Met een glasplaat en
daarin een bloemen
krans en een papiertje
met de naam van de
overledene en een boodschap van
de nabestaanden. Althans, dat was
origineel zo. In een van de vier
graftrommels die zaterdag na res
tauratie werden teruggebracht
naar Zierikzee ontbreekt elk spoor
van een naam. Op de begraafplaats
weten ze niet aan welke overle
dene of wiens familie deze toebe
hoort. Zo gaat dat als de tand des
tijds vat krijgt op de graftrommels.
Ooit, tussen de Eerste en Tweede
Wereldoorlog waren er duizenden
graftrommels verspreid over be
graafplaatsen door heel Neder
land. ,,Nu zijn er nog ongeveer
duizend over, waarvan heel veel in
zeer slechte staat", weet Pieke van
Doorn uit Veenhuizen.
Behoud
Van Doorn en haar man Leo ont
fermen zich samen met twee an
dere vrijwilligers van de Neder
landse Stichting tot behoud van de
Graftrommel over vervallen graf
trommels. Zij herstelt de porselei
nen bloemen en kransen zo goed
en kwaad als het kan, hij buigt
zich over de trommels. Die van de
op 11-jarige leeftijd overleden Rei-
nier Jacob van de Panne had bij
voorbeeld een kapotte glasplaat.
Die is nu weer heel. Het papier in
de trommel is gehavend. ,,Dat is
niet anders", zegt Van Doorn. ,,Het
moeilijkste en belangrijkste is de
authenticiteit bewaren. We ma
ken ze expres niet net nieuw." Wel
weer wind- en waterdicht, want
anders is het snel gebeurd met de
inhoud.
Cultureel erfgoed
De gemeente Schouwen-Duive-
land doet haar best om de bijzon
dere gedenkmonumenten te be
houden als cultureel erfgoed. Er
zijn graftrommels op meer be-
graafplaatsen in de gemeente: in
Renesse, Noordgouwe, Zonne-
maire, Burgh en Haamstede. Er
wordt geïnventariseerd in welke
staat die verkeren. Die van Pieter
Joost Hagenstein uit Burgh (1893
1918) ging zaterdag al mee naar
Veenhuizen voor een opknap-
Het moeilijkste en
belangrijkste is de
authenticiteit
bewaren
beurt. Er waren in totaal nog acht
graftrommels op de begraafplaats
in Zierikzee, maar van twee is on
bekend waar die nu zijn. ,,Waar-
schijnlijk door iemand meegeno
men", vermoedt begraafplaatsbe
heerder Wim Rotte. Er zijn er nu
dus nog zes over. Twee waren al
eerder gerestaureerd, die prijken
op het graf van Johannes en Janna
de Vlieger en hun dochter Eliza
beth. Naast die van Reinier, is de
trommel van Jacoba Martina Klink
(gestorven in 1919) in ere hersteld
en die van Pieter Jacob Boone,
overleden in 1937. Eentje is van
een onbekende, in diens trommel
staat geen naam meer.
Zierikzee schreeuwt om een
nieuwe ontsluiting. Dat bevestigt
het rapport van onderzoeksbureau
Juust. De oplossing lijkt vanzelf
sprekend - doortrekken van de Gre-
velingenstraat naar de N59 - maar is
het niet. Wegbeheerder Rijkswa
terstaat kijkt namelijk breder dan
alleen die extra ontsluiting van Zie-
rikzee en daarom kan het langer
duren dan gewenst voordat die weg
er ligt. De gemeente Schouwen-
Duiveland wil nu toch proberen
prioriteit aan die weg te geven, ze
ker omdat die ook mogelijkheden
biedt voor de verhuizing van de
brandweerkazerne naar de rand
van de stad.
Calamiteitenaansluiting
Het positieve: Rijkswaterstaat wil
meewerken aan het naar voren
schuiven van de aansluiting. Er zit
alleen een maar aan dit verhaal: het
is dan een calamiteitenaansluiting,
bedoeld voor de hulpdiensten.
Rijkswaterstaat wil (nog) geen ga-
rantie geven dat de aansluiting uit
eindelijk permanent kan worden.
Voorwaarde is ook dat de gemeente
de weg zelf betaalt.
Drie voorkeurslocaties
Gelijk met de rapportage Betere Be
reikbare Centrumstad Zierikzee is
ook het locatieonderzoek nieuw
bouw brandweerkazerne Zierikzee
afgerond. Daarin zijn zeven moge
lijke locaties voor een nieuwe
brandweerkazerne onder de loep
gehouden. Daarbij is rekening ge
houden met het samenvoegen van
de brandweerpost Kerkwerve bij
Zierikzee. Uit die zeven locaties
hebben drie de meeste voorkeur:
vestiging aan Hatfieldpark, aan de
Boerenweg en de Grevelingenstraat
wel. Bij alle drie de locaties moeten
er aanpassingen worden gedaan.
Voor de vestiging op het parkeer
terrein bij de school aan het Hat-
fieldpark, zou voor een snelle be
reikbaarheid een extra toegangs
weg naar de Laan van Sint Hilaire
moeten worden gemaakt. Bij de
keuze voor Boerenweg, zal er geke
ken moeten worden of er uitzonde
ringen kunnen worden gemaakt
voor de brandweer. Er is nu sprake
van eenrichtingsverkeer en dat zou
mogelijk tweerichtingsverkeer
moeten worden voor de hulpdien
sten. Ook zou de ontsluiting van de
Grevelingenstraat met de N59 uit
komst kunnen bieden, zodat de ka
zerne van twee kanten is te berei
ken. En de vestiging aan de Greve-
lingenstraat valt of staat ook met de
komst van de ontsluiting met de
N59. Vanavond worden de rappor
ten besproken in de commissie
Ruimte en Economie.
maandag 4 oktober 2021
Reinier heeft zijn graftrommel terug
Valeska Nastaly
Zierikzee
Pieke van Doorn-Witteveen (l) en haar echtgenoot Leo (r) overhandigen vier door hen gerestaureerde
graftrommels van de begraafplaats in Zierikzee aan wethouder Jacqueline van Burg.
FOTO MARIEKE MANDEMAKER
-Pieke van Doorn
De gerestaureerde graftrom
mel van Reinier Jacob van de
Panne. De 11-jarige overledene
kreeg deze in 1919 van zijn
schoolvrienden.
Sta je vast op de Laan van St. Hi-
laire, dan staat de brandweer
ook vast. Maar er is goed
nieuws: er lijkt schot te komen in
een nieuwe ontsluiting van het
centrum van Zierikzee. Het col
lege van burgemeester en wet
houders wil mogelijk de verhui
zing van de brandweerkazerne
combineren met een nieuwe
aansluiting op de N59.
Valeska Nastaly
Zierikzee
De aansluiting van de Greve-
lingenstraat met de N59 lijkt
dichterbij te komen.