7
000
EUl
DonaldDuck.nl/app
Meer dar
erhalet
Lees nu ook op je telefoon of tablet
13
ra JL
s
MANTELZORG CAMPAGNE VRAAGT AANDACHT VOOR BETERE BEGELEIDING VAN JONGERE MET ZORGTAAK
Jonge mantelzorgers lopen
tijdens hun opleiding vaak aan
tegen onbegrip van docenten
en medeleerlingen.
Begeleiders moeten
problemen - zoals stress en
tijdgebrek - beter herkennen
en oplossingen bieden,
betoogt MantelzorgNL.
Vianna (27) is al vijftien
jaar mantelzorger van
haar ouders en broer
tje, allemaal verstan
delijk beperkt. Ze
helpt haar gezinsleden, kookt en
doet huishoudelijke en adminis
tratieve taken. Ondertussen pro
beert de jonge vrouw nog altijd
een mbo-studie tot managemen
tassistent af te ronden, wat ko
mend jaar gaat lukken. Pas op haar
huidige opleiding krijgt Vianna
daarbij de broodnodige steun, ver
telt ze. Eerder was naar school
gaan een hel voor haar: pesterijen
door medeleerlingen, onderwaar
dering door docenten en een totaal
gebrek aan begeleiding maakten
haar toch al heftige leven als jonge
mantelzorger nóg moeilijker.
,,Op de basisschool had ik een
feestje toen mijn vader plots naar
het ziekenhuis moest. Ik moest de
ambulancebroeders uitleggen wat
er speelde en miste het feestje.
Maar dat snapten kinderen van die
leeftijd niet, dus ik lag ineens niet
meer lekker in de klas."
Ook volwassenen toonden wei
nig begrip voor de bijzondere om
standigheden van Vianna. ,,Aan
mij was niet te zien dat ik thuis
een zorgtaak had, dus werd mijn
situatie vaak onderschat. Tegelijk
was ik altijd 'het kind van'. Men-
sen dachten dat ik met zulke ou
ders ook niet slim kon zijn."
Toen er uit haar Cito-toets een
havo-advies kwam, kreeg Vianna
op school te horen dat ze óf ge
spiekt had óf goed gegokt had. Uit
een intelligentietest bleek ook dat
ze slim was, maar toch belandde
Vianna op het laagste vmbo-ni-
veau. Ze knokte zichzelf omhoog,
alleen gingen ook hier de peste
rijen door. Op het mbo overleed de
vader van Vianna en begon ze
overspannen te raken. Pogingen
om haar studiedruk als mantelzor-
ger te verlichten, stuitten op onbe
grip bij medestudenten die dach
ten dat Vianna voorgetrokken
werd.
Normaal
Schoolbegeleiders wisten vaak
niet wat ze Vianna aan moesten.
,,Ik snakte er vooral naar normaal
te zijn, Vianna te zijn: ik ben niet
zielig en ook geen held. Het liefst
had ik mijn situatie verborgen
willen houden, maar school kwam
er toch achter door oudergesprek-
ken. Verder had ik graag eens wil
len horen: 'Hoe gaat het eigenlijk
met jou?'", zegt Vianna.
Een herkenbaar beeld, weet pro
jectleider Rianne Hanning van
MantelzorgNL. ,,Veel jonge man-
telzorgers laten op hun onderwijs
instelling niets merken van hun
zorgen. Ze willen zoals iedereen
behandeld worden of schamen
zich en trekken pas aan de bel als
het water ze aan de lippen
staat." Hanning spreekt van een
fikse groep: ,,Eén op de vijf kinde
ren groeit op met een zorgsituatie
binnen het gezin en een groot ge
deelte is ook mantelzorger. Zelf
dingen regelen is hun dagelijks le
ven en zij weten vaak ook niet dat
er vanuit de onderwijsinstelling
extra ondersteuning mogelijk is.
Dus leggen deze jongeren hun
problemen ook niet snel op tafel."
Scholen signaleren volgens de pro
jectleider op hun beurt te slecht
dat een leerling het zwaar heeft
door mantelzorgtaken. ,,Het is een
onbekend onderwerp voor docen
ten en begeleiders."
Tijdens de Nationale Onder-
wijsweek, die vandaag start, wil
MantelzorgNL extra aandacht vra
gen voor de begeleiding van jonge
mantelzorgers. Zo kunnen instel
lingen gebruik maken van een les
pakket om zorgelijk gedrag te
spotten. Daarop staat ook wat een
begeleider vervolgens kan doen,
zoals simpelweg belangstelling to
nen of een jonge mantelzorger
met problemen doorverwijzen.
Verder is het essentieel dat deze
jongeren flexibele afspraken met
school kunnen maken over hun
rooster, huiswerk of toetsen.
Rapper Daisz, de Groningse psy
choloog Daisy Veenstra, heeft voor
de nieuwe campagne van Mantel-
zorgNL een rap gemaakt over het
heftige leven van een jonge man-
telzorger. Met de prachtige zin:
,,Iedereen die zou hetzelfde doen,
maar zou het niemand gunnen."
Veenstra vond de inspiratie na
een indringend gesprek met een
jonge vrouw, zegt ze. ,,Deze sa
menwerking is voor mij een ma
nier om belangrijke thema's be
spreekbaar te maken én een boter
ham te verdienen."
De 25-jarige Daisz begon als
grapje met haar raps op TikTok,
maar inmiddels weten heel veel
jongeren haar te vinden; ook met
vragen om hulp. ,,Ik kan me rede
lijk indenken hoe zwaar jonge
mantelzorgers het hebben. Toen ik
12 was, kreeg mijn moeder borst
kanker. Niet dat ikzelf toen enorm
veel zorgtaken moest oppakken,
maar je bent er als kind wel dage
lijks in je hoofd mee bezig. En als
puber merk je dat je ouders gedu
rende zo'n heftige periode geen
tijd over hebben om er voor jou te
zijn.''
Afstuderen
Hoe is het nu met Vianna? Na een
periode in de bijstand en wat ba
nen besloot ze enkele jaren gele
den haar mbo-studie weer op te
pakken en nu heeft ze wél goede
begeleiders getroffen. Langzaam
komt de afstudeerdatum, begin
volgend jaar, naderbij en sinds
kort zit haar broertje in een instel
ling. Ook haar moeder gaat daar
volgend jaar heen. ,,Dan begint
mijn leven eindelijk", besluit Vi-
anna. ,,Soms voel ik me 80 jaar,
met alles wat ik al heb meege
maakt, en soms 16. Want een echte
jeugd ontbrak bij mij. Ik ben nooit
wezen stappen, heb nooit een
vriendje gehad. Ik moest voor mijn
gezin zorgen."
GO MAANDAG 4 OKTOBER 2021
'Geen echte jeugd gehad, ik
moest voor gezin zorgen'
Vianna (27) met haar moeder, voor wie ze al vanaf haar 12de zorgt. Op school was er vroeger geen
begrip voor de moeilijke situatie waarin Vianna verkeerde. foto corné sparidaens
Edwin van der Aa
Klazienaveen
QRcode
