nul
HÜH
Over de
eindstreep
wandelen?
iHüil
HHül
i
I
9
sssW
iBW
EMS
Ik tel hier
met u af
naar mijn
laatste
werkdag
0
'uitvoerders', deels van VVD-,
CDA- en D66-huize, maar aange
vuld met bewindslieden vanuit de
ChristenUnie, PvdA en Groen
Links.
Maar Remkes kreeg daar de han
den niet voor op elkaar. ,,Zie je het
voor je: dan stuurt PvdA straks Lo-
dewijk Asscher en Jeroen Dijssel-
bloem (oud-PvdA-ministers, red.)
om de boel aan te sturen", zegt een
ingewijde. „Terwijl die partij in de
Tweede Kamer op elk denkbaar
onderwerp de steun onder het ka
binet uit kan trekken."
De VVD moet bijvoorbeeld vre
zen dat de Tweede Kamer zo'n ka
binet zou dwingen om de belas
ting voor bedrijven te verhogen.
,,Want op sociaal-economisch ter
rein is er een linkse meerderheid
in de Tweede Kamer. Dat gaat een
control freak als Rutte niet kun
nen verdragen."
Maar wat dan wel? Niemand in
politiek Den Haag die er een voor
spelling aan waagt. Je hoort wat
cynisme, moedeloosheid, een
scheldwoord, maar geen van de
partijen die écht blokkades wil op
heffen.
'Eengruwel'
Toch is terugvallen op nieuwe ver
kiezingen zowel VVD, CDA als
D66 'een gruwel', is te horen. ,,Het
politieke midden wordt dan waar
schijnlijk alleen nog maar kleiner,
want geen van die partijen staat op
winst. Dan wordt het allemaal niet
gemakkelijker."
Daarom werd de 'waarschu
wing' van informateur Johan
Remkes maandagavond door ie
dereen begrepen. Hij zei maan
dagavond laat, na de lange ge
sprekken, dat hij 'definitieve con
clusies' gaat trekken. Die woorden
troffen doel bij Rutte, Kaag en
Hoekstra. En gisteren kwam daar,
in zijn brief, nog een schot over
heen. Hij schreef dat 'nu echt het
moment' is 'aangebroken dat de
fracties van alle partijen uit het
brede en constructieve midden
hun verantwoordelijkheid ne
men."
Lees: Als de besprekingen van
daag verder gaan, kan niemand
zich meer verstoppen.
3 Het lost niets op
Opeenvolgende informateurs
stelden dat de inhoudelijke ver
schillen tussen partijen in Den
Haag overbrugbaar zijn; het is de
politieke wil tot samenwerking
die ontbreekt. Maar de informa
teurs hebben vooral aan de par
tijen gevraagd welke problemen
zij de komende kabinetsperiode
aangepakt willen zien. Inderdaad
zijn partijen het daar over eens.
Maar ze verschillen van mening
over de oplossing en over de
vraag waar het geld vandaan
moet komen om alles te betalen.
Die verschillen zijn na nieuwe
verkiezingen niet kleiner gewor
den. Net als het onderling wan
trouwen.
Uiteindelijk
komt er
altijd een
kabinet
4 Niemand profiteert
Volgens de peilingen schiet geen
van de middenpartijen iets op met
verkiezingen. Het CDA staat in
alle peilingen op fors verlies, D66
op licht verlies en ook PvdA,
GroenLinks en ChristenUnie
kwakkelen. De VVD staat welis
waar op lichte winst in meerdere
peilingen, maar ook die winst staat
onder druk. ,,Alleen de nieuwe
partijen op de flanken zouden pro
fiteren", zegt Gijs Rademaker van
EenVandaag Opiniepanel. ,,Ja2i,
Partij voor de Dieren, Volt en BBB
zouden winnen.'' Om met die
flankpartijen een regeerakkoord te
sluiten, lijkt voor de middenpar
tijen nog moeilijker dan het eens
worden met elkaar.
5 Maar...
De nieuwe informateur Johan
Remkes concludeert dat een tradi
tioneel minderheidskabinet er niet
in zit. Eerder stelde zijn voorganger
Mariëtte Hamer dat een hele trits
aan meerderheidsvarianten ook
niet konden. De mogelijkheden om
nog tot een nieuw kabinet te ko
men raken zo snel op. Ook een zo
geheten extraparlementaire variant
kan niet op applaus rekenen. Hoe
langer het duurt, hoe meer het on
denkbare denkbaar wordt. ,,Het
ergste is dat ik niet meer kan uit
sluiten dat er nieuwe verkiezingen
komen'', zei ChristenUnie-leider
Gert-Jan Segers begin september.
Inmiddels is de formatie nog geen
stap verder gekomen.
Nog 43 dagen
Het is u misschien nog niet opge
vallen, want weinig mensen le
zen vaste inleidingen boven
stukjes. Maar de rubriek is van naam
veranderd. Het cijfer ook. We hebben
563 dagen 'in quarantaine' gehaald. Nu is
het klaar. Het leven begint ook weer ver
duveld gewoon te worden, dus dat komt
goed uit. Ik zeg niet dat het allemaal
voorbij is. Dat gedonder met de QR-
code zal nog wel even doorgaan (ik heb
er zelf nog steeds geen). En hopelijk
blijft de ziekenhuizen een nieuwe piek
bespaard. Maar we gaan een bijna-nor-
male tijd in. Die voor mijzelf, ik vertelde
het u gisteren al, wel grote veranderin
gen brengt. Ik stop met werken. Maar
omdat ik nog even heb, tel ik hier met u
af naar mijn laatste werkdag. En mis
schien kunnen we nuttige ervaringen
uitwisselen (kom ik later op terug).
Nog 43 dagen vanaf nu. Als ik de teller
tenminste goed heb ingesteld. De be
doeling is dat op 10 november mijn laat
ste stukje in de krant verschijnt. De dag
dat ik 65 word.
Als ik dat zo opschrijf, klinkt het wel
oud. Ik heb nooit moeite gehad met
mijn leeftijd, maar als die plotseling on
derdeel van het verhaal wordt, hakt-ie
d'r toch
even in.
Mijn vader
is 66 gewor
den, mijn
moeder ook.
Andere tij
den, andere
omstandig
heden. Som
migen sle
pen zich
naar hun
pensioen,
anderen wandelen opgewekt over de
eindstreep. Mijn ouders hadden bepaald
een zwaarder leven dan ik. Negen kin
deren, veel warmte, maar ook veel zor
gen. Ik zie mijn moeder nog aan de
handwringer naast de halfautomatische
wasmachine staan, mijn vader had in
mijn jeugd twee banen. Als de kinder
bijslag kwam, konden de schulden wor
den betaald. Ze rookten als ketters trou
wens, ook geen ouderdom bevorde
rende gewoonte.
Toen mijn vader mijn leeftijd had,
was-ie al een paar jaar gestopt met wer
ken. Hij zat in een van de vele regelingen
voor vervroegde uittreding die decen
nialang populair waren. Ook in mijn ei
gen omgeving gingen collega's op hun
59ste met de VUT. Doodnormaal. Die
huppelden de deur uit. Tot 2012 was de
officiële AOW-leeftijd 65, maar nog be
gin deze eeuw lag de gemiddelde leef
tijd dat mensen stopten met werken op
61 jaar. Enfin, ik ga zoals Drees het be
doeld had, op de ouderwetse 65ste. Het
leven wordt anders, maar het houdt na
tuurlijk niet op. Daar wil ik het met u de
komende weken over hebben.
GO WOENSDAG 29 SEPTEMBER 2021
nog ondenkbaar, tenzij
- VVD-leider
Mark Rutte
Frank
Poorthuis
Frank Poorthuis beschrijft hoe het leven
verandert als je stopt met werken.
I Reageren:
frankpoorthuis@dpgmedia.nl