Herdenking van Molukkers afgeblazen na bedreigingen
Broer en zus Holleeder na drie jaar weer samen in de rechtbank
Astrid Holleeder kwam
gisteren na bijna drie jaar
opnieuw getuigen tegen
Willem Holleeder, in zijn hoger
beroep tegen zijn levenslange
celstraf voor het geven van
een aantal moordopdrachten.
Het gerechtshof hield broer en
zus kort, maar de emoties
braken soms tóch door.
Het strafdossier tegen Willem Hol
leeder (63) telt in zijn hoger beroep
inmiddels bijna een half miljoen
pagina's. Een map van een slordige
vijfhonderd pagina's met verslagen
van verhoren van zus Astrid, bo
venop de getuigenissen van zus
Sonja, ex Sandra en Peter R. de
Vries, die hen hielp toen ze naar
justitie overliepen om Willem 'te
stoppen'.
De voorzitter van het gerechtshof
stipte aan het begin van de zitting
aan dat de moord op vertrouweling
De Vries ook een grote impact zal
hebben gehad op getuige Astrid
Holleeder. Die zat buiten het zicht
van haar broer in de getuigen-
cabine, die nog eens extra was afge
schermd met een kamerscherm.
Astrid was gekomen voor de eer
ste van twee dagen waarop ook het
hof haar persoonlijk wil bevragen.
Zelf zei ze inmiddels wat afstand
tot de zaak te hebben genomen:
,,Ik heb ook geen televisie meer en
volg geen media.'' De voorzitter van
het hof benadrukte dat hij geen
emotionele uitspattingen wenste.
Tegen Astrid: ,,Voor ons is glashel
der dat er emoties zijn. Daar ga ik
niets aan doen, ik ga die poging niet
eens wagen. Wel wil ik dat iedereen
zich fatsoenlijk gedraagt.''
Geduld
Tegen Willem Holleeder zei de
voorzitter: ,,We doen een groot
beroep op uw geduld. Ik verwacht
dat u pen en papier bij u heeft om
al uw vragen en opmerkingen te
noteren, want die moet u echt
Ik schaam me al sinds
Heineken is ontvoerd,
schuld en schaamte
zijn onderdeel van
mijn leven
bewaren.'' Holleeder zwaaide
daarop met zijn pen en papier:
,,Mijn advocaat heeft het tien keer
tegen me gezegd.''
De getuige nam iedereen mee
naar het 'spiegelpaleis' waarin haar
broer en zij decennialang leefden,
waarin niets was wat het leek. Het
hof leidde haar weer langs de dos
siers over de onderwereldmoorden
op Cor van Hout en zijn kennis
Robert ter Haak (2003), vastgoed
magnaat Willem Endstra (2004),
crimineel John Mieremet (2005),
handelaar in hasj en vastgoed Kees
Houtman (2005) en de criminele
kroegbaas Thomas van der Bijl
(2006). In Astrid Holleeders woor
den: ,,Het hele rijtje viel om.'' Het
rijtje rivalen van haar broer.
Ze bleefduiden hoe ze er gaande-
weg van overtuigd was geraakt dat
haar broer de moordopdrachten
had gegeven. Niet doordat zij hem
daarnaar rechtstreeks had durven
vragen. ,,Dan was je van de politie
en werd je verrot gescholden.'' Wel
door te vissen, hem uitspraken te
ontlokken en die op te nemen en
zijn gedragingen en toespelingen
te vertalen naar de wereld van de
gewone mensen.
Opdrachtgever
Het hofging terug tot in de jaren 80
en 90. In 1996 was Cor van Hout
voor het eerst beschoten, in 2000
opnieuw. Toen ze de rug van haar
zwager eens masseerde, met daarin
de schotwonden, vertelde die uit
het milieu te hebben begrepen dat
Willem de opdrachtgever was,
omdat die zijn bezittingen wilde
inpikken.
Ze schaamde zich voor haar
broer. Dat deed ze al lang. ,,Ik
schaam me al vanaf de dag dat me
neer Heineken is ontvoerd'', her
haalde Astrid wat ze al zo vaak heeft
gezegd. Dat was in 1983. Ze schaamt
zich voor al die andere nabestaan
den. ,,Schuld en schaamte zijn on
derdeel van mijn leven.''
Haar zus Sonja en zijzelfmoesten
altijd schipperen, vertelde ze.
,,Schipperen tussen de twee perso
nen van wie we hielden. Houden. Ik
wilde niet dat Wim doodging en
ook niet dat Cor doodging. Je zit
in de gekke situatie dat je ze tegen
elkaar wilt beschermen.''
Vrijdag mogen Willem Hol
leeder en zijn advocaten reageren.
Na een oproep tot een boycot, een
wekenlange haatcampagne en ern
stige bedreigingen vanuit de Mo
lukse gemeenschap, is besloten de
herdenking voorlopig uit te stellen.
Die zou plaatsvinden op de Lloy-
dkade in Rotterdam, de plek waar
zeventig jaar geleden acht van de
twaalf transportschepen met Mo
lukse KNIL-militairen en hun ge
zinnen arriveerden. Onder anderen
demissionair premier Mark Rutte
en Inspecteur-Generaal der Krijgs-
macht Frank van Sprang zouden
spreken over de kille behandeling
van de 12.500 Molukkers door Ne
derland en het ontslag uit het Ko
ninklijk Nederlandsch-Indisch Le
ger bij aankomst in het voorjaar van
1951.
Documentairemaker Nathalie
Toisuta en fotograaf Ed Leatemia
zijn sinds vorig jaar bezig met de
voorbereiding. Nadat zij begin sep
tember hun plannen bekendmaak
ten, kwamen de RMS-regering in
ballingschap en het Moluks Histo
risch Museum in verzet.
Ze verwijten de initiatiefnemers
dat zij niet betrokken zijn bij de
organisatie van de herdenking en
beschuldigen hen van 'geschied-
vervalsing', daarmee doelend op
een reizende tentoonstelling die
aan de herdenking gekoppeld is. Zo
zou er in de tentoonstelling geen
aandacht zijn voor de RMS, verzet
ten ze zich tegen het gebruik van de
term 'terroristische acties' voor de
Molukse gijzelingen in de jaren 70,
en klopt het beeld volgens hen
niet dat de Molukkers eeuwenlang
trouw waren aan Nederland.
In een verklaring noemde RMS-
president John Wattilete het 'on
aanvaardbaar' dat de regering ge
passeerd was bij de opening van de
tentoonstelling in Moordrecht en
noemde hij de inhoud op tal van
onderdelen onjuist.
Die kritiek hebben een historicus
die nauw verbonden is aan het Mo
luks Historisch Museum en acteur
Joenoes Polnaija gebruikt om een
online petitie te starten met een op
roep de herdenking en de tentoon
stelling te boycotten. Die is door
een paar duizend mensen onder
tekend.
De initiatiefnemers van de her
denking hebben in een verklaring
alle kritiek weerlegd. Toch is de
verdeeldheid in de Molukse
gemeenschap inmiddels groot.
Jongeren werden opgeroepen de
herdenking te verstoren. Ook krijgt
Toisuta ernstige bedreigingen uit
de gemeenschap. Daarvan heeft ze
gisteren aangifte gedaan.
WOENSDAG 29 SEPTEMBER 2021 GO
'Helder dat er emoties zijn'
Paul Vugts
Schiphol
Een beveiligde auto komt aan
bij de rechtbank op Schiphol
voor de zitting in het hoger
beroep van Willem Holleeder.
Zus Astrid legde opnieuw een
verklaring af. foto anp
- Astrid Holleeder
ROTTERDAM
De herdenking van de aankomst
van de Molukkers in Nederland,
die op 7 oktober in Rotterdam
zou plaatsvinden, gaat voorlopig
niet door.
In 1951 kwamen 12.500 Moluk
kers aan in Nederland. foto nos
- Tonny van der Mee
