Van flexitariër en pesco-
tariër tot klimatariër
Vraag het onze specialisten
21
lijke ingrediënten bevatten.
Gelatine wordt niet alleen
gebruikt als verdikkingsmiddel,
maar ook om vloeistoffen te
klaren (helder maken). Voor
veel soorten bier, wijn en
vruchtensap is daarom niet
duidelijk of ze vegetarisch zijn.
Ook met andere producten is
het opletten, weet Gerritsen
van de Vegetariërsbond. ,,Ik
zag laatst een pestospread met
rundergelatine.''
Barbecuesaus
Veel vloeibare smaakmakers
danken een deel van hun smaak
aan een dierlijk ingrediënt,
zoals ansjovis. Dat geldt voor
worcestersaus, veel barbe
cuesauzen en ook allerlei soor
ten tapenades. Minder verras
send maar toch: om diezelfde
reden is vissaus niet vegeta
risch. En oestersaus bevat, ja
wel, oester. Nog een instinker
uit de Aziatische keuken is
kroepoek: die bevat garnalen.
Emping en cassave zijn plant
aardige alternatieven.
Omega 3
Omega 3 heeft een gezond
imago en daarom wordt het aan
allerlei producten toegevoegd.
Vaak is dat margarine, die daar
mee niet meer plantaardig is.
Een belangrijke bron van omega
3 is vette vis. Visolie wordt ge
maakt door vis of snijresten van
vis te persen. Plantaardige
omega 3-alternatieven zijn lijn
zaad, walnoten en algenolie.
Het contact tussen
onze zoon en zijn
gezin is al summier,
onze hond lijkt een
extra drempel.
Moeten we kiezen?
v,
.'Hu v)1
Moet je alle
voedingsstoffen
elke dag
binnenkrijgen?
Maakt het voor de
gezondheid uit hoe
snel je wandelt?
GO DINSDAG 28 SEPTEMBER 2021
TRIK©
De kleurstof voor roze koek en lippenstift wordt gemaakt van schildluizen.
Ongeveer 2
procent van de
Nederlanders is
vegetariër en
ongeveer 1 pro
cent veganist.
Eind vorige
eeuw was dieren
leed een belang
rijke reden om
geen dieren te
eten, tegenwoor
dig spelen
gezondheid en
klimaat een
grotere rol.
Volgens onder
zoeksbureau Moti-
vaction zijn vege
tariërs en veganis-
ten beduidend va
ker geïnteresseerd
in milieu, natuur en
duurzaamheid dan
vleeseters. Naast
vegetariër (geen
producten van
gedode dieren),
flexitariër (eet af
en toe vlees),
pescotariër (wel
vis), veganist
(geen vlees, vis en
dierlijke producten,
een strikte vega-
nist loopt niet op
leren schoenen) is
er daarom nu ook
de klimatariër: ie
mand die bij wat hij
eet rekening houdt
met de CO2-voet-
afdruk. Vlees en
dierlijke producten
staan daarom niet
of met mate op het
menu.
Of een plantaar
dig dieet ook
daadwerkelijk
gezonder is, is
lastig te bepalen.
Toch zijn er over
tuigende aan
wijzingen dat
een plantaardig
voedingspatroon
goed is voor de
gezondheid én
het klimaat.
Volgens Peter
Dagnelie, emeri
tus-hoogleraar
voedingsepidemio-
logie aan de Uni
versiteit van Maas
tricht, zorgt vooral
het eten van verse
en onbewerkte
plantaardige pro
ducten ervoor dat
mensen gezonder
zijn en langer
leven.
Volgens Jessica
Kiefte-de Jong,
hoogleraar popu
lation health aan
het Leids Universi
tair Medisch Cen
trum, geeft een
plantaardig dieet
minder kans op
voedingsgerela-
teerde chronische
ziektes zoals obe-
sitas, diabetes
type 2, hart- en
vaatziekten en
bepaalde soorten
kanker.
Beide hooglera
ren verwachten
dat de voedings
adviezen komende
jaren nog meer
verschuiven naar
een plantaardig
eetpatroon. Vol
gens Dagnelie
moeten we ook
wel; alleen al van
wege het klimaat.
Een plantaardig
patroon vraagt wel
wat aandacht. Het
Voedingscentrum
adviseert veganis-
ten een vitamine
B12-supplement te
gebruiken.
Ons panel beantwoordt al uw vragen. Over lijf en leden, hart
en ziel. Ook een vraag? Mail naar zo@dpgmedia.nl
PSYCHOLOOG
STEVEN PONT
Ik denk dat het verstandig is om
toch te overwegen iets te doen
richting uw kind en kleinkinde
ren. Ik zou me bijvoorbeeld
kunnen voorstellen dat u
de hond - als uw kleinkin
deren er zijn - even er
gens anders onderbrengt.
Dan is er geen spanning
meer en kunt u zich
a
%\v
i B
geheel aan uw klein- *9^ i
kinderen wijden. Het
is een cliché, maar over een
paar jaar schiet de eerste van
uw kleinkinderen de puberteit in
en ziet u ze waarschijnlijk min
der. Het zou jammer zijn als u de
komende gouden jaren zou mis
sen. Ik zou me zelfs kunnen
voorstellen dat u uw hond naar
een logeeradres brengt, zodat
de kleinkinderen kunnen komen
logeren. Tijdens logeerpartijtjes
worden er immers gezamenlijke
herinneringen gemaakt, waar u
en uw kleinkinderen later nog
met veel plezier aan zullen
terugdenken. Maar dan
moeten ze natuurlijk wel
plaatsvinden. U merkt, wat
mij betreft gaan een kind
en kleinkinderen altijd bo
ven de hond, altijd. En ik
heb zelf ook een hond
..v waar ik veel van
houd.
VOEDINGSDESKUNDIGE
NICOLE DE ROOS
Hoewel aanbevelingen van de
Gezondheidsraad in 'per dag'
worden uitgedrukt, betekent dat
niet dat je ze ook elke dag moet
halen. Het is prima om de ene
dag wat minder en de andere
dag wat meer van een voe
dingsstof binnen te krijgen,
zolang je gemiddeld maar
op de aanbeveling uitkomt.
De aanbevolen hoeveel
heden zijn bovendien zo
opgesteld, dat ze
voldoende zijn voor
vrijwel alle gezonde
Nederlanders.
Maar er is natuurlijk niet bij
iedereen gemeten wat bijvoor
beeld de behoefte aan vitamine
C is.
Hoe die aanbevelingen dan tot
stand komen? Dat gebeurt op
basis van wetenschappelijk
onderzoek in kleinere groepen,
waarin wel van iedereen de be
hoefte wordt bepaald. Daar rolt
een gemiddelde uit, en de varia
tie wordt bepaald en zo volgt
een vertaalslag naar de bevol
king: het gemiddelde plus een
ruime marge op basis van de
variatie vormt de aanbeveling
voor een bevolkingsgroep.
Ze kunnen verschillend zijn
voor mannen en vrouwen,
voor bepaalde leeftijdsgroe
pen, en voor zwangeren. De
behoefte van een peuter
kun je immers niet ver
gelijken met die van
zijn opa.
OUDERENDESKUNDIGE
DORLY DEEG
Matig intensieve lichaamsbewe
ging, zoals wandelen, is goed
voor alle functies van het li
chaam, dus ook voor de herse
nen. Dus beweging is goed voor
de gezondheid. Wandel je op
minstens vijf dagen per
week minimaal dertig
minuten, dan is dat vol
doende om fit te blijven.
Voor ouderen is een
tempo van 4 kilometer
per uur matig tot
intensieve lichaams
beweging. Bij jon
gere mensen ligt
daarvoor het tempo iets hoger.
Wat 'matig intensief' is, hangt
dus van de leeftijd af. Als je
moeizaam loopt, kost je dat
meer energie dan als het lopen
je makkelijk afgaat.
Langzaam lopen heeft wel een
keerzijde. Hoe langzamer je
loopt, hoe kleiner en minder
veerkrachtig de stappen die je
maakt. Je beweegt enkel-, knie-
en heupgewrichten minder, en
ook doe je minder beroep op
je spieren. Het wordt moei
lijker om je evenwicht te
bewaren. Je kunt eerder
ten val komen, dus let extra
goed op kleine obstakels
op de stoep of straat.
Mijn advies is dan
ook: loop niet lang
zamer dan je aan
kunt.
