Digital Audio Broadcast breekt door. Hebben we er wat aan?
zeggen de
7
Alle stations op één frequentie, thuis wordt signaal pas opgesplitst
Dedagenvan de
vertrouwde FM-radio
lijken geteld. Na jaren
lange pr-campagnes
doet digitale opvolger
DAB+ eindelijk serieus
mee in woonkamers en
auto's, blijkt uit nieuwe
cijfers. Toch is er twijfel
over de meerwaarde.
f M wordt DAB+. Ben
jij al om?' Het is de
laatste in een lange
reeks slogans waar
mee radiostations en
overheid Nederlanders warm probe
ren te maken voor de entree van di
gitale ether-radio. Eerder was er in
2014 al 'Radio goes digital' op de klan
ken van Olivia Newton Johns Let's
get) Physical.
Handig speelt de nieuwste cam
pagne in op eerdere quantumspron-
gen: 'De strippenkaart werd de
ov-chipkaart. De videotheek werd
streaming. Kaartlezen werd naviga
tie.' Oftewel: digitale radio is een on
vermijdelijke vooruitgang.
De jarenlange spotjes zijn er niet
voor niets, vertelt Jacqueline Bier
horst. Als projectdirecteur Digital
Radio NL leidt ze sinds 2015 de tran
sitie naar DAB+. De huidige FM be
staat al sinds 1954, radio's zijn in alle
huiskamers en de meeste van de tien
miljoen personenauto's te vinden.
,,Die allemaal vervangen is een gi
gantische klus. Nederlanders laten
zich bovendien niets opdringen. We
overhaasten niet en willen mensen
vooral nieuwsgierig maken naar digi
tale radio.''
De voordelen zijn legio, stelt Bier
horst. Zo kent DAB+ een superieur
geluid, zonder ruis. De technologie
biedt verder plek voor veel meer ra
diostations dan FM. Die stations hoe
ven ook nooit meer hun frequentie
in reclames te noemen, zoals bij FM,
ze verschijnen netjes op alfabet ge
rangschikt. Ook kan tekst en beeld
mee worden gestraald. Bovendien is
digitaal uitzenden energiezuiniger.
De jarenlange campagnes werpen
eindelijk vrucht af, blijkt uit nieuwe
cijfers van het Nationaal Luister On
derzoek en marktonderzoeker GfK.
Wekelijks consumeert één op de vier
luisteraars (24,9 procent) radio via
DAB+. Dat is 4,5 procent meer dan
vorig jaar en bijna 7 procent hoger
dan in 2019. Inclusiefinternetradio
en podcasts luistert al 53 procent van
de Nederlanders digitaal.
Verplicht
Een grote impuls voor DAB+ was er
in december vorig jaar, toen een Eu
ropese richtlijn inging die het auto
fabrikanten verplicht in alle nieuwe
auto's digitale radio in te bouwen.
FM-radio daalt onderwijl gestaag in
populariteit. Ruim de helft van alle
luisteruren (53,9 procent) verloopt
nog analoog.
Het succes blijkt ook uit de verkoop
van DAB+ radio's: tot en met eind
juni zijn al 2,83 miljoen exemplaren
verkocht, circa 400.000 meer dan be
gin dit jaar en dubbel zoveel als in
2018. DAB+ radio's zijn inmiddels
zeer betaalbaar en vanaf enkele tien
tjes verkrijgbaar. Duurdere exempla
ren bezitten ook een FM-tuner en
bluetooth, wat de overgang naar
DAB+ vereenvoudigt.
Toch is lang niet iedereen enthou
siast. Radio-dj Patrick Kicken spreekt
van een gedwongen huwelijk. „Vrij
wel niemand die het hardop zegt,
maar radiotechnici vinden DAB+ een
achterhaalde technologie die al bij in
voering de prullenbak in kan. Het moet
echter van de overheid.'' Zo is het ge
luid lang niet zo geweldig als voorstan
ders beweren, stelt Kicken. ,,Veel zen
ders gebruiken verouderde compressie
technieken. Het geluid is dun en verge
lijkbaar met een mp3-tje. Nauwelijks of
niet beter dus dan FM.'' Hij wijst verder
op de beroerde ontvangst, zeker bin
nenshuis.
De impact van slechte ontvangst is
bovendien groter dan bij FM, voegt me
diadeskundige Elger van der Wel toe.
,,Bij haperingen wordt een radiostation
al snel onbeluisterbaar. FM kent soms
ruis: vervelend, maar alles blijft te vol
gen.''
De entree van DAB+ kondigt zich
bovendien aan op het moment dat li
neaire ether-radio op zijn retour is.
,,Steeds meer mensen streamen radio
op hun smartphone of luisteren naar
podcasts. In de auto is het eveneens een
kwestie van tijd voor alle modellen
standaard met internet zijn uitgerust.''
Voorstanders van DAB+ brengen hier
tegenin dat het mobiele internet vol
gens onderzoeken ongeschikt is voor
grootschalig radio-streamen. Digitale
ether-radio blijft bovendien nodig als
alternatief voor als het internet het be
geeft en er een calamiteit gebeurt. Dat
alternatief is echter al voorhanden,
meent Van der Wel, namelijk FM. ,,De
penetratie van FM-radio's die er nu is,
ga je met DAB+ nooit halen.''
Europees
Maar de genoemde bezwaren doen er
niet toe: de invoering van DAB+ is Eu
ropees bepaald, landen zijn al om of
zijn ermee bezig. De vraag is wanneer
Nederland volgt. Het ministerie van
Economische Zaken noemde eerder de
periode 2027-2032 een realistisch mo
ment. Het marktaandeel van FM is dan
zo ver gekrompen dat de overgang nau
welijks pijn doet. Ondertussen wordt
FM al op kleine schaal afgeschakeld,
onder meer door VodafoneZiggo.
C Beter geluid,
meer zenders,
voorstanders.
Nu al
achterhaald,
vinden critici
Zuurstof voor
Suriname
Halsema breekt
lans voor protest
Hongerstakers
stoppen actie
GO MAANDAG 27 SEPTEMBER 2021
Digital Audio Broadcast begon
in de jaren 80 als Europees on
derzoeksproject. De eerste
DAB-zender in de ether was in
1995 het Noorse NRK Klassisk.
In Nederland zenden publieke
omroepen sinds 2004 digitaal
uit. Verschil met Frequentie Mo-
dulatie (FM) is dat stations met
DAB+ geen eigen frequentie
bezitten. Ze worden samenge
voegd en op één frequentie uit
gezonden. Thuis of in de auto
splitst de radio het signaal ver
volgens weer op in individuele
stations. Al zeventig radiosta-
tions zenden uit via DAB+. Het
digitale landschap is opgedeeld
in zeven frequentielagen. In de
eerste laag zitten alle landelijke
publieke omroepen, in laag 2 de
nationale commerciële omroe
pen. Andere lagen zijn voor re
gionale en lokale omroepen.
Luisteren naar radio nooit
meer hetzelfde met DAB+
David Bremmer
Rotterdam
1953: Mensen zitten
aan de radio gekluis
terd voor een toe
spraak van koningin
Juliana. foto spaarnestad
PARAMARIBO
Nederland doneert vijftig
zuurstofconcentrators aan
Suriname wegens de coro
nacrisis. Deze apparaten
zorgen voor ademhalings
ondersteuning voor men
sen die thuis herstellen
van corona. De schenking
is gisteren naar Suriname
overgevlogen. Nederland
schonk eerder ook al me
dische hulpmiddelen en
coronavaccins. Inmiddels
zijn een half miljoen vac
cins gedoneerd aan het
land, waar ruim 600.000
mensen wonen. Nederland
adviseert op verzoek van
president Chan Santokhi
ook over het coronabeleid.
AMSTERDAM
„Leve het rumoer, leve ons
verschil van mening!'' Met
die woorden sloot burge
meester van Amsterdam
Femke Halsema gisteren
de Abel Herzberglezing in
haar stad af. Halsema brak
een lans voor protesteren
de mensen en voor vreed
zaam conflict, zodat on
vrede een publieke uitlaat
klep heeft. Ze pleit voor de
'Franse regeling': iedereen
moet de mogelijkheid heb
ben fouten te herstellen,
als er sprake is van goede
trouw. ,,De bewijslast van
eventuele kwade trouw ligt
bij de overheid.''
BERLIJN
Twee klimaatactivisten in
de Duitse hoofdstad Ber
lijn hebben zaterdag hun
hongerstaking beëindigd,
enkele uren nadat ze ook
gestopt waren met drin
ken. De twee wilden het
klimaat aankaarten bij
Duitse politici en hebben
nu de toezegging van de
sociaaldemocratische kan
selierskandidaat Olaf
Scholz (SPD) dat hij met
hen in debat zal gaan. Een
groep jonge activisten be
gon de hongerstaking op
30 augustus in de buurt
van het Duitse parlement.
Hun lot werd in Duitsland
op de voet gevolgd.
