Berend Boudewijn (85) maakte een
bloemlezing van het nagelaten werk van
echtgenote Martine Bijl. 'In zekere zin hoorde
ik haar stem. Soms was dat lastig, ik sloeg
weleens een dagje over.'
'HET WAS HEEL PLEZIERIG met Martine
bezig te zijn,' zegt Berend Boudewijn over het
samenstellen van Van dit en dat en van alles wat.
'In zekere zin was ze er ook bij aanwezig en hoorde
ik haar stem. Soms was dat lastig, ik sloeg weleens
een dagje over.'
Bijna dertig jaar waren ze samen. Met het boek
wil hij iedereen inpeperen wat een goede schrijfster
zijn vrouw was. Alsof we dat na de bundel Rinkelde-
kink, over de hersenbloeding die haar in september
2015 trof, niet al wisten. Martine Bijl won er twee
jaar geleden postuum de NS Publieksprijs mee.
'Het is echt heel spijtig,' verzucht de theater- en
tv-regisseur die ooit de populaire Berend Boudewijn
Kwis presenteerde. 'Ze was net bezig zich op schrij
ven te concentreren. Ze was heimelijk al begonnen
met een derde boek, geïnspireerd op haar jeugd.
Daarvan zit ook een fragment in dit boek, dat uit
allemaal verschillende dingen bestaat: e-mails aan
haar broer, dagboeken, stukjes uit haar programma's.
Met elkaar is het een portret geworden van een heel
bijzonder iemand.'
Piepjong was Martine, 17 om precies te zijn, toen ze
debuteerde als chansonnière. Opmerkelijk voor een
gymnasiaste uit Amsterdam-West, want halverwege
de sixties transformeerde onze hoofdstad in een
'magies sentrum' en was die dekselse beatmuziek
bezig aan een flinke opmars.
Martine Bijl werd in 1965 ontdekt door Ben Levi, een
textielhandelaar die op zaterdagavond een radio
programma met Franse chansons presenteerde.
Iemand had de blonde huisartsdochter tijdens een
schoolfeest iets van Anne Sylvestre horen zingen
en hem getipt. Levi bracht Martine op zijn beurt
in contact met Evan Durlacher, eigenaar van het
muzieklabel Durlaphone, die prompt de ep Chansons
met haar maakte. Ze was te zien in tv-programma's
en trad, hevig geplaagd door plankenkoorts, op in
heel Nederland. Niet veel later verscheen Willem
Duys ten tonele. Naast zijn veelbekeken tv-show
Voor de vuist weg en het radioprogramma Muziek-
mozaïek op de zondagochtend was hij actief als
platenbaas. Onder zijn leiding werd Martine Bijl
Zingt uitgebracht: een lp met liedjes als De Make
laar van Schagen en Bloemendaalse Bos. Enkele van
die nummers kwamen uit de koker van gitarist/
componist Henk van der Molen, binnengehaald
door Duys en vanaf dat moment haar vaste begelei
der. Vrij snel daarna verliet Van der Molen zijn vrouw
omdat hij en de 28 jaar jongere Martine een relatie
hadden gekregen. In plaats van in de disco rond te
hangen met leeftijdgenoten, bracht zij die vormende
jaren door tussen ervaren manvolk uit de muziek-
branche, druk doende haar als zangeres op de kaart
te zetten. Wellicht school er een oude ziel in haar,
maar misschien was het ook een manier om te
ontsnappen aan een knellende gezinssituatie.
'Het huwelijk van haar ouders was tamelijk kil,' zegt
Berend Boudewijn. Vaststaat dat Martine veel
moeite had met haar overheersende vader, zeker
toen hij tijdelijk zijn heil zocht bij een andere vrouw.
grootheid als Willem Duys achter me staan,' blikte
e
MEZZA29
'Maniakaal
is niet het
goede woord'
o
3
O
'OP EEN GEGEVEN MOMENT had ik dus een
I
O
3
X
_l
3
CL
co
I
co
LU
I
