'Als je de WK-flnale verliest ben je niet
NEDERLANDERS Over DUITSLAND
VERGELIJK JE DUITSLAND MET een
buurvrouw, dan is het er eentje op wie je kunt
bouwen. Je weet precies wanneer ze de gordij
nen opendoet en dat ze niet van de spontane
visite is. Altijd even toeschietelijk in de buurt-
app, nooit te flauw je plantjes te doen, maar
o wee als iemand haar autootje blokkeert of
het oud papier vóór de container deponeert.
Nu Angela Merkel afzwaait, de Groenen aan
populariteit winnen en er na de Bondsdag
verkiezingen dit weekend voor het eerst sinds
de Tweede Wereldoorlog een meerpartijen-
coalitie zal worden gevormd, schrikken wij
buren een beetje: wat gebeurt daar allemaal
aan de andere kant van de schutting? Met wat
voor lui hebben we eigenlijk te maken? Tijd
dus om tussen de lamellen te gluren en te zien
wat zich daar afspeelt. En zoals het een echte
buur betaamt doe je dat natuurlijk niet door
het op de man af te vragen, maar ga je te rade
bij de mensen die er regelmatig een voet over
de drempel zetten.
We bellen met Margriet Brandsma, voormalig
Duitslandcorrespondent voor de NOS. Tussen
de zomer van 2002 en 2011 woonde en werkte
ze in Berlijn. 'Laat ik vooropstellen dat Neder
landers en Duitsers meer op elkaar lijken dan
dat ze van elkaar verschillen. Daarbij is het natuurlijk een groot
land, en zijn er grote verschillen tussen een Duitser uit Berlijn
en een Duitser uit Schleswig-Holstein. Toch zijn er genoeg din
gen die ik wel echt als typisch Duits ben gaan zien. Ze zijn wat
serieuzer, afstandelijker: voordat je een Duitser een vriend kunt
noemen, ben je een hele tijd verder. Ja, ze eten graag vlees en
rijden veel auto, maar ze protesteren ook tegen kernenergie,
terwijl de overheid flink investeert in elektrisch vervoer. Al
trekken ze wel een grens bij elektrisch fietsen. Toen de Groenen
onlangs voorstelden ook de elektrische bakfiets te subsidiëren,
was het land te klein. Want hoewel fietsen daar al meer ingebur
gerd is dan pakweg twintig jaar geleden, vindt autominnend
Duitsland een fiets nog steeds vooral hinderlijk.'
Brandsma somt nog meer eigenschappen op die ze tegenkwam
in haar jaren als correspondent: hun punctualiteit, de hiërarchi
sche bedrijfscultuur ('je moet het niet wagen in een grotere auto
dan die van de baas te rijden'), hun onvermogen tot Smalltalk
en hoe de meeste Duitsers leven naar het credo Dienst ist Dienst
und Schnaps ist Schnaps. Oftewel: de vrijmibo kennen ze niet,
na het werk gaan ze om vijf uur huiswaarts.
Ook Diederik Broekhuizen kan meepraten over die Duitse
werkcultuur. Met zijn bedrijf The Best Social creëert en cureert
hij opvallende socialmediauitingen. Sinds 2015 heeft zijn
bureau een Duitse tak en komt hij regelmatig in Berlijn om zijn
personeel en zakenpartners te ontmoeten. 'Toen ik daar een
keer wilde netwerken en wat koffieafspraken maakte, merkte ik
al snel dat dat daar niet zo gebruikelijk is. 'Wat wil je?' werd me
meteen gevraagd. Best confronterend vond ik dat, omdat ik er
r
22
