ERWIN ROEBROEKS (51) was slaaf van zijn dwangstoornis.
Hij dronk zeepsop, stond acht uur per dag onder de douche, ging
elke avond exact om 21.40 uur slapen. Hij schreef er een boek over:
Ik dwang.Mensen met OCD zijn vaak manipulatieve tirannen.'
Erwin Roebroeks laat zijn handen zien. Ze
zijn niet kapot omdat hij ze met bakken
zeep en liters water wast. Hij draagt geen
chirurgische handschoenen omdat hij
bang is voor besmetting met wat-dan-ook.
Roebroeks grijnst: 'Ik ben zowaar een normaal mens
geworden.'
Een mens dat ooit gevangen zat in zijn hoofd, zoals
hij het zelf verwoordt, iemand met een obsessief-
compulsieve dwangstoornis, zoals de medische
wereld het verwoordt. Het begon op zijn twaalfde:
de geodriehoek die Roebroeks op de dorpsschool in
het Limburgse Sint Geertruid gebruikte, kwam van
pas om zijn kleren recht te leggen. 'Recht tot op de
millimeter,' zegt Roebroeks. Hij moest van zichzelf
elke dag exact om 21.40 uur naar bed en geen
seconde later. 'Niemand maakte zich in eerste
instantie zorgen, ik was voor de buitenwereld
gewoon een braaf kind.' Hij had een absoluut
muzikaal gehoor, was talig. Kon goed rekenen.
'Een voorbeeldkind.'
De symptomen werden steeds
ernstiger. Hij waste zijn huid niet
schoon, maar kapot. 'Ik was zo rood
als een kreeft, in mijn handen zaten
inkepingen.' Hij dronk zeepsop,
droeg chirurgenkleding, douchte
acht uur per dag. 'Het duurde uren
voordat de boiler weer vol was.
Al die tijd stond ik ingezeept te
wachten.'
Zijn ouders zagen dat dit niet goed was, maar
dwangers zijn vaak manipulatieve tirannen. 'Ik zei:
"Ik heb er niet om gevraagd geboren te worden. Dus
je poetst maar mee." En dat deed mijn moeder.'
Hij lacht vaak tijdens het gesprek - de tijd maakt
de herinneringen minder pijnlijk. 'Ik had op mijn
dertiende al moeten worden opgenomen. De focus
bij dwangpatiënten ligt altijd bij de rare symptomen,
nooit bij het onderliggende probleem. Dan zit er
weer een dwanger bij een talkshow en gaat het tien
minuten lang over de krankzinnige dingen die hij
doet. Een rariteitenkabinet. Daar gaan mijn nek
haren van overeind staan. Ik wist als kind al: ik heb
hulp nodig.' Dat is de paradox, zegt Roebroeks: hij
was volledig bij zijn verstand en deed tegelijkertijd
'iets knettergeks'.
Hij zag tientallen therapeuten en artsen in zijn
tienertijd en zelfs een gebedsgenezeres. Zijn eerste
therapeut zei: 'Jij moet acteur worden'. Hij werd
niet geloofd of bestempeld als 'niet
Ik dwang, te behandelen'. Toen Roebroeks
genezen van twintig was, werd hij opgenomen
een obsessief- in een kliniek voor mensen met
compulsieve angst en dwang, vlakbij Nijmegen.
stoornis Die plek was in Roebroeks' ogen het
verschijnt bij eindstation: wie hier niet geholpen
De Bezige Bij kon worden, wachtte in die tijd
24,99. alleen nog een operatie. Psycho-
chirurgie, waarbij in het brein wordt
gesneden. 'De dwang verdween dan
36
Ik deed
cc
o
O
X
Q
CO
co
co
LU
I
RW N ROEBROEKS
Oenezen
obsessief-compulsieve stoornis
