Bellen, mensen: 0800-1351
9
,,In onze laatste meting gaven veel mensen
aan dat ze perspectief missen: we hebben
niets om naar uit te kijken. Het lijkt een ein
deloze crisis, er is niet iets om naartoe te le
ven. Een inspirerende toespraak vanuit Den
Haag kan mensen wel hoop geven.''
,,De Jonges uitspraken zijn niet handig als je
zulke mensen alsnog wilt overtuigen zich te
laten vaccineren en werken alleen maar po
lariserend. Op die manier bereik je sceptici
niet en bevestig je hen juist in hun wantrou
wen.''
,,Dat is lastig, maar gerichte lokale campag
nes in de buurtsuper of de moskee kunnen
zeker helpen. Een deel van de mensen, bij
voorbeeld migranten en lageropgeleiden,
vindt de huidige overheidsinformatie vaak
te ingewikkeld. Dan helpt het als een des
kundige zegt: 'vaccineren is verstandig, ik
heb het zelf ook gedaan en er zijn nauwelijks
bijwerkingen.' Verder kunnen huisartsen
een positieve rol spelen, zij hebben relatief
veel gezag bij mensen. Eigenlijk hadden zij
aan het begin al veel meer bij de vaccinatie
campagne betrokken moeten worden.''
,,Ik vind het goed dat alle commotie rond
het vaccineren een debat op gang brengt
over hoe we omgaan met de individuele
keuzevrijheid van mensen. Het lijkt me be
langrijk om daar als maatschappij op te re
flecteren.''
Er is altijd veel ruimte
geweest voor andere
denkwijzen. Dat
staat met het corona-
bewijs onder druk
,,De overheid heeft zich steeds aangepast
aan de situatie en geprobeerd te doen wat
nodig is om de pandemie te beteugelen. Zo
hoefden mondkapjes eerst niet en daarna
wel. De avondklok zou er nooit komen, maar
werd tóch ingevoerd. Nogal wat burgers zien
dat als onbetrouwbaar beleid. Tegelijk werd
steeds duidelijker dat de politiek het ook al-
lemaal niet zeker wist. Het gevoel 'onze lei
ders weten wat ze doen' verdween.
,,Dat het kabinet zich aanpaste, is begrijpe
lijk. Ik heb me veel beziggehouden met ge
zondheidsbeleid en adaptief besturen is in
derdaad het devies tijdens zo'n crisis. Het
probleem is echter dat een duidelijk verhaal
vaak miste. Ze doen daar in Den Haag maar
wat, denken veel burgers daardoor.''
,,Het kabinet heeft steeds volgehouden dat
vaccineren een volstrekt vrije keuze is,
waarbij uiteraard het dringende advies was
om die prik wél te nemen. Nu ervaren niet-
gevaccineerden dat hun vrijheid toch fors
wordt ingeperkt, zij mogen zonder vaccina
tie of negatieve test straks op veel plekken
niet meer naar binnen. Dat strookt volgens
hen niet met de eerder gepredikte keuzevrij
heid en voedt het wantrouwen dat een deel
van de mensen al had tegen de overheid.''
,,In Nederland en in Scandinavische landen
hebben burgers vanouds veel vertrouwen in
de overheid, maar is er ook altijd veel ruimte
geweest voor andere denkwijzen. Die vrij
heid staat met het coronabewijs onder druk
en dat roept weerstand op.''
,,Het is een uiterst gevoelig onderwerp,
waarbij ook mensen van wie je het niet ver
wacht zich ineens heel fel opstellen. Dat kan
vriendschappen echt kapotmaken. Uit ons
onderzoek blijkt echter dat de argumenten
heel divers zijn en zeker niet iedereen een
extreme positie inneemt. Natuurlijk heb je
mensen die complottheorieën aanhangen,
maar er zijn ook mensen die onzeker zijn
over de bijwerkingen op lange termijn of
liever vertrouwen op hun immuunsys
teem.''
Frank
Poorthuis
IN QUARANTAINE
DAG 551
Ik ken de verslaggever die naar de
persconferentie van Rutte De
Jonge over het bijna-einde van co
rona ging. Ik liet hem voorafgaand
een paar brieven lezen, die ik krijg
van ongeruste lezers. Mensen die niet
zo digitaal ontwikkeld zijn en zich
zorgen maken over de coronapas, no
dig om restaurant, kroeg en schouw
burg binnen te komen. Ik citeer er
even een paar: 'Beste Frank. Toevallig
heb ik net mijn kinderen gemaild:
hoe kom ik aan een QR-code? Ik heb
geen handtelefoon, alleen een vaste.
Ben ik nu verplicht om een mobiele
telefoon aan te schaffen? Wij hebben
kaarten voor de schouwburg en dan
zou die QR-code ons nekken. Boven
dien hebben we binnenkort een
etentje, ook een probleem. Wij zijn
86 87 jaar en niet van plan om een
mobiel te kopen. Hoe lossen we dat
op?' En deze: 'Hallo Frank. Ik ben
Wilma Flintstone en heb geen mo
biele telefoon, wel een computer. Ik
ga graag naar theater, bioscoop, ter
rasje etc. Ik las dat printjes van die
code niet altijd worden geaccepteerd.
Nu durf ik nergens meer heen.'
En deze: 'In de krant stond een tip
voor mensen die geen smartphone
hebben. Maar hierbij heb je wel een
DigiD-code nodig. Ook moet je in het
bezit zijn van een pc en een printer.
Ik voel me zeer buitengesloten. Ze
gaan er gewoon van uit dat we die
apparaten thuis hebben. Ik heb geen
DigiD, geen printer en geen smart-
phone. Het gele boekje, de corona-
app, het zegt me allemaal niets. Ben
ik de enige?'
Goed, serieuze zorgen van burgers
dus. De verslaggever wilde ze graag
voorleggen aan Rutte De Jonge. Ze
hadden antwoord, hoor. Maar ik zag
twee mannen met meewarige blik
ken, ze grinnikten een beetje. Kon
den het zich kennelijk niet voorstel-
Ik ben Wilma
Flintstone
en heb geen
mobiele
telefoon,
wel een
computer
len: mensen zonder computer. De
Jonge verwees naar coronacheck.nl. 'En
als je geen printer hebt kun je terecht
bij de bibliotheek. Er is ook nog een te
lefoonnummer als je helemaal niks
hebt.' Rutte viel in: '0800-1351', decla
meerde hij uit zijn hoofd. Lachend: 'Ja,
ik ben van alle markten thuis.' De
Jonge weer: 'Als je gevaccineerd of ge
test bent, dan wordt de code thuisbe
zorgd. Dus het is echt onbegrensd ser-
vicegericht'. Toen stonden de heren,
zeer content met zichzelf, een beetje te
grijnzen. Maar ik zou zeggen: bellen
mensen: 0800-1351. En de groeten aan
Rutte.
PC DONDERDAG 16 SEPTEMBER 2021
SK^i
G Volle bak bij concertzaal Paradiso in
Amsterdam, op 26 juni. De gasten moes
ten wel een negatieve uitslag laten zien
in de CoronaCheck-app. foto epa
Welk verhaal mist er in uw ogen dan?
Doet het kabinet genoeg om de samenle
ving te verbinden? Minister Hugo de Jonge
laat zich niet positief uit over vaccinatie
weigeraars.
Kan de overheid ongevaccineerden nog
overtuigen die prikken te nemen?
Valt er nog iets positiefs te halen uit de
huidige situatie?
- Marianne van Bochove, socioloog
Waar is het misgegaan met de onderlinge
solidariteit en het vertrouwen in de over
heid?
Kon het kabinet dat anders doen? Niemand
wist hoe de pandemie zich zou ontwikke
len, dat er een deltavariant zou komen.
Waar komt de weerstand tegen het corona-
bewijs vandaan?
Niet-gevaccineerden stellen dat de over
heid steeds repressiever optreedt en ma
ken zelfs vergelijkingen met de Tweede
Wereldoorlog.
De vaccinatiediscussie zorgt voor familie-
ruzies en vriendschappen die onder druk
staan.
Frank Poorthuis schrijft dagelijks
over het gezinsleven tijdens
corona.
Reageren:
frankpoorthuis@dpgmedia.nl