Angela
Persvrijheid is
kennelijk niet
vanzelfsprekend
Minder voor de tv: talkshows grote verliezer
26
KIJKT TV
Ik weet niet wat ik ontluisterender vond
maandagavond. Dat cartoonist Ruben Oppen-
heimer zich bij Opi - een talkshowtafel van de
publieke omroep, ik zeg het er maar even bij - als
een kleine jongen moest verantwoorden voor de
spotprent die hij afgelopen weekend publiceerde
in NRC? (U heeft hem vast langs zien komen, maar
voor mijn moeder: een lachende Mark Rutte werd
afgebeeld in de Twin Towers, waar Sigrid Kaag op
een bezem op afvloog). En nee, dan ging het niet
zozeer om het gebruik van de afbeelding van de
Twin Towers, maar om het 'seksistische' beeld dat
hij de heilige Sigrid Kaag had afgebeeld als heks.
Inderdaad, foei, hoe durft hij.
Of was het toch het kleuterniveau van presenta
tor van dienst Nadia Moussaid, die zich een weg
hakkelde en stotterde door het interview, geen
vraag normaal kon formuleren, niet luisterde en de
geïnterviewde nog vaker en hinderlijker onder
brak dan haar voorganger Talitha Muusse deed?
Ze was eerder een gefrustreerde feminist dan
een professionele journalist. Als je je als kijker op
een gegeven moment op de gedachte betrapt dat
zelfs Khalid Kasem ofJohnny de Mol dit gesprek
beter zou doen, dan ben je als presentator écht
totaal ongeschikt voor de plek waarop je zit. Maar
goed, we weten allemaal dat kunde en vakman
schap niet de belangrijkste kwaliteiten zijn waarop
de NPO vandaag de dag zijn kopstukken selecteert.
Verfilming
van Luther
Bassie viert
verjaardag
REPORTAGE
BUMA GOUDEN HARP VOOR GEHELE OEUVRE
In een bewogen jaar waarin de band zijn drummer verloor, ontvangt
Van Dik Hout de Buma Gouden Harp. Het is de onderscheiding voor
een carrière van meer dan 25 jaar.
Alexander van Eenennaam
nbedoeld is het erg
symbolisch. Vier van de
vijf leden van Van Dik
Hout verzamelen zich
deze maandagmiddag
in café De Koe in Amsterdam voor
een reis naar Berlijn. Alleen de drum
mer ontbreekt. Dat is sinds kort Ferry
Kunst (33), afkomstig van het vorig
jaar opgeheven Indian Askin. Kunst
kreeg op het conservatorium in Am
sterdam les van Oscar Kraal, zijn
voorganger. De man die bij Van Dik
Hout pas sinds 2018 achter de drum-
kit zat, overleed afgelopen voorjaar.
Dat Kunst vandaag mist op het ap
pèl, is omdat hij de trein verkiest bo
ven de auto's waarmee de andere
bandleden naar Duitsland rijden
voor het opnemen van een single. Op
de golven dansen wij gaat over af
scheid en weerzien. Het ontbreken
van Kraal hangt nog steeds als een
zwarte deken boven de band. Midden
in de coronatijd, waarin de bandle
den hem vanwege de gezondheidsri
sico's niet of nauwelijks konden zien,
werd Kraal gesloopt door alvlees
klierkanker. Op 50-jarige leeftijd
overleed hij op 1 april.
,,Dat was een regelrechte ramp'',
zegt zanger Martin Buitenhuis (52).
,,De ontreddering bij zijn familie en
kinderen, verschrikkelijk.'' De band
leden probeerden in de laatste fase zo
goed en kwaad als het ging hem nog
te zien. Soms buiten, in kleine groep
jes, soms via videobellen. Er kwam
een moment waarop Kraal te ver-
Als de druk
het hoogst
was, was
Oscarop
zijn best
Als ik nu
aan Oscar
denk, denk
ik aan de
topjaren
die we
hebben
beleefd
zwakt was om te kunnen drummen,
maar de band wel rekening moest
houden met optredens, mochten de
coronaregels worden versoepeld.
Buitenhuis: ,,Omdat Ferry's band
was opgeheven, was hij beschikbaar.
Wat ik persoonlijk mooi vind, is dat
Oscar nog heeft geweten dat Ferry
hem zou opvolgen.''
Schip gaat verder
Makkelijk was de acceptatie aller
minst voor Kraal, die desondanks ook
besefte dat de band verder moest. Gi
tarist Dave Rensmaag: ,,Oscar zei: het
schip gaat verder, alleen zit ik er niet
meer op. Zo beleefde hij die laatste
tijd. Als ik nu aan hem terugdenk,
denk ik vooral aan de topjaren die we
met hem hebben beleefd. Inclusief
een nieuw album en een tournee
voor ons 25-jarig jubileum in 2019.''
Een echte Hagenaar met een grote
bek en een klein hartje, zo omschrijft
Buitenhuis zijn overleden band
maatje. ,,Hij zorgde voor reuring, het
was nooit saai'', vult bassist Benja
min Kribben aan. ,,En hij hield ons
allemaal heel scherp.'' Buitenhuis:
,,Als de druk het hoogst was, was hij
op zijn best.''
Met Kraals opvolger heeft Van Dik
Hout nog nauwelijks gespeeld. Vrij
wel alle optredens die in de zomer le
ken door te gaan, verdwenen weer
van de kalender. ,,Deze laatste maan
den waren daarom voor mij de
zwaarste van de coronatijd'', zegt
Buitenhuis. ,,We hadden alles afge
stoft, hadden veel gerepeteerd, ging
het weer niet door.'' Gitarist
Vorig jaar zaten er in de eerste
twee weken van september
nog 4,1 miljoen mensen elke
avond voor de buis. Dit jaar
zijn dat er nog maar 3,5 mil
joen. Ook de kijktijd, het aantal
minuten dat mensen 's avonds
tussen 18.00 uur en midder
nacht voor de televisie door
brengen, loopt terug. In sep
tember 2020 was dit 92 minu
ten, dit jaar is dat 78 minuten.
Slachtoffers zijn de talk
shows bij de NPO. De Voor
avond met Fidan Ekiz en Renze
Klamer trok vorig jaar in sep
tember 902.000 kijkers. Het
verschil met opvolger Khalid
Sophie, met Sophie Hilbrand
(foto) is schrijnend. Het twee
tal houdt slechts 447.000 kij
kers gemiddeld over.
Ook Opi moet het met
fors minder kijkers
doen. Op de late
avond schakelden
vorig jaar gemid
deld 797.000 men
sen in, nu zijn dat er
nog 564.000. „Het
omgekeerde coro
na-effect", zei Opi-pre
sentator Jort Kelder vorige
week. ,,Je associeert talkshows
en televisie zo met slecht
nieuws. Mensen voelen zich nu
misschien ook een beetje be
vrijd dat ze die tv niet hoeven
aanzetten.'' Tv-columnist An
gela de Jong stelt dat inder
daad 'steeds dezelfde
onderwerpen voor
bijkomen'. „Corona,
formatie, Afghani
stan, de wooncrisis
-je wordt de laat
ste tijd zelden ver
rast. Er zitten bij de
NPO momenteel ook
veel mensen die niet
goed genoeg zijn voor dit ge
nre. Talkshowhost is een vak.''
Opvallend is dat Jinek stabiel
blijft op RTL 4.
Chabot, die de rest aan tafel moest wakker schud
den dat het toch wel heel eng was wat er voor zijn
ogen gebeurde, een cartoonist zo op het matje roe
pen voor zijn werk. Het lijkt verdorie Turkije wel.
Dat laatste waren overigens niet zijn woorden, dat
is mijn samenvatting van het geheel.
Toch raad ik iedereen aan dit interview terug te
kijken. Omdat een geïrriteerde Oppenheimer mes
scherp uitlegt wat de functie is van een cartoonist,
commentator of columnist en hoe essentieel die is
in een democratie. Dat het niet gaat om goede
smaak, en ofje het eens bent met iemand, maar dat
het schuurt en mensen aan het denken zet. Niet al
leen hypocriete politici, ook de lezer.
omdat persvrijheid en vrijheid van meningsuiting
niet voor iedereen in dit land even vanzelfspre
kend zijn. Zelfs niet voor een presentator van een
talkshow. Laat ik voor alle personen die het betreft
de legendarische woorden van burgemeester
Aboutaleb weer eens aanhalen, die hij uitsprak na
de aanslagen op Charlie Hebdo: 'Als je er niet tegen
kunt dat humoristen een krantje maken... mag ik
het zo zeggen: rot toch op.'
Quote van de dag
Er schijnt een profiel
van me rond te
zweven op Tinder,
maar dat ben ik niet
hoor... No no no no no
WOENSDAG 15 SEPTEMBER 2021 GO
FILM
De populaire
BBC-serie
Luther wordt
verfilmd. Netflix
heeft bevestigd
dat er een film in
de maak is die
wordt geschre
ven door beden
ker Neil Cross.
Idris Elba kruipt
wederom in de
huid van de de
tective.
TELEVISIE
Treurend Van Dik
Hout kan niet anders
dan doorgaan
O
- Zanger Martin
Buitenhuis
- Gitarist Dave
Rensmaag
KIJKCIJFERS
Bas van Toor
viert vrijdag zijn
86ste verjaar
dag. Museum
Vlaardingen or
ganiseert een
parade van au
to's en caravans
uit Bassie Adri-
aan langs zijn
oude huis.
Het was nota bene de jongste gast, Splinter
Kennelijk is dat anno 2021 nog steeds nodig,
-Babette van Veen
wordt overspoeld door
berichten van volstrekt
onbekenden, laat ze
weten op Twitter.
