Toch een nederlaag, die coronapas
5
vaccineren
ben mensen behoefte om elkaar
aan te raken. We maken dan oxy-
tocine aan, oftewel het knuffelhor
moon. Zo voelen we ons verbon
den met elkaar." In het econo
misch verkeer is het handen geven
zelfs dringend gewenst, stelt ze.
,,Als je als verkoper potentiële
klanten spreekt, is het goed om
een hand te geven. Zo creëer je be
ter en sneller contact."
Tegelijk zorgt corona blijvend
voor meer flexibiliteit, stelt An
ne-Marie van Leggelo, directeur
van het Etiquette Bureau. ,,Een
hand geven is niet langer de gou
den standaard, andere vormen van
begroetingen zijn eveneens oké."
Een duidelijk verschil met vroeger,
meent ze. ,,Toen was een hand
weigeren echt 'not done'. Nu kun
je je echter beroepen op de hygi
ene."
Welke begroetingen het meest
gebruikte alternatief zullen zijn?
,,Een vriendelijk knikje lijkt me
het beste. Dan kijk je elkaar aan,
maar houd je gepast afstand." De
boks en de elleboog noemt ze on
geschikt. ,,Dat ziet er zo raar uit."
Lichaamstaalexpert Dechamps
is eveneens anti-elleboog. ,,Bij een
elleboog draai je je lichaam van el
kaar af. We gebruikten de elleboog
voor corona ook nooit in de sociale
context. In spreekwoorden heeft
het zelfs een negatieve context."
De buiging, bekend in Azië, en de
footshake werken ook niet. Positie
ver is ze over de boks. ,,Dan raak je
elkaar aan en staat met je lijf naar
elkaar toe. We hebben een en
quête gedaan en de meeste men
sen kozen de boks."
Wat de drie zoenen betreft, den
ken alle experts dat die passé zijn:
,,Het wordt gemakkelijker om die
kussen af te wijzen", meent De-
champs. ,,Voor corona wilden ve
len, zeker vrouwen, al minder zoe
nen met mannelijke collega's."
Van Leggelo is dezelfde mening
toegedaan. ,,Rond iedere jaarwis
seling werd me altijd al gevraagd
hoe je dat spervuur aan nieuw
jaarszoenen kon ontlopen."
Etiquette-expert Van Ditzhuy-
zen is eveneens niet rouwig met
minder social kissing. ,,Ik vind al
dat gesmak maar niets: je ziet el
kaar niet, het is niet persoonlijk.
Bovendien wordt het erg veel in
grotere gezelschappen. Als er
twintig personen zijn, moet je dan
zestig kussen geven? Het wordt
snel ongemakkelijk."
Wat meehelpt, is dat het drie
zoenen geven een relatief korte
historie kent: het gebruik waaide
vorige eeuw van het Franse platte
land over naar België en Zuid-Ne
derland. Bij ons verspreidde het
gebruik zich met name vanuit Bra
bant. Van Leggelo: „Uiteindelijk is
het pas eind jaren 70 echt ingebur
gerd geraakt. Daardoor lukt het om
er sneller van af te komen. Sowieso
vinden jongeren tegenwoordig
één zoen al voldoende."
Het handen schudden is een ou
der gebruik en al bekend bij de
oude Grieken. Tegelijk is de hand
als begroeting pas echt ingebur
gerd vanaf eind 19de eeuw, zegt
Van Ditzhuyzen. ,,Mensen van
hoge standen gingen echt geen
handen schudden met de lagere
klasse. Je zou er zomaar een enge
bacterie van kunnen krijgen."
EenVandaag deed afgelopen jaar
onderzoek naar het handen schud
den en kussen. Wat bleek? Bijna
zes op de tien Nederlanders wil na
corona geen drie zoenen meer ge
ven. Eén op de drie wil terug naar
het oude normaal. Wat het han
den schudden betreft, wil 47 pro
cent dat minder doen, 41 procent
wil de hand juist terug.
Van Leggelo's Etiquette Bureau
adviseert bedrijven en organisaties
alvast na te denken over hoe zij
gasten straks begroeten ,,Dat geeft
je werknemers enige houvast. Zet
bijvoorbeeld in je nieuwsbrief dat
we handen schudden of een
knikje geven. Of beiden."
De komende maanden moet het
Nieuwe Normaal zich uitkristalli
seren. Het is de tussenperiode naar
de nieuwe etiquette. ,,Dat kan on
gemak geven", stelt Van Leggelo.
„Belangrijk is dat je respecteert
hoe anderen jou wensen te be
groeten."
Frank
Poorthuis
INQUARANTAINE
DAG 549
Even met de assistente van de
huisarts gebeld. Met enige
schroom. Je wilt de zieken niet
in de weg lopen. Maar we zijn bijna
drie maanden voorbij mijn tweede
vaccinatie en zoals wel vaker checkte
ik op mijnrivm.nl of die daar al aan
gekomen is. Niet. Dus nu belde ik
toch maar weer eens naar de bron.
'Het komt echt goed', vertelde de as
sistente. Ze waren me vergeten, maar
nu was het doorgegeven. Nog een
paar dagen misschien, maar dan
Het wordt tijd. Want vanavond
kondigt De Jonge aan dat we alleen
nog maar theaters, restaurants, de
bioscoop en het café mogen bezoe
ken met een coronapas: de digitale
QR-code op mijn telefoon, die aan
geeft dat ik twee keer ingeënt ben.
Zo'n code had ik nog steeds niet,
omdat alleen mijn eerste vaccinatie
bij het RIVM geregistreerd stond. Ik
loop al maanden met mijn gele
boekje te zwaaien als ze ergens om
mijn vaccinatiegraad vragen. Daar
heb ik met mijn mooiste dok
tershandschrift ingeschreven dat het
echt is gebeurd.
Toch maak ik me over mezelf geen
zorgen. Ik ben een super huiselijk
type en vertrouw erop dat het uitein
delijk wel goedkomt. Maar ik hoor in
gesprekken met vrienden en colle
ga's al dat hun (oude) ouders niet
eens over smartphones beschikken,
die zo'n code kunnen tonen. 'Dan
print je 'm toch uit', brengen wak
kere types in. Nee! Ten eerste wor
den printjes vaak niet geaccepteerd
en ten tweede overschatten mensen
de digitale ontwikkeling van een
boel Nederlanders.
Maar dat is natuurlijk niet het
enige dat in te brengen is tegen de
coronapas. Ik vind het oprecht lastig
om er een eenduidige mening over
te hebben. Gebeurt niet vaak, maar
dit is zo'n onderwerp waar ik zowel
Wezouden
op generlei
wijze
mensen
dwingen
zich te
de voors als de tegens begrijp en on
derschrijf. Dat het land weer open
gaat: fijn. De 1,5 metersamenleving
voorbij: ja, graag! Maar de invoering
van de coronapas? Ze geeft een veilig
gevoel, zeker. Maar dat-ie er komt is
ook een beetje een nederlaag. We zou
den op generlei wijze mensen dwin
gen zich te vaccineren. De pas is geen
dwangmiddel, maar wel een flink ob
stakel voor ongevaccineerden om zich
nog in het maatschappelijk verkeer te
begeven. Invoering mag logisch lijken,
maar het is een stevige stap naar een
tweedeling tussen gevaccineerden en
niet-gevaccineerden. Dat gaat een
spanning opleveren die we niet zou
den moeten willen.
GO DINSDAG 14 SEPTEMBER 2021
We hebben elkaar
anderhalf jaar geen hand
mogen geven. Zoenen
was uit den boze. In
plaats daarvan konden
we elkaar als begroeting
een elleboogje geven,
een voetje of een boks.
Hoe gaat dat straks?
Vooral handen schudden,
of toch een boks?
FOTO'S ANP, GETTY, JEROEN GAZET
het: elleboog, boks,
een hand?
Frank Poorthuis schrijft dagelijks
over het gezinsleven tijdens
corona.
Reageren:
frankpoorthuis@dpgmedia.nl
